Kinh tế AI: Động lực chuyển mình của Việt Nam 2025

Kinh tế AI đang mở ra cơ hội lịch sử cho Việt Nam, với tiềm năng đóng góp 120-130 tỉ USD vào năm 2040. Báo cáo “Nền kinh tế AI Việt Nam 2025” nhấn mạnh vai trò của kinh tế AI trong chuyển đổi số, thúc đẩy tăng trưởng bền vững và khẳng định vị thế quốc gia trong cuộc cách mạng công nghiệp 4.0.

Chuyển đổi số với trí tuệ nhân tạo

Việt Nam đang bước vào giai đoạn chuyển mình mạnh mẽ nhờ kinh tế AI, một lĩnh vực dự kiến đóng góp 5.000 tỉ USD cho nền kinh tế toàn cầu vào năm 2030. Sáng 12/6/2025, Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia (NIC), phối hợp với Cơ quan Hợp tác Quốc tế Nhật Bản (JICA) và Boston Consulting Group (BCG), đã công bố Báo cáo “Nền kinh tế AI Việt Nam 2025” tại Hà Nội.

Báo cáo này cung cấp cái nhìn toàn diện về tiềm năng của kinh tế AI, xác định các lĩnh vực trọng yếu và đề xuất chiến lược để Việt Nam tận dụng cơ hội từ trí tuệ nhân tạo. Kinh tế AI được xem là động lực cốt lõi, giúp Việt Nam tái định hình chuỗi giá trị và tăng cường năng lực cạnh tranh quốc gia.

Sự kiện công bố báo cáo đánh dấu bước tiến trong nỗ lực đưa kinh tế AI trở thành trụ cột chiến lược của Việt Nam trong thập kỷ tới.

Tiềm năng kinh tế từ AI

Theo BCG, kinh tế AI của Việt Nam có thể đạt giá trị 120-130 tỉ USD vào năm 2040, nhờ tốc độ tăng trưởng kinh tế số nhanh nhất Đông Nam Á, đạt 20% mỗi năm. Trí tuệ nhân tạo không chỉ là công cụ công nghệ mà còn là chất xúc tác cho các ngành hành chính công, giáo dục, và y tế, tạo ra đột phá trong quản lý và dịch vụ.

Ông Nguyễn Hoàng Hưng, Giám đốc công nghệ Viettel AI, nhấn mạnh rằng ứng dụng AI trong ba lĩnh vực này sẽ thúc đẩy phát triển doanh nghiệp, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, và cải thiện chăm sóc sức khỏe. Kinh tế AI hứa hẹn mang lại lợi ích lâu dài, từ hiệu quả vận hành đến đổi mới sáng tạo.

Việt Nam đang tận dụng cơ hội để định vị mình là trung tâm kinh tế AI trong khu vực, với sự hỗ trợ từ các đối tác quốc tế như JICA và BCG.

Chính sách hỗ trợ phát triển AI

Để phát triển kinh tế AI, Việt Nam đã ban hành nhiều chính sách quan trọng. Nghị quyết 57-NQ/TW của Bộ Chính trị thúc đẩy đột phá trong khoa học, công nghệ, và chuyển đổi số. Nghị quyết 68-NQ/TW khuyến khích phát triển kinh tế tư nhân, trong khi Nghị quyết 193 của Quốc hội thí điểm cơ chế đặc biệt để hỗ trợ đổi mới sáng tạo.

NIC, dưới sự chỉ đạo của Bộ Tài chính, đóng vai trò trung tâm trong triển khai các chính sách này. Báo cáo “Nền kinh tế AI Việt Nam 2025” là kết quả hợp tác giữa NIC và JICA, cung cấp định hướng cho chính phủ, doanh nghiệp, và học thuật trong việc xây dựng hệ sinh thái kinh tế AI.

Những chính sách này tạo nền tảng vững chắc để kinh tế AI trở thành động lực tăng trưởng kinh tế bền vững của Việt Nam.

Nguồn nhân lực và khởi nghiệp AI

Nguồn nhân lực là yếu tố then chốt để phát triển kinh tế AI. Việt Nam hiện có hơn 150 trường đại học đào tạo công nghệ thông tin, với 60.000 sinh viên tốt nghiệp mỗi năm. Lực lượng lao động công nghệ số ngày càng lớn mạnh, đáp ứng nhu cầu của các công ty khởi nghiệp và doanh nghiệp ứng dụng AI.

Sự quan tâm của công chúng và lãnh đạo doanh nghiệp đối với kinh tế AI cũng là động lực quan trọng. Nhiều doanh nghiệp tư nhân đã đầu tư vào nghiên cứu và ứng dụng AI, từ trí tuệ nhân tạo trong sản xuất đến dịch vụ khách hàng thông minh.

Chính phủ hỗ trợ khởi nghiệp AI thông qua các chương trình tài trợ và môi trường pháp lý thuận lợi, giúp kinh tế AI phát triển mạnh mẽ hơn trong khu vực tư nhân.

Hợp tác quốc tế và hệ sinh thái AI

Hợp tác quốc tế là chìa khóa để Việt Nam phát triển kinh tế AI. Ông Kubo Yoshitomo, Trưởng đại diện JICA tại Việt Nam, nhấn mạnh rằng báo cáo cung cấp phân tích sâu sắc về tiềm năng AI và cơ hội hợp tác. JICA cam kết đồng hành cùng Việt Nam trong việc xây dựng hệ sinh thái công nghệ cao.

BCG, với kinh nghiệm tư vấn toàn cầu, đóng vai trò quan trọng trong việc định hướng chiến lược cho kinh tế AI. Ông Arnaud Ginolin, Giám đốc điều hành BCG, cho rằng AI sẽ tái định hình doanh nghiệp, kinh tế, và xã hội Việt Nam, mang lại lợi thế cạnh tranh chưa từng có.

Sự hợp tác này giúp Việt Nam tiếp cận công nghệ tiên tiến, xây dựng hệ sinh thái kinh tế AI bền vững và cạnh tranh trên trường quốc tế.

Thách thức và tầm nhìn thống nhất

Dù tiềm năng lớn, kinh tế AI tại Việt Nam vẫn đối mặt với thách thức. Việc triển khai AI đòi hỏi không chỉ công nghệ mà còn cần khuôn khổ pháp lý, đầu tư hạ tầng, và sự đồng thuận từ xã hội. Chuyển đổi số dựa trên AI yêu cầu tầm nhìn thống nhất giữa chính phủ, doanh nghiệp, và người dân.

Chính phủ cần xây dựng chính sách hỗ trợ rõ ràng, doanh nghiệp phải tiên phong ứng dụng AI, và người dân cần đón nhận công nghệ mới. Chỉ khi ba bên phối hợp chặt chẽ, kinh tế AI mới có thể phát huy tối đa tiềm năng, đưa Việt Nam vào nhóm dẫn đầu khu vực.

Việc vượt qua thách thức sẽ giúp kinh tế AI trở thành chất xúc tác cho làn sóng công nghiệp tiếp theo tại Việt Nam.

Tương lai kinh tế số Việt Nam

Kinh tế AI không chỉ là cơ hội mà còn là trách nhiệm để Việt Nam khẳng định vị thế trong nền kinh tế toàn cầu. Với tốc độ tăng trưởng kinh tế số nhanh chóng và các chính sách hỗ trợ mạnh mẽ, Việt Nam đang sẵn sàng cho giai đoạn phát triển mới.

Năm 2025 là cột mốc quan trọng để kinh tế AI định hình tương lai, từ nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước đến cải thiện đời sống người dân. Sự hợp tác giữa NIC, JICA, BCG, và các doanh nghiệp sẽ là nền tảng để Việt Nam trở thành trung tâm AI của Đông Nam Á, đóng góp vào mục tiêu phát triển bền vững và thịnh vượng.

Chí Toàn 

Nguồn tham khảo: Tinnhanhchungkhoan.vn