TP.HCM chi 1.806 tỷ hỗ trợ Tây Ninh GPMB cao tốc TP.HCM – Mộc Bài

TP.HCM thống nhất dùng 1.806 tỷ đồng từ nguồn dự phòng ngân sách để hỗ trợ Tây Ninh hoàn thiện giải phóng mặt bằng cao tốc TP.HCM – Mộc Bài.

Nhu cầu giải phóng mặt bằng tăng mạnh, Tây Ninh thiếu nguồn lực

Tại kỳ họp thứ 5 HĐND TP.HCM khóa X, các đại biểu đã thông qua việc sử dụng ngân sách thành phố để hỗ trợ tỉnh Tây Ninh triển khai dự án thành phần 4 của cao tốc TP.HCM – Mộc Bài. Đây là phần liên quan đến công tác bồi thường, hỗ trợ và tái định cư, vốn được đánh giá là điểm nghẽn lớn nhất của dự án trong suốt thời gian qua.

Theo rà soát của tỉnh Tây Ninh, kinh phí bồi thường tăng thêm hơn 2.200 tỷ đồng so với chủ trương đầu tư ban đầu. Nguyên nhân chính là điều chỉnh đơn giá, cập nhật quy định mới và bổ sung phương án xử lý các kiến nghị của người dân tại hai huyện Trảng Bàng và Gò Dầu — nơi có mật độ dân cư cao và quỹ đất sản xuất lớn.

Đứng trước áp lực tiến độ, UBND tỉnh Tây Ninh đề nghị TP.HCM hỗ trợ 1.806 tỷ đồng từ nguồn dự phòng ngân sách, phần còn lại hơn 430 tỷ đồng sẽ do địa phương tự cân đối. Tây Ninh cho biết giai đoạn 2021–2025 ngân sách còn hạn chế, trong khi nhiệm vụ giải phóng mặt bằng quy mô 263 ha đòi hỏi nguồn lực lớn và xử lý nhanh.

Phần kinh phí này sẽ được phân bổ trực tiếp cho công tác bồi thường, tái định cư theo phương án đã phê duyệt. Các khoản chi sẽ được Tây Ninh chịu trách nhiệm quản lý và quyết toán theo quy định pháp luật hiện hành.

Lý do TP.HCM hỗ trợ và vai trò liên vùng của tuyến cao tốc

UBND TP.HCM đánh giá cao tốc TP.HCM – Mộc Bài là dự án có tính chất liên kết vùng rõ rệt, đóng vai trò quan trọng trong chiến lược phát triển của vùng Đông Nam Bộ. Tuyến cao tốc này không chỉ kết nối hai địa phương mà còn mở ra trục giao thương trực tiếp với Campuchia qua cửa khẩu Mộc Bài – Bavet, giúp rút ngắn thời gian vận chuyển hàng hóa và giảm tải áp lực cho Quốc lộ 22.

TP.HCM cho rằng việc đồng hành cùng Tây Ninh là cần thiết để bảo đảm tiến độ chung, nhất là khi toàn bộ dự án được triển khai theo phương thức PPP – hợp đồng BOT, đòi hỏi công tác giải phóng mặt bằng phải hoàn thành đúng thời điểm để có thể lựa chọn nhà đầu tư và khởi công giai đoạn 1.

Ngoài yếu tố giao thông, dự án còn được xem là động lực thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội cho cả hai địa phương. Với TP.HCM, đây là tuyến cửa ngõ hướng Tây, góp phần mở rộng không gian phát triển đô thị và tăng năng lực kết nối vùng. Với Tây Ninh, tuyến cao tốc giúp cải thiện hạ tầng chiến lược, thu hút đầu tư công nghiệp – logistics và du lịch biên giới.

Trên cơ sở Nghị quyết 98/2023 của Quốc hội về cơ chế đặc thù cho TP.HCM, thành phố được phép hỗ trợ các địa phương lân cận trong các dự án liên vùng. Quy định này cho phép TP chủ động phân bổ nguồn dự phòng, rút ngắn thủ tục và tăng tính linh hoạt trong phối hợp triển khai.

Tiến độ các thành phần và tình hình triển khai tại hai địa phương

Cao tốc TP.HCM – Mộc Bài dài 51 km, tổng mức đầu tư hơn 19.600 tỷ đồng. Trong đó có 24,7 km đi qua TP.HCM và 26,3 km đi qua Tây Ninh. Dự án gồm bốn dự án thành phần, được tổ chức độc lập để đảm bảo tiến độ và phân bổ trách nhiệm rõ ràng cho từng cơ quan.

Dự án thành phần 1 – xây dựng đường cao tốc giai đoạn 1 theo hình thức BOT – đang trong quá trình chuẩn bị đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư. Dự kiến công tác lựa chọn nhà đầu tư diễn ra từ tháng 11/2025 đến tháng 1/2026. Quy mô giai đoạn đầu là 4 làn xe và làn dừng khẩn cấp, tốc độ tối đa 120 km/h.

Dự án thành phần 2 – xây dựng đường gom dân sinh và các cầu vượt – đã hoàn tất hồ sơ đấu thầu. Gói thầu thi công dự kiến khởi công trong tháng 11/2025. Đây là hạng mục quan trọng nhằm đảm bảo giao thông dân sinh không bị chia cắt khi cao tốc hoàn thành.

Dự án thành phần 3 – bồi thường, hỗ trợ và tái định cư đoạn qua TP.HCM – đang được UBND các xã Thái Mỹ, Tân An Hội, Củ Chi và Phú Hòa Đông triển khai. Một số trường hợp bị ảnh hưởng đã được bắt đầu chi trả trong tháng 11, dự kiến bàn giao mặt bằng từ cuối tháng này.

Dự án thành phần 4 – bồi thường, hỗ trợ và tái định cư đoạn qua Tây Ninh – đã được tỉnh phê duyệt phương án và bắt đầu chi trả cho người dân. Tuy nhiên, do chi phí bồi thường tăng mạnh, Tây Ninh cần thêm nguồn lực để bảo đảm tiến độ và tránh chậm trễ dây chuyền sang các giai đoạn xây dựng.

Nguồn vốn hỗ trợ và cam kết tiến độ

Nguồn 1.806 tỷ đồng TP.HCM hỗ trợ sẽ được trích từ quỹ dự phòng ngân sách năm 2025. Sau khi trừ phần hỗ trợ, ngân sách dự phòng của TP hiện vẫn còn hơn 5.479 tỷ đồng, đủ để xử lý các nhiệm vụ phát sinh khác.

Việc hỗ trợ bằng chuyển tiền trực tiếp, thay vì hình thức thành phố “trực tiếp đầu tư”, được đánh giá giúp rút ngắn thời gian xử lý thủ tục. TP.HCM sẽ chuyển vốn sau nghị quyết HĐND có hiệu lực; tỉnh Tây Ninh chịu trách nhiệm triển khai, quản lý và hoàn tất quyết toán.

Cơ quan thẩm tra của HĐND TP.HCM nhận định việc đẩy nhanh tiến độ dự án phù hợp yêu cầu của Chính phủ, đồng thời góp phần hoàn thiện mạng lưới giao thông vùng kinh tế trọng điểm phía Nam.

Thùy Linh

Các tin tức liên quan đến Đầu tư