Ngành logistics Việt Nam cần chuyển đổi số để bứt phá

Triển vọng thị trường logistics toàn cầu

Theo báo cáo dự báo triển vọng thị trường gần đây từ Precedence Research, quy mô thị trường logistics toàn cầu có khả năng đạt tới 21.910 tỷ USD vào năm 2033, với tốc độ tăng trưởng kép hàng năm ấn tượng lên tới 9,35% trong giai đoạn từ 2024 đến 2033.

Sự phát triển này phản ánh nhu cầu ngày càng tăng về vận chuyển hàng hóa không chỉ trong nước mà còn toàn cầu trong bối cảnh nền kinh tế ngày càng phụ thuộc vào thương mại quốc tế và chuỗi cung ứng. Tại Việt Nam, ngành logistics cũng đang trên đà phát triển mạnh mẽ, với ước tính giá trị thị trường đã đạt khoảng 40 tỷ USD vào năm 2023.

Đáng chú ý, dự báo cho thấy ngành này sẽ tiếp tục tăng trưởng với tỷ lệ từ 14 đến 15% hàng năm cho đến năm 2025. Hiện tại, ngành logistics không chỉ là một phần quan trọng trong nền kinh tế mà còn đóng góp khoảng 4 đến 5% vào GDP quốc gia. Hơn nữa, nó đã tạo ra việc làm cho hơn 1 triệu lao động trực tiếp, cho thấy tầm quan trọng của lĩnh vực này trong việc thúc đẩy phát triển kinh tế và cải thiện chất lượng cuộc sống cho người dân.

Tuy nhiên, con đường phía trước cho ngành logistics Việt Nam không chỉ đơn thuần dựa vào những tiềm năng và lợi thế sẵn có. Theo Tổng biên tập báo Đầu Tư, ông Lê Trọng Minh, mặc dù điểm số của Việt Nam trên bảng xếp hạng Chỉ số hiệu suất logistics (Logistics Performance Index) đã có sự cải thiện, với vị trí thứ 43 trên toàn cầu.

Điều này cũng nhắc nhở rằng ngành logistics Việt Nam cần có những bước đi mạnh mẽ hơn nữa. Ông Minh nhấn mạnh rằng trong bối cảnh thế giới đang chuyển mình nhanh chóng, ngành logistics Việt Nam cần phải bứt phá chứ không chỉ đơn thuần là sự tiến bộ. Để tối ưu hóa hoạt động logistics, Việt Nam cần có những chiến lược rõ ràng và dài hạn.

Nâng cấp hệ thống giao thông là ưu tiên

Một trong những ưu tiên hàng đầu là hiện đại hóa hạ tầng giao thông và logistics. Hệ thống đường bộ, đường sắt, cảng biển và sân bay cần được nâng cấp và mở rộng để đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng của thị trường. Việc này không chỉ giúp giảm thời gian vận chuyển mà còn gia tăng hiệu quả trong việc vận hành toàn bộ chuỗi cung ứng. 

Bên cạnh đó, tối ưu hóa chuỗi cung ứng là một yếu tố then chốt trong việc cải thiện hiệu suất logistics. Việt Nam cần tập trung vào việc xây dựng các mối quan hệ hợp tác chặt chẽ hơn giữa các bên liên quan trong chuỗi cung ứng, từ nhà sản xuất, nhà cung cấp, cho tới các đơn vị vận chuyển và phân phối.

Sự đồng bộ trong hoạt động của các đối tác sẽ giúp nâng cao tính linh hoạt và khả năng phục hồi của toàn bộ hệ thống logistics. Chuyển đổi số cũng là một xu hướng không thể tránh khỏi trong ngành logistics hiện đại. Việc áp dụng công nghệ vào quy trình vận hành sẽ giúp cải thiện độ chính xác trong quản lý hàng tồn kho, tối ưu hóa lộ trình vận chuyển, và tăng cường khả năng theo dõi hàng hóa.

Các hệ thống quản lý thông minh, sử dụng dữ liệu lớn và trí tuệ nhân tạo, sẽ là những công cụ hữu hiệu để các doanh nghiệp logistics tại Việt Nam theo kịp với yêu cầu cạnh tranh toàn cầu. Khả năng phát triển các mô hình kinh doanh logistics xanh và bền vững cũng đang nổi lên như một yếu tố quan trọng. Những mô hình này không chỉ giúp giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường mà còn có thể mang lại lợi ích kinh tế lâu dài.

Các doanh nghiệp cần nhận thức rõ rằng, phát triển bền vững không chỉ là một xu hướng, mà còn là một yêu cầu thiết yếu trong bối cảnh ngày càng nhiều khách hàng yêu cầu các sản phẩm và dịch vụ thân thiện với môi trường. Ngoài ra, việc đẩy mạnh đầu tư công vào lĩnh vực logistics là rất cần thiết.

Chính phủ cần có các chính sách khuyến khích đầu tư vào hạ tầng logistics, đồng thời mở rộng hệ thống cảng biển và các khu vực vận chuyển quan trọng để tăng cường khả năng giao thương cả trong và ngoài nước. Nền tảng dữ liệu số cũng cần được phát triển mạnh mẽ, với các hệ thống thông tin hiện đại giúp cung cấp thông tin kịp thời và chính xác cho người dùng.

Nhìn chung, với những triển vọng đầy hứa hẹn của thị trường logistics, cũng như tiềm năng phát triển mạnh mẽ tại Việt Nam, ngành logistics đòi hỏi sự chú trọng đúng mức từ cả nhà nước và các doanh nghiệp. Việc hiện đại hóa cơ sở hạ tầng, tối ưu hóa chuỗi cung ứng, thúc đẩy chuyển đổi số, và xây dựng các mô hình kinh doanh bền vững sẽ là những yếu tố quyết định để ngành logistics Việt Nam không chỉ vươn ra thị trường toàn cầu mà còn trở thành động lực quan trọng cho sự phát triển kinh tế bền vững trong tương lai.

Kim Khanh

Nguồn tham khảo: Báo Đầu tư tài chính