Nhà ở xã hội: Đã hoàn thành 53% mục tiêu xây dựng 1 triệu căn trên cả nước

Cả nước đã triển khai hơn 622 dự án nhà ở xã hội, đạt 53% mục tiêu xây dựng 1 triệu căn, góp phần hỗ trợ người dân thu nhập thấp.

Thành quả trong phát triển nhà ở xã hội

Theo báo cáo từ Bộ Xây dựng, tính đến tháng 10/2024, cả nước đã có 622 dự án nhà ở xã hội được triển khai với tổng quy mô 565.177 căn, tương ứng với 53% mục tiêu xây dựng 1 triệu căn theo Đề án phát triển nhà ở xã hội. Đây là tín hiệu tích cực trong bối cảnh mặt bằng giá bất động sản thương mại liên tục tăng cao, đẩy người thu nhập thấp xa rời cơ hội sở hữu nhà ở.

Trong số các dự án đã triển khai, 79 dự án đã hoàn thành và bàn giao với quy mô 40.679 căn, mang lại không gian sống ổn định cho hàng ngàn hộ gia đình. Đồng thời, 131 dự án khác đang trong quá trình xây dựng, dự kiến cung cấp thêm 111.687 căn. Ngoài ra, có 412 dự án với quy mô 411.076 căn đã được chấp thuận chủ trương đầu tư, tạo nền tảng vững chắc cho mục tiêu phát triển dài hạn.

Dù đạt được những kết quả đáng khích lệ, nhưng tốc độ triển khai nhà ở xã hội vẫn chưa đáp ứng được kỳ vọng. Thực tế, chỉ có 83 dự án đủ điều kiện vay vốn ưu đãi từ gói tín dụng 120.000 tỷ đồng, cho thấy sự cần thiết của việc cải thiện cơ chế chính sách và quy trình xét duyệt vốn vay.

Nguồn vốn và chính sách tín dụng cho nhà ở xã hội

Gói tín dụng 120.000 tỷ đồng dành cho nhà ở xã hội đã hỗ trợ đáng kể cho cả chủ đầu tư lẫn người mua nhà. Tính đến nay, 32/83 dự án đã có khách hàng vay vốn, với tổng dư nợ 2.099 tỷ đồng từ 5.236 khách hàng. Trong đó, Ngân hàng Chính sách xã hội đóng vai trò chủ đạo, chiếm đến 2.019 tỷ đồng nhờ mức lãi suất ưu đãi.

Tuy nhiên, vẫn còn nhiều hạn chế trong việc tiếp cận nguồn vốn ưu đãi. Báo cáo từ Bộ Xây dựng chỉ ra rằng, 57 dự án chủ đầu tư không có nhu cầu vay vốn, và 5 dự án không đáp ứng điều kiện cho vay. Ngoài ra, các quy trình thủ tục phức tạp trong việc xác nhận giấy tờ chứng minh thu nhập, cư trú và điều kiện nhà ở cũng đang cản trở việc thực hiện các chính sách hỗ trợ.

Những thách thức trong phát triển nhà ở xã hội

Phân khúc nhà ở xã hội vẫn đối mặt với nhiều thách thức lớn, đặc biệt là sự mất cân đối trong cơ cấu sản phẩm bất động sản. Theo thống kê, phần lớn nguồn cung hiện nay tập trung vào nhà ở trung và cao cấp, trong khi nhà ở cho người thu nhập thấp vẫn khan hiếm. Điều này khiến nhu cầu nhà ở xã hội ngày càng trở nên cấp thiết hơn.

Bên cạnh đó, giá bất động sản tại các đô thị lớn như Hà Nội và TP.HCM vẫn tiếp tục tăng cao trong quý III/2024. Trong khi đó, thị trường đấu giá đất tại một số địa phương ghi nhận mức giá trúng cao gấp nhiều lần giá khởi điểm, tạo ra mặt bằng giá ảo. Điều này càng làm gia tăng áp lực lên việc cung cấp nhà ở xã hội giá rẻ.

Hướng đi mới cho nhà ở xã hội trong tương lai

Để đạt được mục tiêu 1 triệu căn nhà ở xã hội, việc cải thiện cơ chế chính sách, đơn giản hóa thủ tục hành chính và tăng cường vốn đầu tư từ ngân sách là điều cần thiết. Bộ Xây dựng đã đề xuất điều chỉnh các quy định nhằm tăng tính hấp dẫn cho các dự án nhà ở xã hội, đồng thời khuyến khích sự tham gia của các doanh nghiệp trong và ngoài nước.

Ngoài ra, cần tập trung phát triển các dự án nhà ở xã hội tại khu vực ven đô, nơi quỹ đất còn dồi dào và giá thành xây dựng hợp lý. Điều này không chỉ giúp giải quyết nhu cầu nhà ở mà còn thúc đẩy sự phát triển kinh tế vùng ven đô thị.

Nhà ở xã hội đã và đang đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ người thu nhập thấp tiếp cận cơ hội sở hữu nhà ở. Dù còn nhiều khó khăn, nhưng với những bước tiến hiện tại và sự nỗ lực từ các bên liên quan, mục tiêu xây dựng 1 triệu căn nhà ở xã hội hoàn toàn có thể đạt được, góp phần nâng cao chất lượng sống và thúc đẩy sự phát triển bền vững của thị trường bất động sản Việt Nam.

Kim Khanh

Nguồn tham khảo: Tạp chí chứng khoán