Tận dụng FTA, doanh nghiệp Việt Nam ‘thắng lớn’ trên thị trường quốc tế năm 2025

Năm 2025 được dự báo là năm đầy thách thức nhưng cũng là năm cơ hội cho doanh nghiệp Việt Nam tận dụng FTA để “thắng lớn” trên thị trường quốc tế. 

Chìa khóa then chốt để thúc đẩy xuất khẩu chính là tận dụng triệt để các Hiệp định Thương mại Tự do (FTA) mà Việt Nam đã ký kết. Bộ Công Thương đã và đang thể hiện cam kết mạnh mẽ trong việc hỗ trợ doanh nghiệp hiện thực hóa mục tiêu quan trọng, từ việc tuyên truyền, phổ biến kiến thức về quy tắc xuất xứ hàng hóa, đến việc hướng dẫn chi tiết cách thức tận dụng ưu đãi từ các FTA, và đặc biệt là việc cấp Giấy chứng nhận xuất xứ một cách nhanh chóng, thuận lợi, để doanh nghiệp có thể nắm bắt và khai thác tối đa các cơ hội mà FTA mang lại.

FTA – Đòn bẩy cho xuất khẩu Việt Nam vươn xa

Việt Nam được đánh giá là một trong những quốc gia hưởng lợi nhiều nhất từ làn sóng hội nhập toàn cầu. Các Hiệp định Thương mại Tự do (FTA), Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện khu vực (RCEP), Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam – EU (EVFTA) và Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP), đóng vai trò quan trọng trong việc mở rộng thị trường, giảm rào cản thuế quan, thúc đẩy xuất khẩu và tạo điều kiện cho Việt Nam tiếp cận công nghệ hiện đại từ các nước đối tác. Dư địa từ các FTA này vẫn còn rất lớn, đòi hỏi doanh nghiệp chủ động nắm bắt và khai thác. Theo ông Nguyễn Anh Sơn, Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu, Bộ Công Thương đặt mục tiêu kim ngạch xuất nhập khẩu năm 2025 tăng trưởng khoảng 12% so với năm 2024. Mục tiêu này được coi là đầy thách thức, nhưng hoàn toàn khả thi khi Việt Nam đã ký kết 17 FTA, mở ra cơ hội lớn cho tăng trưởng thương mại và đầu tư.

Cụ thể, EVFTA mang lại ưu đãi thuế quan đáng kể, tạo điều kiện thuận lợi cho hàng hóa Việt Nam thâm nhập thị trường EU. Tuy nhiên, doanh nghiệp cần đáp ứng các yêu cầu về chất lượng, quy định pháp lý và thị hiếu tiêu dùng của thị trường này. Canada cũng nổi lên như một thị trường tiềm năng trong khối CPTPP, với kim ngạch xuất khẩu hàng hóa Việt Nam sang Canada năm 2024 tăng trưởng ấn tượng. Các sản phẩm như điện thoại, điện tử, thủy sản, nông sản… của Việt Nam có nhiều cơ hội hưởng lợi từ thuế suất 0% khi xuất khẩu sang Canada. 

Tương tự, thị trường Mexico cũng hứa hẹn nhiều tiềm năng, đặc biệt là các mặt hàng quần áo, giày dép, đồ nhựa và đồ gỗ. Chính phủ Mexico tăng thuế nhập khẩu đối với hàng hóa từ các quốc gia không có FTA, tạo lợi thế cạnh tranh cho hàng Việt Nam.

FTA và những thách thức doanh nghiệp Việt cần vượt qua

Mặc dù FTA mang lại nhiều cơ hội, doanh nghiệp Việt Nam vẫn đối mặt với một số thách thức. Việc thiếu thông tin về thị trường, thị hiếu tiêu dùng, chính sách ưu đãi và biện pháp phòng vệ thương mại tại các nước đối tác là một hạn chế cần khắc phục. Bên cạnh đó, việc tuân thủ quy tắc xuất xứ cũng là một yếu tố quan trọng để hàng hóa được hưởng ưu đãi thuế quan. Doanh nghiệp cần hiểu rõ và thực hiện đúng quy định về xuất xứ hàng hóa, đồng thời chuẩn bị đầy đủ hồ sơ, chứng từ để đảm bảo quá trình xác minh xuất xứ diễn ra thuận lợi. Bên cạnh đó, chính quyền Mexico đang siết chặt các quy định pháp lý liên quan đến xuất xứ hàng hóa, đòi hỏi doanh nghiệp Việt Nam cần đặc biệt lưu ý.

Khi FTA hỗ trợ và đồng hành cùng doanh nghiệp

Nhận thức được những khó khăn của doanh nghiệp, Bộ Công Thương cam kết hỗ trợ tối đa thông qua các chương trình tập huấn, hướng dẫn nghiệp vụ, giải đáp thắc mắc, kiểm tra và uốn nắn kịp thời. Bộ cũng đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, đơn giản hóa quy trình cấp C/O, bao gồm cả C/O điện tử, giúp doanh nghiệp tiết kiệm thời gian và chi phí. 

Việc tăng cường kiểm tra, xác minh xuất xứ hàng hóa cũng được chú trọng, đặc biệt đối với những mặt hàng có nguy cơ gian lận xuất xứ. Những nỗ lực này của Bộ Công Thương góp phần tạo môi trường thuận lợi, giúp doanh nghiệp tận dụng tối đa lợi ích từ các FTA, “thắng lớn” trên thị trường quốc tế.

Năm 2024, đã có khoảng 1,8 triệu bộ C/O ưu đãi được cấp, với trị giá hơn 100 tỷ USD. Đây là một kết quả tích cực, cho thấy doanh nghiệp Việt Nam đang dần làm chủ “cuộc chơi” FTA. Với sự hỗ trợ tích cực từ Chính phủ và sự nỗ lực của cộng đồng doanh nghiệp, FTA được kỳ vọng sẽ tiếp tục là đòn bẩy quan trọng, đưa hàng Việt Nam vươn xa hơn nữa trên bản đồ thương mại toàn cầu. Việc tận dụng hiệu quả các FTA không chỉ giúp doanh nghiệp tăng trưởng xuất khẩu, mà còn góp phần nâng cao vị thế và uy tín của Việt Nam trên trường quốc tế. 

Bên cạnh việc tận dụng FTA, doanh nghiệp cũng cần chú trọng đầu tư vào công nghệ, nâng cao chất lượng sản phẩm, đáp ứng các tiêu chuẩn khắt khe của thị trường quốc tế. Đây chính là chìa khóa để doanh nghiệp Việt Nam cạnh tranh bền vững và gặt hái thành công trong dài hạn.

Phương Thảo