Rủi ro tiềm ẩn khi mua sắm trên sàn thương mại điện tử không hợp pháp

Bộ Công Thương đã đưa ra cảnh báo về những nguy cơ tiềm ẩn khi người tiêu dùng mua sắm trên các nền tảng thương mại điện tử xuyên biên giới chưa đăng ký hoạt động tại Việt Nam.

Các nền tảng này không chỉ tiềm ẩn rủi ro về chất lượng sản phẩm mà còn gây khó khăn trong việc bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, cùng với những nguy cơ liên quan đến thuế và bảo mật thông tin cá nhân.

Rủi ro về chất lượng sản phẩm và nguồn gốc xuất xứ

Với sự phát triển mạnh mẽ của thương mại điện tử, nhiều người tiêu dùng Việt Nam đã bị thu hút bởi các sản phẩm giá rẻ và đa dạng mẫu mã từ các sàn TMĐT quốc tế như Temu, 1688, và Shein. Những nền tảng này thường có lượng sản phẩm phong phú, nhiều chương trình khuyến mãi hấp dẫn, thu hút không ít người tiêu dùng tìm đến. Tuy nhiên, các sàn thương mại điện tử này chưa được cấp phép hoạt động tại Việt Nam, đồng nghĩa với việc chúng không chịu sự giám sát về chất lượng sản phẩm từ các cơ quan chức năng.

Theo Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số, rủi ro đầu tiên mà người tiêu dùng phải đối mặt khi mua sắm trên các nền tảng này là chất lượng sản phẩm. Các nền tảng không được cấp phép hoạt động tại Việt Nam thường không chịu sự kiểm tra, giám sát về chất lượng hàng hóa từ các cơ quan chức năng, khiến người tiêu dùng có nguy cơ mua phải hàng giả, hàng nhái hoặc sản phẩm không rõ nguồn gốc xuất xứ. Những mặt hàng này không những không đạt tiêu chuẩn an toàn mà đôi khi còn nằm trong danh mục hàng hóa bị cấm tại Việt Nam. Đặc biệt, các sản phẩm liên quan đến sức khỏe như thực phẩm chức năng, mỹ phẩm, đồ chơi trẻ em và thiết bị điện tử nếu không đạt chất lượng có thể gây hậu quả nghiêm trọng cho sức khỏe người sử dụng.

Khó khăn trong việc bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng

Một vấn đề lớn khác mà người tiêu dùng phải đối mặt khi mua sắm trên các sàn thương mại điện tử chưa đăng ký là sự thiếu bảo vệ về quyền lợi của mình. Các nền tảng thương mại điện tử xuyên biên giới này không có nghĩa vụ phải chịu trách nhiệm pháp lý tại Việt Nam, khiến người tiêu dùng gặp rất nhiều khó khăn trong việc đòi quyền lợi khi xảy ra sự cố. Nếu sản phẩm không đúng mô tả, bị lỗi hoặc ảnh hưởng đến an toàn và sức khỏe, người tiêu dùng sẽ gặp phải khó khăn trong việc yêu cầu hoàn trả hoặc bảo hành.

Thực tế, không ít người tiêu dùng đã phải chịu cảnh mất tiền oan hoặc không thể lấy lại được sản phẩm khi mua phải hàng kém chất lượng. Các nền tảng thương mại điện tử này không có văn phòng đại diện tại Việt Nam, khiến cho việc giải quyết tranh chấp hoặc khiếu nại trở nên phức tạp và kéo dài. Người tiêu dùng có thể phải mất thời gian và tiền bạc để giải quyết vấn đề mà không nhận được sự hỗ trợ thỏa đáng.

Nguy cơ về thuế và bảo mật thông tin cá nhân

Ngoài các rủi ro liên quan đến chất lượng sản phẩm, việc mua hàng từ các nền tảng thương mại điện tử chưa đăng ký cũng tiềm ẩn nguy cơ về thuế và bảo mật thông tin cá nhân. Theo các chuyên gia, hàng hóa mua từ các nền tảng này có thể không được khai báo thuế đầy đủ khi nhập khẩu vào Việt Nam, gây ra tình huống hàng hóa bị giữ lại tại cửa khẩu hoặc phải chịu thêm các khoản thuế ngoài dự kiến. Điều này không chỉ làm gia tăng chi phí tổng thể của sản phẩm mà còn gây ra những rắc rối cho người tiêu dùng.

Bên cạnh đó, giao dịch xuyên biên giới đòi hỏi người tiêu dùng phải cung cấp thông tin cá nhân và thanh toán quốc tế, chẳng hạn như thẻ tín dụng hoặc ví điện tử. Điều này khiến cho thông tin tài chính cá nhân dễ bị đánh cắp hoặc khai thác trái phép. Việc thiếu các biện pháp bảo mật từ phía các nền tảng không đăng ký có thể dẫn đến các nguy cơ về an toàn tài chính và thông tin cá nhân của người tiêu dùng.

Không ít trường hợp, thông tin cá nhân của người mua hàng đã bị lộ ra ngoài và được sử dụng vào mục đích xấu. Các lỗ hổng bảo mật này là cơ hội cho tội phạm mạng lợi dụng, khiến người tiêu dùng đối mặt với nguy cơ bị rủi ro tài chính hoặc bị xâm phạm quyền riêng tư. Vì vậy, việc bảo vệ dữ liệu cá nhân khi giao dịch trên các nền tảng không có giấy phép hoạt động tại Việt Nam là vô cùng quan trọng.

Khuyến cáo từ Bộ Công Thương

Để bảo vệ quyền lợi và an toàn khi mua sắm trực tuyến, Bộ Công Thương khuyến cáo người tiêu dùng nên lựa chọn các nền tảng thương mại điện tử đã được cấp phép hoạt động tại Việt Nam và chịu sự quản lý từ các cơ quan chức năng. Việc này không chỉ giúp đảm bảo chất lượng sản phẩm mà còn giúp người tiêu dùng dễ dàng bảo vệ quyền lợi khi có sự cố xảy ra. Ngoài ra, các sàn thương mại điện tử hợp pháp còn cam kết về dịch vụ hậu mãi, tạo sự an tâm cho người tiêu dùng khi gặp vấn đề với sản phẩm đã mua.

Người tiêu dùng có thể kiểm tra danh sách các sàn thương mại điện tử hợp pháp trên Cổng thông tin quản lý hoạt động thương mại điện tử (online.gov.vn). Đây là công cụ hữu ích giúp người dân tránh xa các nền tảng không rõ ràng, tiềm ẩn nhiều nguy cơ. Bộ Công Thương cũng cung cấp dịch vụ tư vấn qua Tổng đài hỗ trợ người tiêu dùng, giúp giải đáp thắc mắc và cung cấp thêm thông tin liên quan đến việc mua sắm trực tuyến an toàn.

Mua sắm trực tuyến trên các nền tảng thương mại điện tử xuyên biên giới chưa đăng ký có thể mang lại một số lợi ích như giá rẻ và sản phẩm đa dạng, nhưng đi kèm với đó là vô số rủi ro và nguy cơ. Người tiêu dùng cần cẩn trọng trong việc lựa chọn nơi mua sắm và xác minh các nền tảng trước khi thực hiện giao dịch. Để đảm bảo quyền lợi của mình, người tiêu dùng nên ưu tiên các nền tảng thương mại điện tử hợp pháp, đã được cấp phép và giám sát bởi cơ quan chức năng. Chỉ khi đó, người tiêu dùng mới có thể yên tâm về chất lượng sản phẩm và bảo vệ an toàn tài chính cá nhân trong các giao dịch mua sắm trực tuyến.

Thu Ngân

Nguồn: Vietnam Business Forum