Việt Nam vươn lên là trung tâm công nghệ toàn cầu

Việt Nam có 1 triệu kỹ sư công nghệ, hướng tới 1 triệu chuyên gia AI, mở lối cho ngành bán dẫn và thị trường công nghệ.

Việt Nam đào tạo 1 triệu chuyên gia công nghệ đột phá

Việt Nam đang khẳng định vị thế trên bản đồ công nghệ thế giới với nguồn nhân lực chất lượng cao. Ông Trương Gia Bình, Chủ tịch FPT, tại hội nghị AISC 2025, nhận định nước ta sở hữu 1 triệu kỹ sư công nghệ thông tin, trong đó nửa triệu có thể chuyển đổi sang trí tuệ nhân tạo (AI). FPT cam kết đào tạo 500.000 người thành chuyên gia AI, với hơn 10.000 chứng chỉ NVIDIA đã đạt được, phản ánh năng lực cạnh tranh toàn cầu.

Ngành bán dẫn cũng ghi dấu ấn mạnh mẽ. Việt Nam đặt mục tiêu đào tạo 50.000 nhân sự đến 2030, FPT đóng góp 5.000 người, hiện có 1.600 sinh viên theo học. Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị xác định AI và bán dẫn là động lực phát triển. Gần chục trường đại học hàng đầu đã mở chương trình đào tạo, phối hợp với doanh nghiệp để cập nhật công nghệ mới, chuẩn bị lực lượng cho dòng chảy công nghệ toàn cầu.

Thời kỳ Covid-19, kỹ sư Việt Nam làm việc không mệt mỏi, quên ăn quên ngủ, hoàn thành nhiệm vụ xuất sắc. Tỷ lệ lao động qua đào tạo có bằng chứng chỉ đạt 28,3% năm 2024, tăng 1,1% so với 2023, với 561.000 người trong ngành công nghệ thông tin, chiếm 1,1% lao động cả nước. Chương trình phát triển nhân lực bán dẫn đến 2030, do Thủ tướng phê duyệt cuối 2021, nhắm tới 50.000-100.000 kỹ sư cho chuỗi giá trị vi mạch, từ thiết kế đến sản xuất.

Thêm vào đó, các trường đại học đã xây dựng khung chương trình đào tạo chung, hợp tác quốc tế để nâng cao kỹ năng. TS. Bùi Hải Hưng (VinAI) nhấn mạnh, sự đầu tư này tạo nền tảng cho thế hệ mới, dù hiện tại nguồn lực vẫn hạn chế so với nhu cầu.

Công nghệ Việt Nam tạo sóng trong kinh tế toàn cầu

Nguồn nhân lực công nghệ Việt Nam đang mở ra cơ hội lớn cho kinh tế. Với 1 triệu kỹ sư, trong đó nửa triệu hướng tới AI, ngành này trở thành “mỏ vàng” cho doanh nghiệp quốc tế. Tăng trưởng lao động qua đào tạo từ 27,2% (2023) lên 28,3% (2024) cho thấy nỗ lực cải thiện chất lượng, dù vẫn thấp so với các nước phát triển.

Ngành bán dẫn, dù mới khởi động, có tiềm năng vượt bậc. Năm 2024, 561.000 nhân sự công nghệ chiếm 1,1% lao động, nhưng mục tiêu 50.000 kỹ sư bán dẫn đến 2030 sẽ thu hút dự án FDI lớn. Hợp tác quốc tế, như FPT với NVIDIA, nâng cao năng lực cạnh tranh. Tuy nhiên, chất lượng chưa đồng đều, thiếu nhân lực nghiên cứu công nghệ cao, đặc biệt trong sản xuất chip.

Ông Trương Gia Bình tin tưởng, với tinh thần cầu tiến, Việt Nam sẽ tăng trưởng hai con số. So với thời Covid, khi kỹ sư làm việc quên ngày đêm, hiện tại, sự đầu tư vào AI và bán dẫn hứa hẹn tạo bước ngoặt. TS. Bùi Hải Hưng (VinAI) nhấn mạnh, đây là cơ hội biến hạn chế thành bệ phóng, nếu giải quyết bài toán nguồn lực. Ông Nguyễn Hữu Dũng đề xuất thu hút nhân tài Việt kiều, kết hợp đào tạo nội địa để rút ngắn thời gian phát triển.

Chính sách đãi ngộ tốt và kế hoạch dài hạn sẽ giữ chân nhân tài. Tuy nhiên, tỷ lệ lao động qua đào tạo chỉ 28,3% cho thấy cần đẩy mạnh hơn, đặc biệt trong nghiên cứu ứng dụng công nghệ cao.

Công nghệ Việt Nam định hình thị trường tương lai

Thị trường công nghệ Việt Nam dự báo bứt phá nhờ nguồn nhân lực AI và bán dẫn. Với 1 triệu kỹ sư, trong đó 500.000 chuyển đổi AI và 50.000 bán dẫn đến 2030, cổ phiếu công nghệ sẽ tăng mạnh. Ông Trương Gia Bình dự đoán tăng trưởng hai con số, thu hút FDI lớn vào sản xuất chip và AI.

Nhà đầu tư nên chú ý cổ phiếu FPT và doanh nghiệp công nghệ hợp tác quốc tế, như những công ty liên kết với NVIDIA. 60s Hôm Nay khuyên doanh nghiệp đẩy mạnh đào tạo, tận dụng chính sách thu hút nhân tài Việt kiều và đầu tư dài hạn vào nghiên cứu. Tuy nhiên, rủi ro thiếu hụt nhân lực nghiên cứu đòi hỏi chiến lược rõ ràng.

Ngành bán dẫn mở cơ hội cho xuất khẩu chip, nhưng cần chính sách đãi ngộ tốt và hợp tác quốc tế chặt chẽ. Nhà đầu tư dài hạn nên theo dõi tiến độ đào tạo 50.000 kỹ sư bán dẫn, tránh biến động ngắn hạn do nguồn lực chưa đủ. Doanh nghiệp cần chuẩn bị cơ sở vật chất, đặc biệt tại các khu công nghệ cao, để đón đầu xu hướng.

Việt Nam vươn lên là trung tâm công nghệ, mở ra cơ hội lớn với AI và bán dẫn, thu hút FDI mạnh mẽ. Nhưng thách thức về chất lượng nhân lực và tiến độ đào tạo 50.000 kỹ sư bán dẫn cần khắc phục để giữ đà phát triển bền vững, khẳng định vị thế toàn cầu.

Bảo Long

Nguồn tham khảo: VietNam Finance