Việt Nam nhập khẩu 8 triệu tấn đậu nành từ Mỹ mỗi năm

Việt Nam nhập khẩu hơn 8 triệu tấn đậu nành Mỹ mỗi năm, trở thành thị trường lớn thứ 3 Đông Nam Á của Mỹ.

Thị trường tiêu thụ đậu nành hàng đầu

Trong những năm gần đây, Việt Nam đã vươn lên trở thành một trong những quốc gia nhập khẩu đậu nành lớn nhất từ Mỹ. Với nhu cầu ngày càng tăng từ ngành chăn nuôi và chế biến thực phẩm, Việt Nam tiêu thụ khoảng 2,2 triệu tấn đậu nành nguyên hạt, 5,9 triệu tấn đậu nành khô đậu nành trong niên vụ 2023-2024 từ Mỹ, và trở thành quốc gia nhập khẩu đậu nành Mỹ lớn thứ 3 tại khu vực và lớn thứ 13 toàn cầu.  

Sự tăng trưởng này không chỉ phản ánh sức hút của thị trường Việt Nam mà còn cho thấy tiềm năng hợp tác kinh tế sâu rộng giữa hai quốc gia. Trong 4 tháng đầu năm nay, Việt Nam chi hơn 186 triệu USD, nhập 414.000 tấn đậu nành từ Mỹ. Dự kiến lượng tiêu thụ khô đậu nành được dự báo sẽ tăng lên 6 triệu tấn vào năm 2025, chiếm tỷ trọng đáng kể trong tổng kim ngạch nhập khẩu nông sản.

Tầm quan trọng của đậu nành trong nông nghiệp Việt Nam

Ngành chăn nuôi Việt Nam, đặc biệt là chăn nuôi gia súc và gia cầm, đang mở rộng nhanh chóng để đáp ứng nhu cầu thực phẩm trong nước và xuất khẩu. Đậu nành, với vai trò là nguyên liệu chính trong sản xuất thức ăn chăn nuôi, trở thành mặt hàng thiết yếu. Bên cạnh đó, ngành công nghiệp chế biến thực phẩm, từ dầu ăn đến các sản phẩm từ đậu nành như sữa đậu nành và đậu phụ, cũng góp phần thúc đẩy nhu cầu nhập khẩu.

Đậu nành không chỉ là nguyên liệu thô mà còn là động lực thúc đẩy sự phát triển của nhiều ngành công nghiệp tại Việt Nam. Trong lĩnh vực chăn nuôi, đậu nành được sử dụng để sản xuất thức ăn giàu protein, giúp cải thiện chất lượng gia súc và gia cầm. Ngành này hiện chiếm hơn 70% tổng lượng đậu nành nhập khẩu, cho thấy vai trò cốt lõi của mặt hàng này trong chuỗi cung ứng thực phẩm.

Ngoài chăn nuôi, đậu nành còn là nguyên liệu quan trọng trong sản xuất dầu ăn, thực phẩm chế biến và các sản phẩm thay thế protein động vật. Với xu hướng tiêu dùng thực phẩm lành mạnh ngày càng phổ biến, các sản phẩm như sữa đậu nành, đậu phụ và thực phẩm chay đang được ưa chuộng, đặc biệt ở các thành phố lớn như Hà Nội và TP.HCM. Điều này tiếp tục đẩy mạnh nhu cầu nhập khẩu đậu nành chất lượng cao từ Mỹ.

Áp lực thuế quan sẽ tác động tiêu cực cho cả 2 phía

Ông Đỗ Nguyễn Anh Tuấn, Vụ trưởng Vụ Hợp tác quốc tế, Bộ Tài nguyên và Môi trường nhận định Việt Nam và Mỹ đều có thế mạnh riêng trong nông nghiệp và mang tính bổ trợ lẫn nhau, không cạnh tranh trực tiếp, từ đó hình thành nên chuỗi cung ứng chung.

Cụ thể Việt Nam có thế mạnh về các loại cây công nghiệp (cà phê, điều, tiêu, cao su) và trái cây nhiệt đới. Trong khi Mỹ có lợi thế về công nghiệp ôn đới và sản xuất quy mô lớn với các sản phẩm như ngô, đậu nành, lúa mì, thịt, trái cây ôn đới

“Nếu Mỹ áp thuế đối ứng cao với nông nghiệp Việt Nam, khiến các sản phẩm này giảm sức cạnh tranh hoặc khó xuất khẩu thì phía Mỹ cũng sẽ bị ảnh hưởng tương ứng”, ông Tuấn nói. Do đó, theo ông Tuấn, bất kỳ biện pháp can thiệp thương mại nào, đặc biệt là áp thuế, đều gây ra tác động tiêu cực cho cả hai bên.

Hợp tác kinh tế Việt – Mỹ qua lăng kính đậu nành

Mối quan hệ thương mại giữa Việt Nam và Mỹ không chỉ dừng lại ở con số xuất nhập khẩu. Việc Việt Nam trở thành thị trường tiêu thụ đậu nành lớn đã mở ra cơ hội hợp tác sâu rộng trong lĩnh vực nông nghiệp. Các chương trình trao đổi công nghệ, chia sẻ kinh nghiệm canh tác và cải tiến chuỗi cung ứng đang được đẩy mạnh. 

Bên cạnh đó, các hiệp định thương mại như Hiệp định Thương mại Tự do Việt Nam – Mỹ đã tạo nền tảng pháp lý vững chắc, giúp giảm thuế quan và các rào cản thương mại. Điều này không chỉ mang lại lợi ích cho các nhà xuất khẩu Mỹ mà còn giúp doanh nghiệp Việt Nam tiếp cận nguồn nguyên liệu chất lượng với giá cả hợp lý. Kết quả là người tiêu dùng Việt Nam được hưởng lợi từ các sản phẩm thực phẩm chất lượng cao, giá cả phải chăng.

Sự bùng nổ nhu cầu đậu nành tại Việt Nam không chỉ là câu chuyện về thương mại mà còn là biểu tượng của mối quan hệ hợp tác ngày càng chặt chẽ giữa Việt Nam và Mỹ. Từ những cánh đồng đậu nành bạt ngàn ở Mỹ đến các trang trại chăn nuôi và nhà máy chế biến tại Việt Nam, hạt đậu nành nhỏ bé đang góp phần thúc đẩy kinh tế, tạo việc làm và nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân hai nước. Với những cơ hội và thách thức phía trước, thị trường đậu nành Việt Nam hứa hẹn sẽ tiếp tục là điểm sáng trong bức tranh thương mại toàn cầu.

Khánh Nhi

Nguồn: Znews