Thành lập sàn giao dịch vàng cần xem xét toàn diện tác động

Việc lập sàn vàng cần Ngân hàng Nhà nước phối hợp bộ, ngành để đánh giá kỹ lưỡng và tham mưu, đề xuất với Chính phủ khi thích hợp.

Thành lập sàn vàng khi thị trường giá vàng tăng cao

Sáng 11/11, trong phiên chất vấn tại Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng đã trả lời về khả năng nghiên cứu thành lập sàn giao dịch vàng. Bà cho biết, các nước trên thế giới như Trung Quốc đã thành lập các sàn vàng lớn, tiêu biểu là sàn Thượng Hải, nằm trong top đầu thế giới. Tuy nhiên, không phải tất cả quốc gia trong khu vực đều thiết lập sàn vàng.

Việc thành lập sàn vàng có lợi ích giúp giao dịch minh bạch và thuận tiện nhu cầu mua bán của người dân, doanh nghiệp. Dù vậy, sàn vàng cũng đòi hỏi đầu tư đáng kể về cơ sở hạ tầng. Thêm vào đó, khác với Trung Quốc, Việt Nam không phải là nước sản xuất vàng lớn, do đó vàng có thể cần phải nhập từ thị trường quốc tế để phục vụ giao dịch.

Để thực hiện việc thành lập sàn vàng, Ngân hàng Nhà nước cần phối hợp với các bộ, ngành để tiến hành nghiên cứu và đánh giá tác động một cách cẩn thận. Mục tiêu là đề xuất với Chính phủ về thời điểm phù hợp, đảm bảo sự phù hợp với bối cảnh cũng như điều kiện của Việt Nam.

Theo thông tin từ Thống đốc Nguyễn Thị Hồng, sự chênh lệch giá vàng giữa thị trường nội địa và quốc tế, cho thấy thị trường trong nước chưa ổn định, dễ bị tác động bởi yếu tố tâm lý, tạo ra những rủi ro nhất định đối với thị trường tiền tệ và ngoại hối. Điều này cũng không khuyến khích người dân bán vàng để chuyển đổi thành VND và đầu tư vào sản xuất kinh doanh.

Một số sản phẩm trang sức mỹ nghệ hàm lượng 99,99% được dùng như vàng miếng, trong đó có thể bao gồm vàng nguyên liệu nhập lậu. Điều này làm giảm hiệu quả quản lý thị trường vàng miếng theo Nghị định 24/2012/NĐ-CP. Từ năm 2014 đến 2023, Ngân hàng Nhà nước không tăng nguồn cung vàng miếng SJC.

Nhưng từ tháng 4/2024, khi giá vàng thế giới tăng mạnh, Chính phủ đã chỉ đạo quyết liệt để giảm chênh lệch giá vàng trong nước và quốc tế. Ngân hàng Nhà nước đã can thiệp thông qua đấu thầu và bán vàng miếng trực tiếp để bổ sung nguồn cung SJC, nhằm ổn định kinh tế vĩ mô và tiền tệ.

Tăng cường phối hợp giám sát trong hoạt động kinh doanh vàng

Theo Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng, giá vàng thế giới tăng cao cùng với các khó khăn từ các kênh đầu tư khác (bất động sản đình trệ, trái phiếu doanh nghiệp kém sôi động, lãi suất ngân hàng thấp) đã khiến vàng trở nên hấp dẫn hơn với nhà đầu tư. Nhu cầu mua vàng chủ yếu tập trung tại Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh, phản ánh yếu tố tâm lý và kỳ vọng của người dân.

Ngoài những nguyên nhân đã nêu, cũng cần cảnh giác với khả năng xuất hiện những hành vi thao túng thị trường, vi phạm các quy định pháp luật liên quan đến thuế, cạnh tranh, dẫn đến tình trạng chênh lệch giá cả cao giữa vàng nội địa (đặc biệt là vàng SJC) và giá vàng quốc tế.

Để thực hiện các chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Ngân hàng Nhà nước đang xem xét việc can thiệp vào thị trường vàng, căn cứ vào tình hình thực tế và quy định pháp luật hiện hành, với khối lượng và tần suất can thiệp phù hợp nhằm mục tiêu ổn định thị trường và đáp ứng các mục tiêu chính sách tiền tệ.

Ngân hàng Nhà nước cũng sẽ phối hợp với các bộ, ngành liên quan để thực hiện các hoạt động thanh tra, kiểm tra đối với các doanh nghiệp kinh doanh vàng, các cửa hàng, đại lý phân phối vàng miếng, cũng như các cá nhân tham gia vào thị trường. Mục tiêu là kịp thời phát hiện và khắc phục những vấn đề bất cập, đồng thời báo cáo và đề xuất các biện pháp xử lý phù hợp đối với các vấn đề vượt thẩm quyền.

Ngoài ra, Ngân hàng Nhà nước cũng sẽ tổng kết việc thực hiện Nghị định 24/2012/NĐ-CP và đề xuất sửa đổi, bổ sung cho phù hợp với tình hình thực tiễn. Điều này sẽ góp phần ngăn chặn tình trạng “vàng hóa” nền kinh tế và nhằm đảm bảo rằng biến động giá vàng không tác động tiêu cực đến tỷ giá, lạm phát cũng như ổn định kinh tế vĩ mô.

Đồng thời, Ngân hàng Nhà nước sẽ nâng cao vai trò quản lý và điều tiết thị trường vàng, bảo đảm an ninh kinh tế, an ninh tài chính và trật tự an toàn xã hội.

Ngoài ra, Ngân hàng Nhà nước còn phối hợp chặt chẽ với các cơ quan truyền thông và các cơ quan liên quan để kịp thời cung cấp thông tin về chủ trương, giải pháp và chính sách quản lý thị trường vàng.

Bên cạnh các giải pháp từ Ngân hàng Nhà nước, việc giảm chênh lệch giá vàng miếng trong nước so với giá thế giới cần có sự phối hợp đồng bộ của các bộ, ngành và địa phương theo chỉ đạo của Chính phủ và Thủ tướng.

Ngân hàng Nhà nước đã gửi văn bản tới các bộ, ngành liên quan nhằm triển khai công tác nắm bắt tình hình và tăng cường thanh tra, kiểm tra, giám sát theo đúng chức năng, nhiệm vụ và quyền hạn được phân cấp. Ngân hàng cũng sẽ xử lý nghiêm các hành vi vi phạm pháp luật như buôn lậu vàng qua biên giới, trục lợi, đầu cơ, thao túng, cũng như việc lợi dụng chính sách để găm hàng và đẩy giá tại thị trường vàng, các tổ chức và cá nhân có liên quan.

Đồng thời làm việc với UBND TP. Hồ Chí Minh để thống nhất chỉ đạo các sở, ban, ngành và Công ty SJC thực hiện các biện pháp ổn định thị trường vàng. Ngoài ra, Ngân hàng Nhà nước đã yêu cầu các Chi nhánh Ngân hàng Nhà nước phối hợp với cơ quan chức năng tại địa phương để tăng cường thanh tra, giám sát hoạt động kinh doanh vàng, xử lý các vi phạm theo thẩm quyền và báo cáo tình hình thị trường vàng tại địa phương.

Ngân hàng Nhà nước cũng chỉ đạo các tổ chức tín dụng và doanh nghiệp được cấp phép kinh doanh vàng miếng tuân thủ nghiêm ngặt quy định pháp luật, thực hiện đầy đủ chế độ hóa đơn, chứng từ; phối hợp với các cơ quan truyền thông để cung cấp thông tin về các chủ trương, chính sách quản lý thị trường, nhằm ổn định tâm lý người dân và tạo sự đồng thuận xã hội.

Minh Thư

Nguồn tham khảo: Tạp chí điện tử Doanh nhân Việt Nam