Thuế quan làm nóng Đại hội cổ đông năm 2025

Thuế quan Mỹ làm nóng đại hội cổ đông, doanh nghiệp đối mặt rủi ro và cơ hội.

Thuế quan Mỹ gây sóng gió tại Đại hội cổ đông

Mùa đại hội cổ đông 2025 diễn ra sôi nổi với tâm điểm là rủi ro từ biến động thuế quan, đặc biệt từ thị trường Mỹ. Khác với các năm trước, khi thuế quan chỉ là mối quan tâm của ngành thủy sản hay thép, năm nay, cổ đông từ nhiều lĩnh vực đặt câu hỏi về tác động của thuế đối với doanh nghiệp. Các lãnh đạo phải giải trình chiến lược ứng phó, từ điều chỉnh sản xuất đến mở rộng thị trường.

Tại CTCP Phân phối Tổng hợp Dầu khí (PSD), ban lãnh đạo lo ngại thuế quan sẽ làm giảm sức mua nội địa, ảnh hưởng đến mảng phân phối điện tử, điện máy. CTCP Viễn thông FPT (FOX) cho biết khách hàng doanh nghiệp có thể thắt chặt chi tiêu, tác động trực tiếp đến doanh thu. Ngành xuất khẩu chịu áp lực lớn hơn.

Ông Vũ Đức Giang, Chủ tịch CTCP May Việt Tiến (VGG), thẳng thắn chia sẻ rằng mức thuế 46% có thể khiến doanh nghiệp dệt may không thể cạnh tranh tại Mỹ. Việt Tiến đang tái cơ cấu, chuyên môn hóa đơn hàng và ưu tiên hoàn thành hợp đồng đã ký.

Ngược lại, CTCP May Sông Hồng (MSH) lạc quan hơn, xem thuế quan là cơ hội khi khách hàng Mỹ chuyển đơn hàng từ Trung Quốc sang Việt Nam. CTCP Vĩnh Hoàn (VHC), xuất khẩu cá tra, khẳng định giá sản phẩm vẫn trong ngưỡng chấp nhận của thị trường Mỹ. Bà Trương Thị Lệ Khanh, Chủ tịch VHC, nhấn mạnh thuế quan là nghĩa vụ của nhà nhập khẩu, không phải bên xuất khẩu, nên doanh nghiệp chưa cần lo ngại. CTCP Thực phẩm Sao Ta (FMC) đã chuẩn bị từ 5 năm trước, mở rộng thị trường sang Canada, Úc và Hàn Quốc, giảm phụ thuộc vào Mỹ.

Câu chuyện mua cổ phiếu quỹ (treasury stock) cũng được cổ đông quan tâm, nhất là sau đợt điều chỉnh thị trường chứng khoán (TTCK). CTCP Logistics Vicem (HTV) dự kiến mua cổ phiếu quỹ nếu giá tiếp tục giảm sau 90 ngày đàm phán thuế. CTCP Vàng bạc Đá quý Phú Nhuận (PNJ) đề xuất mua lại 8 triệu cổ phần để giảm vốn điều lệ, bảo vệ cổ đông trước biến động thị trường.

Tuy nhiên, CTCP Thép Nam Kim (NKG) và CTCP Ánh Dương Việt Nam (VNS) ưu tiên đầu tư mở rộng kinh doanh thay vì mua cổ phiếu quỹ, dù giá cổ phiếu lần lượt giảm 20% và chạm mức 10.000 đồng/cổ phiếu.

Phân tích: Tác động của thuế quan và chiến lược doanh nghiệp

Biến động thuế quan, đặc biệt mức thuế 46% từ Mỹ, là mối đe dọa lớn với doanh nghiệp xuất khẩu. Mỹ chiếm 28% kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam trong quý I/2025, theo Thương vụ Việt Nam tại Hoa Kỳ. Các ngành dệt may, thủy sản và thép, vốn phụ thuộc lớn vào Mỹ, đối mặt với nguy cơ mất thị phần nếu thuế tăng.

CTCP May Việt Tiến dự báo chi phí xuất khẩu có thể tăng 30-40%, khiến giá hàng hóa kém cạnh tranh. Ngược lại, CTCP May Sông Hồng nhìn thấy cơ hội khi các nhà nhập khẩu Mỹ tìm nguồn cung thay thế từ Việt Nam, tận dụng lợi thế chi phí sản xuất thấp.

Chiến lược ứng phó của doanh nghiệp cho thấy sự linh hoạt. CTCP Thực phẩm Sao Ta đã đa dạng hóa thị trường từ 5 năm trước, với doanh thu từ Canada và Úc tăng 15% trong năm 2024. CTCP Vĩnh Hoàn duy trì lợi thế cạnh tranh nhờ giá cá tra ổn định, nhưng vẫn cần theo dõi khả năng chấp nhận giá mới của người tiêu dùng Mỹ. Các doanh nghiệp nội địa, như PSD và FOX, chịu tác động gián tiếp qua giảm sức mua và chi tiêu doanh nghiệp, đòi hỏi tái cấu trúc chi phí và mở rộng kênh bán hàng trực tuyến.

Câu hỏi về mua cổ phiếu quỹ phản ánh tâm lý lo ngại của cổ đông trước biến động TTCK. Giá cổ phiếu NKG giảm 20% và VNS chạm mức thấp nhất trong nhiều năm, cho thấy áp lực từ thị trường. Tuy nhiên, quyết định không mua cổ phiếu quỹ của VNS và NKG là hợp lý, khi các doanh nghiệp này cần dòng tiền để đầu tư dài hạn, như đội xe mới (VNS) hay nhà máy Phú Mỹ (NKG). PNJ, với kế hoạch mua 8 triệu cổ phần, thể hiện chiến lược bảo vệ cổ đông, nhưng cũng làm giảm vốn điều lệ, có thể ảnh hưởng đến khả năng mở rộng trong tương lai.

Kế hoạch kinh doanh cũng là tâm điểm. CTCP Ánh Dương Việt Nam (VNS) đặt mục tiêu lợi nhuận giảm 36% do thuế thu nhập doanh nghiệp 20% và khoản thu nhập khác giảm. CTCP Khoan và Dịch vụ khoan Dầu khí (PVD) dự kiến doanh thu giảm 25% và lợi nhuận giảm 24%, dù nhu cầu khoan tăng. CTCP Xi măng Vicem Hà Tiên (HT1) đối mặt với khoản lỗ 9 tỷ đồng quý I/2025, nhưng vẫn đặt mục tiêu lãi 184 tỷ đồng, nhờ thị trường phía Nam thiếu clinker và chi phí sản xuất cải thiện.

Dự báo: Xu hướng thị trường và lời khuyên cho nhà đầu tư

Tại 60s Hôm Nay, chúng tôi dự báo TTCK Việt Nam sẽ biến động trong quý III/2025, do tác động của thuế quan Mỹ. Cổ phiếu ngành xuất khẩu, như VGG và NKG, có thể giảm 5-7% nếu thuế 46% được áp dụng. Ngược lại, các doanh nghiệp đa dạng hóa thị trường, như FMC và MSH, có tiềm năng tăng giá cổ phiếu 6-8%, nhờ tận dụng cơ hội từ chuyển dịch đơn hàng.

Ngành bất động sản công nghiệp sẽ hưởng lợi gián tiếp, khi doanh nghiệp xuất khẩu mở rộng nhà xưởng, đẩy giá thuê đất tại Bình Dương, Đồng Nai tăng 5-6%.

Nhà đầu tư nên ưu tiên cổ phiếu của doanh nghiệp có chiến lược ứng phó thuế quan rõ ràng, như FMC (mã: FMC) hoặc VHC (mã: VHC), với tiềm năng tăng trưởng ổn định. Cần tránh các cổ phiếu ngành thép và dệt may phụ thuộc lớn vào Mỹ, như NKG, do rủi ro giảm giá. Các quỹ ETF ngành công nghệ hoặc tiêu dùng, như VFMVN Diamond, cũng là lựa chọn an toàn trong bối cảnh biến động. Đối với bất động sản, nhà đầu tư nên cân nhắc đất nền gần khu công nghiệp, nhưng cần kiểm tra pháp lý kỹ lưỡng.

Doanh nghiệp cần đẩy nhanh đa dạng hóa thị trường, tập trung vào EU, Nhật Bản và Hàn Quốc, nơi các hiệp định thương mại tự do (FTA) giúp giảm thuế nhập khẩu. Đầu tư vào chuyển đổi số và tối ưu hóa chi phí sản xuất cũng là ưu tiên, đặc biệt với ngành dệt may và thủy sản. Chính phủ nên hỗ trợ doanh nghiệp qua các gói tín dụng ưu đãi và đàm phán song phương với Mỹ để giảm tác động thuế quan. Các hiệp hội ngành, như VASEP, cần tổ chức hội thảo để chia sẻ kinh nghiệm ứng phó thuế.

Phương Thảo

Nguồn tham khảo: Tinnhanhchungkhoan.vn