Doanh nghiệp dệt may đối mặt thách thức thuế quan

Giữa áp lực thương mại và bất ổn chuỗi cung ứng, nhiều công ty dệt may Việt Nam điều chỉnh giảm mục tiêu lợi nhuận.

Dệt may Việt Nam đặt kỳ vọng tăng trưởng ở mức an toàn

Ngành dệt may Việt Nam, một trong những trụ cột xuất khẩu chủ lực, đang đối mặt với những thách thức chưa từng có trong năm 2025. Chính sách thuế quan đối ứng từ Mỹ, kết hợp với căng thẳng địa chính trị và chiến tranh thương mại, khiến chuỗi cung ứng toàn cầu bị gián đoạn. 

Trong bối cảnh này, nhiều doanh nghiệp dệt may chọn cách thận trọng, điều chỉnh mục tiêu kinh doanh để thích nghi, trong khi một số khác vẫn kiên định với kế hoạch tăng trưởng.

Tại Đại hội đồng cổ đông thường niên 2025 diễn ra ngày 25-4, Tổng Công ty cổ phần Dệt May Hà Nội (Hanosimex) công bố mục tiêu doanh thu hợp nhất 1.192 tỷ đồng, tăng nhẹ 19 tỷ đồng so với năm trước, nhưng lợi nhuận chỉ đạt 9 tỷ đồng. 

Tương tự, Tổng Công ty May Đức Giang đặt kế hoạch doanh thu 2.700 tỷ đồng, lợi nhuận trước thuế 25 tỷ đồng, chỉ tăng 1 tỷ đồng so với 2024. Ông Phạm Tiến Lâm, Tổng giám đốc May Đức Giang, cho biết khó khăn từ thuế quan Mỹ và thiếu hụt lao động là những rào cản lớn. Để ứng phó, doanh nghiệp này tập trung cải tiến công nghệ AI, nâng cao chất lượng sản phẩm và đào tạo nhân lực trẻ.

Tổng Công ty May Hưng Yên (Hugaco) điều chỉnh giảm kế hoạch doanh thu, kỳ vọng đạt 616 tỷ đồng (giảm 62 tỷ đồng) và lợi nhuận trước thuế 50 tỷ đồng (giảm 23 tỷ đồng). 

Bà Phạm Thị Phương Hoa, Tổng giám đốc Hugaco, nhấn mạnh việc tối ưu năng suất lao động để hoàn thành đơn hàng Mỹ trước khi thuế mới áp dụng. Đồng thời, công ty mở rộng thị trường sang Nga, Trung Đông và tìm nguồn nguyên liệu nội địa nhằm giảm rủi ro truy xuất nguồn gốc (xuất xứ hàng hóa được kiểm tra để xác định nguồn gốc sản xuất).

Tổng Công ty cổ phần Dệt May Hòa Thọ cũng không nằm ngoài xu hướng thận trọng, với mục tiêu doanh thu 5.050 tỷ đồng, giảm 189 tỷ đồng so với năm ngoái, dù lợi nhuận hợp nhất dự kiến đạt 360 tỷ đồng. Ông Nguyễn Ngọc Bình, Tổng giám đốc cảnh báo rằng bất ổn chính sách thương mại Mỹ và căng thẳng địa chính trị có thể kìm hãm tăng trưởng toàn cầu, ảnh hưởng trực tiếp đến ngành dệt may.

Trái ngược với xu hướng chung, một số doanh nghiệp vẫn kiên định với mục tiêu đã đề ra. Tổng Công ty Cổ phần May Việt Tiến đặt mục tiêu doanh thu 9.800 tỷ đồng, tăng 9% và lợi nhuận trước thuế 330 tỷ đồng. 

Dưới sự dẫn dắt của Tổng giám đốc Bùi Văn Tiến, Việt Tiến đầu tư 40 tỷ đồng vào tự động hóa, cải thiện môi trường làm việc và áp dụng công nghệ RFID (nhận dạng tần số vô tuyến) để quản lý hàng hóa. Công ty cũng nâng thu nhập bình quân lao động lên 13 triệu đồng/tháng, tăng 4% so với năm trước. 

Công ty Dệt may – Đầu tư – Thương mại Thành Công (TCM) cũng đặt mục tiêu doanh thu 4.525 tỷ đồng, tăng 19% và lợi nhuận ròng 279 tỷ đồng. Tổng giám đốc Song Jae Ho cho biết TCM ít phụ thuộc vào thị trường Mỹ (chỉ chiếm 30% doanh thu) và đang mở rộng sang Nhật Bản, Hàn Quốc, châu Âu.

Thuế quan Mỹ tác động lên ngành dệt may

Áp lực từ thuế quan Mỹ không chỉ ảnh hưởng đến mục tiêu kinh doanh mà còn làm nổi bật những điểm yếu cố hữu của ngành dệt may Việt Nam, đặc biệt là sự phụ thuộc vào nguyên liệu nhập khẩu từ Trung Quốc (chiếm 50-60% nguồn vải). Việc Mỹ kiểm soát chặt chẽ truy xuất nguồn gốc khiến doanh nghiệp phải tìm cách giảm thiểu rủi ro liên quan đến nguyên liệu Trung Quốc, vốn có thể chịu thuế suất cao hơn. 

So với năm trước, các mục tiêu doanh thu giảm từ 62-189 tỷ đồng ở một số doanh nghiệp phản ánh sự thận trọng trước bất ổn thương mại. Tuy nhiên, việc Mỹ áp thuế 245% lên hàng hóa Trung Quốc mở ra cơ hội ngắn hạn cho Việt Nam. 

Chủ tịch Vũ Đức Giang của Việt Tiến cho biết mức thuế 46% ban đầu đề xuất cho các nước khác đã giảm xuống 10%, tạo lợi thế cạnh tranh cho hàng hóa Việt Nam. Nếu tận dụng tốt, các doanh nghiệp có thể tiếp nhận đơn hàng chuyển hướng từ Trung Quốc, đặc biệt trong bối cảnh thị trường Mỹ vẫn chiếm tỷ trọng lớn trong xuất khẩu dệt may Việt Nam.

Tuy nhiên, cơ hội này đi kèm thách thức. Người tiêu dùng Mỹ có thể giảm chi tiêu do ảnh hưởng từ thuế quan, làm thu hẹp nhu cầu. Hơn nữa, lao động trong ngành dệt may đang thiếu hụt nghiêm trọng, với chi phí nhân công tăng cao do cạnh tranh trong nước. 

Các giải pháp như ứng dụng AI, tự động hóa (như Việt Tiến) hay nâng cao năng suất lao động (như Hugaco) cho thấy nỗ lực thích nghi, nhưng cần thời gian để đạt hiệu quả. Việc mở rộng thị trường sang Nhật Bản, Hàn Quốc, Nga và Trung Đông cũng là hướng đi chiến lược, nhưng đòi hỏi đầu tư lớn vào marketing và đáp ứng tiêu chuẩn khắt khe của các thị trường này.

Linh hoạt để vượt bão thuế quan

Nhìn vào bối cảnh hiện tại, ngành dệt may Việt Nam đang đứng trước ngã rẽ quan trọng. Theo nhận định của 60s Hôm Nay, năm 2025 sẽ là năm bản lề để các doanh nghiệp tái cấu trúc chuỗi cung ứng, giảm phụ thuộc vào nguyên liệu Trung Quốc và đa dạng hóa thị trường. 

Các xu hướng như chuyển đổi số, áp dụng công nghệ RFID, AI và tự động hóa sẽ tiếp tục được đẩy mạnh, giúp tối ưu chi phí và nâng cao chất lượng sản phẩm. Đồng thời, chuyển đổi xanh (sản xuất bền vững, thân thiện môi trường) cũng trở thành yếu tố cạnh tranh, đặc biệt khi các thị trường như châu Âu ngày càng ưu tiên tiêu chí này.

Dự báo, nếu thuế quan Mỹ duy trì ở mức 10% cho Việt Nam, ngành dệt may có thể tăng trưởng nhẹ nhờ đơn hàng chuyển hướng từ Trung Quốc. Tuy nhiên, nếu thuế quay lại mức 46%, nhiều doanh nghiệp nhỏ sẽ đối mặt nguy cơ thua lỗ hoặc đóng cửa, như cảnh báo của ông Vũ Đức Giang. 

Để tận dụng cơ hội, các công ty cần đầu tư mạnh vào truy xuất nguồn gốc, đảm bảo nguyên liệu đạt chuẩn hải quan Mỹ. Việc phát triển nguồn vải nội địa, cũng là hướng đi dài hạn để giảm rủi ro thương mại.

Thanh Duy

Nguồn tham khảo: Kinh tế Sài Gòn