Fintech Việt Nam kỳ vọng IPO công nghệ từ 4 trụ cột chính

Kỳ vọng mô hình IPO cho doanh nghiệp công nghệ trở thành động lực phát triển mới cho lĩnh vực Fintech tại Việt Nam.

Fintech Việt Nam mở rộng cơ hội tài chính số

Việt Nam hiện có khoảng 55 triệu lao động, nhưng chỉ 30% nhận lương qua ngân hàng. Phần lớn còn lại là lao động tự do, không có hồ sơ thu nhập minh bạch, khó tiếp cận tín dụng truyền thống. Cùng với đó, khoảng 5 triệu hộ tiểu thương trong bán lẻ, dịch vụ, sản xuất nhỏ lẻ đang cần nguồn vốn và công cụ chuyển đổi số.

Theo ông Nguyễn Bá Diệp, đồng sáng lập MoMo, mục tiêu của Fintech là trở thành cầu nối giữa dịch vụ tài chính và người dân. Nhờ nền tảng số, lao động tự do và hộ tiểu thương có thể tiếp cận dịch vụ tiết kiệm, vay nhỏ lẻ, bảo hiểm số, đầu tư vi mô. Đồng thời, họ cũng từng bước số hóa hoạt động kinh doanh với thanh toán không tiền mặt, quản lý sổ sách điện tử và bán hàng trực tuyến.

Fintech tại Việt Nam hiện dựa trên bốn trụ cột: thanh toán và ngân hàng số; cho vay và quản lý tài sản; bảo hiểm và tuân thủ; blockchain và dữ liệu. Ông Diệp khẳng định: “Trình độ Fintech Việt Nam ngang ngửa thế giới, thậm chí vượt cả Mỹ, châu Âu về ứng dụng thực tiễn.”

4 đề xuất chính sách để Fintech bứt phá

Để tận dụng tiềm năng, ông Nguyễn Bá Diệp đưa ra bốn đề xuất chính sách. Thứ nhất, cần một đơn vị đầu mối đóng vai trò “bà đỡ” cho Fintech. Hiện nay, một công ty Fintech có thể phải chịu sự quản lý từ 15 bộ ngành, gây tốn kém thời gian và chi phí. Kinh nghiệm từ Hàn Quốc, Nhật Bản, Mỹ cho thấy, cơ quan đầu mối giúp điều phối chính sách, tạo sự minh bạch và niềm tin cho doanh nghiệp.

Thứ hai, xây dựng hành lang pháp lý cho Open Data và Open API (giao diện lập trình mở), cho phép kết nối đa phương giữa ngân hàng, chứng khoán, bảo hiểm và Fintech. Điều này giúp phát triển hệ thống big data credit scoring (xếp hạng tín dụng bằng dữ liệu lớn), mở rộng khả năng tiếp cận tín dụng của người dân và hộ kinh doanh.

Thứ ba, thúc đẩy tài chính toàn diện và mô hình ngân hàng số (digital bank). Mục tiêu là phát triển các sản phẩm tài chính số cho người thu nhập thấp, hộ tiểu thương, lao động tự do như tiết kiệm vi mô, vay tiêu dùng nhỏ, bảo hiểm vi mô. Hợp tác ngân hàng – Fintech sẽ giúp hình thành ngân hàng số với khả năng quản lý rủi ro của ngân hàng truyền thống kết hợp công nghệ linh hoạt của Fintech.

Thứ tư, triển khai sandbox đổi mới sáng tạo (môi trường thử nghiệm có kiểm soát). Sandbox cho phép Fintech thử nghiệm dịch vụ trong 1-2 tháng và được phê duyệt triển khai nếu thành công. Kinh nghiệm từ Hàn Quốc cho thấy sandbox vừa khuyến khích sáng tạo vừa đảm bảo an toàn cho người dùng.

Xu hướng IPO công nghệ và tác động thị trường

Một trong những đề xuất quan trọng là xây dựng mô hình IPO công nghệ dành riêng cho doanh nghiệp Fintech. Hiện tại, quy định niêm yết yêu cầu có lợi nhuận và xóa lỗ lũy kế, điều này không phù hợp với giai đoạn đầu khi Fintech cần vốn lớn để phát triển sản phẩm. Nếu mô hình IPO đặc thù được áp dụng, doanh nghiệp công nghệ sẽ có cơ hội huy động vốn nhanh, phục vụ đầu tư và mở rộng quy mô.

IPO công nghệ sẽ mở ra kênh vốn mới cho Fintech, thu hút sự quan tâm của nhà đầu tư trên thị trường chứng khoán (TTCK). Đặc biệt, nhóm nhà đầu tư dài hạn và quỹ đầu tư mạo hiểm sẽ có thêm lựa chọn để phân bổ vốn. Đồng thời, điều này giúp đa dạng hóa ngành nghề niêm yết, giảm sự phụ thuộc vào nhóm cổ phiếu ngân hàng, bất động sản, tạo sự cân bằng mới trên TTCK Việt Nam.

Theo phân tích của 60s Hôm Nay, việc thúc đẩy IPO công nghệ sẽ đặt nền móng cho thị trường vốn Việt Nam tiến gần hơn chuẩn quốc tế. Nếu các chính sách hỗ trợ Fintech được triển khai đồng bộ, trong vài năm tới, thị trường có thể chứng kiến sự xuất hiện của những doanh nghiệp công nghệ đầu tiên lên sàn, mở ra kỷ nguyên mới cho đổi mới sáng tạo.

Fintech Việt Nam đang bước vào giai đoạn bứt phá. Bốn đề xuất chính sách từ MoMo cho thấy hướng đi rõ ràng: xây dựng cơ quan đầu mối, mở hành lang dữ liệu, thúc đẩy ngân hàng số, phát triển sandbox và IPO công nghệ. Nếu thực hiện đồng bộ, đây sẽ là động lực mạnh mẽ để Fintech Việt Nam khẳng định vị thế khu vực và toàn cầu, đồng thời tạo cơ hội mới cho nhà đầu tư trên TTCK.

Bảo Long

Nguồn tham khảo: Tin Nhanh Chứng Khoán