Doanh nghiệp chủ động ứng phó trước làn sóng hàng ngoại giá rẻ

Cần sự chủ động từ cơ quan quản lý và doanh nghiệp Việt để xây dựng rào cản kỹ thuật về chất lượng, thuế ứng phó với hàng ngoại giá rẻ.

Thách thức không nhỏ cho doanh nghiệp

Lĩnh vực thương mại điện tử (TMĐT) tại Việt Nam đang đối mặt với nhiều thách thức từ các nền tảng TMĐT xuyên biên giới như Temu, Shein, và 1688, chưa đăng ký hoạt động hợp pháp tại thị trường trong nước. Bộ Công Thương đã cảnh báo rằng các hoạt động này có thể ảnh hưởng đến sức cạnh tranh của doanh nghiệp nội địa và quản lý hàng hóa.

Mới đây, Bộ trưởng Bộ Công Thương đã chỉ đạo Cục TMĐT và Kinh tế số làm việc với đội ngũ pháp lý của Temu để yêu cầu tuân thủ luật pháp Việt Nam. Nếu cần, Cục có thể phối hợp với Bộ Thông tin và Truyền thông để ngăn chặn các hoạt động phi pháp trên những nền tảng này.

Bộ Công Thương đã lên kế hoạch báo cáo Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Bộ Tài chính nghiên cứu phương án giám sát hàng hóa nhập khẩu qua các sàn TMĐT chưa tuân thủ quy định. Để kiểm soát hiệu quả các nền tảng TMĐT xuyên biên giới trái phép, Bộ đã giao Vụ Pháp chế rà soát yếu tố pháp lý và đề xuất phương án xử lý.

Khảo sát của Cục TMĐT và Kinh tế số cho thấy khoảng 28% người tiêu dùng Việt Nam chọn mua hàng từ các website TMĐT nước ngoài vì giá cả hợp lý. Giá trị đơn hàng nhập khẩu qua mạng trong năm 2023 chủ yếu dưới 5 triệu đồng. Ông Đoàn Đức Thuận, Phó tổng giám đốc Kowil Fashion, cho rằng sự xuất hiện của các nền tảng như Temu, Taobao, và 1688 đã tạo ra thách thức lớn cho doanh nghiệp ngành thời trang tại Việt Nam.

Ông nhấn mạnh rằng, thay vì chỉ cạnh tranh về giá, các doanh nghiệp cần tập trung phát triển các dòng sản phẩm phù hợp với gu thẩm mỹ và nhu cầu thực tế của người tiêu dùng Việt. Việc hiểu biết về văn hóa và thị hiếu địa phương là một lợi thế quan trọng, giúp doanh nghiệp tạo ra những bộ sưu tập không chỉ bắt kịp xu hướng mà còn phản ánh lối sống và giá trị của khách hàng, từ đó xây dựng lòng trung thành mà các sản phẩm nhập khẩu giá rẻ khó có thể cạnh tranh.

Ngoài ra, ông Thuận cũng khẳng định rằng việc xây dựng thương hiệu mạnh thông qua các chiến dịch truyền thông gắn kết với khách hàng Việt rất cần thiết. Các doanh nghiệp cần hợp tác chặt chẽ với các đối tác địa phương, như nhà cung cấp và nhà phân phối, để mang lại giá trị cao hơn cho từng phân khúc khách hàng, tạo lợi thế cạnh tranh trước những sản phẩm quốc tế nhập khẩu.

Một yếu tố quan trọng khác được nhấn mạnh trong cuộc trò chuyện là ứng dụng công nghệ trong việc duy trì mối quan hệ lâu dài với khách hàng. Ông Thuận cho biết, doanh nghiệp đang sử dụng các công cụ kỹ thuật số để nâng cao trải nghiệm mua sắm, giữ chân khách hàng thông qua những gợi ý sản phẩm cá nhân hóa và tương tác liên tục.

Nâng cao sức cạnh tranh

Theo TS. Đào Cẩm Thủy, Chủ nhiệm Bộ môn Marketing – Viện Quản trị Kinh doanh (Đại học Quốc gia Hà Nội), doanh nghiệp nội địa cần nâng cao sức cạnh tranh và thúc đẩy sản phẩm “made in Vietnam” trên các nền tảng TMĐT nước ngoài. Trong tháng 11/2024, Bộ trưởng Bộ Công Thương dự kiến yêu cầu Vụ Thị trường trong nước phối hợp đánh giá tác động của hàng hóa nước ngoài trên thị trường nội địa qua TMĐT xuyên biên giới, đồng thời đẩy mạnh vận động “Người Việt Nam dùng hàng Việt Nam” để tăng cường tiêu dùng và sản xuất trong nước.

Ngoài ra, Vụ Khoa học và Công nghệ cũng sẽ chủ trì, phối hợp xây dựng các tiêu chuẩn và quy chuẩn đối với những mặt hàng thuộc lĩnh vực quản lý của Bộ Công Thương. Mục tiêu của việc này là giúp doanh nghiệp nâng cao chất lượng sản phẩm, bảo đảm tiêu chuẩn về bao bì và nhãn mác, từ đó gia tăng niềm tin của người tiêu dùng và củng cố tính cạnh tranh cho hàng hóa Việt Nam trên thị trường.

Bà Lại Việt Anh, Phó Cục trưởng Cục TMĐT và Kinh tế số, cho biết, Cục đã thực hiện nhiều cuộc làm việc với các sàn TMĐT lớn cả trong nước và quốc tế nhằm đẩy mạnh tiêu thụ hàng hóa sản xuất tại Việt Nam. Một trong những bước đi quan trọng là tổ chức các gian hàng Việt và những tuần lễ hàng Việt trên các nền tảng TMĐT, qua đó vừa quảng bá, vừa kích thích tiêu dùng cho hàng nội địa.

Ngoài nỗ lực của Bộ Công Thương và doanh nghiệp, một vấn đề còn tồn tại là thiếu quy định pháp lý cho việc kiểm soát hàng hóa nhập khẩu qua các nền tảng thương mại điện tử. Thủ tướng Chính phủ đã ban hành chỉ thị yêu cầu Bộ Tài chính và Bộ Công Thương nghiên cứu giải pháp kiểm soát hàng nhập khẩu qua TMĐT, bảo đảm phù hợp với cam kết quốc tế của Việt Nam.

Các chuyên gia kinh tế cho rằng sự phát triển của TMĐT xuyên biên giới đã dẫn đến gia tăng đáng kể hàng hóa nhập khẩu, đặc biệt là các lô hàng có giá trị nhỏ. Việc miễn thuế cho các đơn hàng nhỏ không chỉ làm thất thu ngân sách mà còn tạo ra sự không công bằng trong đánh thuế giữa hàng nội địa và hàng nhập khẩu. Do đó, cần thiết phải nghiên cứu và sửa đổi Luật Thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu để phù hợp với tình hình mới.

Minh Thư

Nguồn tham khảo: Thời báo Ngân hàng