Kỳ vọng tăng trưởng từ nguồn thu thương mại điện tử

Năm 2024 là một năm bùng nổ của ngành thương mại điện tử Việt Nam, với quy mô thị trường vượt mốc 25 tỷ USD, tăng 20% so với năm trước.

Đây là kết quả ấn tượng, vượt qua dự báo 22 tỷ USD của các tổ chức nghiên cứu quốc tế như Google, Temasek và Bain & Company. Với mức tăng trưởng này, Việt Nam hiện chỉ đứng sau Indonesia (65 tỷ USD) và Thái Lan (26 tỷ USD) trong khu vực Đông Nam Á.

Không chỉ dừng lại ở con số ấn tượng về doanh thu, thương mại điện tử đã trở thành một phần quan trọng của nền kinh tế số Việt Nam, chiếm 9% tổng mức hàng hóa tiêu dùng và đóng góp 2/3 giá trị nền kinh tế số. Với đà phát triển này, ngành Thương mại điện tử được kỳ vọng sẽ đóng góp nhiều hơn nữa vào doanh thu bán lẻ và thay đổi toàn diện cách người tiêu dùng mua sắm.

Nguồn thu thuế từ thương mại điện tử tăng trưởng kỷ lục

Cùng với sự phát triển của Thương mại điện tử, nguồn thu thuế từ hoạt động này cũng ghi nhận những con số ấn tượng. Năm 2024, lần đầu tiên trong lịch sử, thuế từ thương mại điện tử dự kiến vượt mốc 110.000 tỷ đồng, tăng 22% so với năm trước. Đặc biệt, các nhà cung cấp nước ngoài lớn như Google, Meta, Microsoft, TikTok, Netflix và Apple đã nộp hơn 8.687 tỷ đồng trong 11 tháng, tăng gần 26% so với cùng kỳ năm trước.

Để hỗ trợ cá nhân kinh doanh online thực hiện nghĩa vụ thuế, Tổng cục Thuế đã ra mắt “Cổng thông tin điện tử dành cho hộ, cá nhân kinh doanh” vào cuối năm 2024. Cổng thông tin này không chỉ giúp đơn giản hóa quy trình đăng ký, kê khai, và nộp thuế mà còn giảm bớt thời gian và chi phí cho người kinh doanh.

Năm 2025, Luật sửa đổi một số điều của Luật Quản lý thuế sẽ có hiệu lực, yêu cầu các sàn Thương mại điện tử và nền tảng số như Shopee, Lazada, Tiki chịu trách nhiệm khấu trừ, kê khai và nộp thuế thay cho người bán hàng. Điều này không chỉ tăng cường hiệu quả quản lý thuế mà còn giảm bớt gánh nặng hành chính cho cả cơ quan thuế và người kinh doanh, tạo môi trường kinh doanh minh bạch hơn.

Những thách thức trong quản lý thương mại điện tử

Dù đạt được những thành tựu đáng kể, thương mại điện tử Việt Nam vẫn đối mặt với nhiều thách thức lớn. Một trong những vấn đề nhức nhối nhất là tình trạng hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng trên các sàn thương mại điện tử. Việc kiểm soát hàng hóa trên môi trường trực tuyến gặp nhiều khó khăn, đặc biệt khi số lượng giao dịch và người bán ngày càng tăng.

Hoạt động livestream bán hàng, một xu hướng bùng nổ, cũng đặt ra nhiều vấn đề pháp lý. Hiện nay, các quy định pháp luật mới chỉ xem livestream như một hoạt động quảng cáo đi kèm bán hàng, chưa có quy định cụ thể để kiểm soát hoặc xử lý các hành vi vi phạm liên quan đến hoạt động này.

Bên cạnh đó, thương mại điện tử xuyên biên giới cũng là một bài toán khó. Các nền tảng nước ngoài như Temu đã vào thị trường Việt Nam mà không hoàn tất thủ tục pháp lý. Điều này cho thấy các quy định hiện hành chưa đủ sức mạnh để kiểm soát các hoạt động thương mại điện tử xuyên biên giới, gây thất thu thuế và tạo sự cạnh tranh không lành mạnh với doanh nghiệp trong nước.

Chính sách mới kỳ vọng tạo bước ngoặt

Để giải quyết các vấn đề tồn tại, Bộ Công Thương đang tích cực nghiên cứu và đề xuất xây dựng Luật Thương mại điện tử. Luật mới được kỳ vọng sẽ thống nhất hệ thống pháp luật, tăng cường quản lý và tạo điều kiện cho thương mại điện tử phát triển bền vững.

Ngoài ra, Bộ Công Thương cũng dự kiến trình Thủ tướng Chính phủ kế hoạch tổng thể phát triển thương mại điện tử quốc gia giai đoạn 2026-2030. Kế hoạch này sẽ tập trung giải quyết những vướng mắc pháp lý, tăng cường quản lý hàng hóa và đảm bảo quyền lợi cho người tiêu dùng.

Một điểm đáng chú ý là việc bãi bỏ miễn thuế VAT với hàng hóa giá trị dưới 1 triệu đồng nhập khẩu qua sàn thương mại điện tử. Theo Bộ Tài chính, quyết định này đang được thẩm định và nếu được thông qua, không chỉ giúp gia tăng nguồn thu ngân sách mà còn tạo sự công bằng trong môi trường kinh doanh.

Hướng đến một thị trường lành mạnh và bền vững

Năm 2025 được dự báo sẽ là một năm đầy triển vọng của ngànhthương mại điện tử Việt Nam. Với tốc độ tăng trưởng từ 35-45% mỗi năm, thị trường này kỳ vọng sẽ chiếm 10% tổng doanh thu bán lẻ, tái định hình thói quen tiêu dùng của người dân.

Bên cạnh đó, các chính sách mới về quản lý thuế, kiểm soát hàng hóa và pháp luật thương mại điện tử sẽ góp phần xây dựng môi trường kinh doanh minh bạch và lành mạnh. Việc tăng cường quản lý không chỉ đảm bảo quyền lợi của người tiêu dùng mà còn tạo điều kiện cho các doanh nghiệp chân chính phát triển.

Nhìn về tương lai, thương mại điện tử không chỉ là động lực tăng trưởng kinh tế mà còn là cơ hội để Việt Nam khẳng định vị thế trong nền kinh tế số toàn cầu. Với những nỗ lực trong quản lý và phát triển, ngành thương mại điện tử hứa hẹn sẽ bứt phá hơn nữa, mang lại lợi ích thiết thực cho cả doanh nghiệp và người tiêu dùng.

Thu Ngân 

Nguồn tham khảo: Sài Gòn Đầu Tư Giải Phóng Tài Chính