Nhóm cổ phiếu nhà nước chờ cú huých chính sách mới 2025

Nghị quyết riêng về kinh tế nhà nước tạo kỳ vọng nâng hiệu quả và mở dư địa tăng trưởng cho nhóm cổ phiếu doanh nghiệp nhà nước.

Nghị quyết mới tạo động lực cải thiện hiệu quả doanh nghiệp nhà nước

Trong phiên thảo luận Văn kiện Đại hội Đảng XIV, Tổng Bí thư Tô Lâm cho biết Bộ Chính trị và Trung ương đang thúc đẩy việc ban hành Nghị quyết riêng về kinh tế nhà nước. Đây là định hướng lớn nhằm xây dựng mô hình tăng trưởng bền vững, hướng tới mục tiêu tăng trưởng hai chữ số, qua đó tạo chuyển biến mạnh về vận hành, minh bạch và trách nhiệm giải trình của doanh nghiệp có vốn nhà nước.

Sự kỳ vọng dành cho nghị quyết này xuất phát từ tác động mà Nghị quyết 68-NQ/TW đã tạo ra với khu vực tư nhân trước đó. Sau 6 tháng từ thời điểm nghị quyết được ban hành, số doanh nghiệp thành lập mới tăng mạnh. Từ tháng 5 đến tháng 10/2025, bình quân mỗi tháng có hơn 18.000 doanh nghiệp đăng ký mới, tăng gần 43% so với bình quân 4 tháng đầu năm. Lũy kế 10 tháng đầu năm, gần 262.000 doanh nghiệp thành lập mới hoặc quay lại hoạt động, tăng khoảng 30% so với cùng kỳ 2024.

Tổng vốn bổ sung cho nền kinh tế đạt hơn 5,1 triệu tỉ đồng, gần gấp đôi năm trước. Theo ông Bùi Thanh Minh, Phó giám đốc Văn phòng Ban Nghiên cứu phát triển kinh tế tư nhân, doanh nghiệp niêm yết và công ty đại chúng là nhóm hưởng lợi rõ rệt nhất nhờ mô hình tăng trưởng đổi mới và khả năng tiếp cận dòng vốn dài hạn, ổn định hơn.

Thị trường vốn trở thành điểm tựa quan trọng trong bối cảnh doanh nghiệp buộc phải cải thiện năng lực quản trị và sức cạnh tranh. Ở chiều ngược lại, doanh nghiệp nhà nước đang sở hữu nguồn lực lớn. Tổng tài sản của 671 doanh nghiệp, gồm 473 doanh nghiệp Nhà nước nắm 100% vốn và 198 doanh nghiệp nắm trên 50%, đạt hơn 5,6 triệu tỉ đồng cuối năm 2024, tăng 45% so với 2023.

Doanh thu gần 3,3 triệu tỉ đồng, tăng 24%. Lợi nhuận trước thuế khoảng 227.500 tỉ đồng, tăng 8%. Nộp ngân sách khoảng 400.000 tỉ đồng, tăng 9%. Nhìn vào số liệu, quy mô của khu vực nhà nước tăng trưởng mạnh, nhưng hiệu quả lại chưa tương xứng với lượng vốn, tài sản và thị phần đang nắm giữ. Đây là nền tảng khiến dư luận kỳ vọng nghị quyết mới sẽ giải quyết khoảng cách giữa quy mô và hiệu quả.

Dữ liệu cho thấy dư địa cải thiện lớn nhờ tái cơ cấu và tối ưu vốn

Theo ông Nguyễn Thế Minh, Giám đốc Phân tích Khối Khách hàng cá nhân của Yuanta Việt Nam, doanh nghiệp nhà nước nắm thị phần và tài sản lớn nhưng biên lợi nhuận thấp hơn đáng kể so với khu vực tư nhân. Quản trị nặng thủ tục khiến chi phí cao, tốc độ xử lý chậm, còn nguồn vốn thường bị “đọng” trong tài khoản ngân hàng thay vì đầu tư sinh lời.

Một nghị quyết mới nếu mở cơ chế để doanh nghiệp chủ động đầu tư vào lĩnh vực có mức sinh lời tốt hơn sẽ tạo thay đổi lớn. Khi dòng tiền nhàn rỗi được đưa vào các dự án mới, tác động lan tỏa sẽ mạnh hơn so với việc gửi ngân hàng. Mô hình hợp tác công – tư cũng có thể trở thành động lực quan trọng, giúp doanh nghiệp nhà nước tiếp cận công nghệ mới và rút ngắn tiến độ triển khai dự án nhờ sự linh hoạt của khu vực tư nhân.

Khả năng nới “room” cho nhà đầu tư nước ngoài cũng là điểm được giới phân tích kỳ vọng. Khi tỷ lệ sở hữu nước ngoài tăng, doanh nghiệp tiếp cận được nguồn vốn giá rẻ cùng chuẩn quản trị quốc tế, giúp cải thiện hiệu quả hoạt động và nâng sức hấp dẫn trên thị trường chứng khoán.

Một thay đổi mang tính nền tảng là cơ chế thưởng – phạt rõ ràng. Khi mục tiêu hiệu quả được lượng hóa cụ thể như nâng ROE từ mức 2–3% lên 10%, ban lãnh đạo buộc phải tái cơ cấu, cắt giảm chi phí và tìm kiếm các dự án sinh lời cao hơn. Điều này tạo sự chuyển dịch từ tư duy “ổn định là đủ” sang tư duy cạnh tranh thực chất.

Nghị quyết mới và xu hướng thị trường trong 2026

Nếu nghị quyết mới được ban hành, thị trường chứng khoán có thể bước vào chu kỳ tái định giá nhóm cổ phiếu doanh nghiệp nhà nước. Ngân hàng quốc doanh được xem là nhóm có khả năng phản ứng sớm nhất nhờ nền tảng hiệu quả đã được kiểm chứng. Khi cơ chế vốn được mở rộng, biên lợi nhuận có thể cải thiện nhờ mạng lưới và thương hiệu rộng.

Nhóm dầu khí thuộc PVN như GAS, POW hay PVS sở hữu nền tảng tài chính mạnh và lượng tiền mặt lớn. Khi được tháo gỡ các điểm nghẽn về cơ chế, nhóm này có thể đẩy nhanh tiến độ đầu tư và mở rộng dư địa tăng trưởng. Ngành điện, đặc biệt các doanh nghiệp thuộc EVN, có dư địa cải thiện rõ rệt nếu cơ chế giá và đầu tư được nới lỏng. Khi các rào cản được giải quyết, biên lợi nhuận có thể phục hồi và kéo theo kỳ vọng định giá mới.

Hàng không và viễn thông cũng là hai lĩnh vực đáng chú ý khi nắm thị phần lớn và có khả năng bứt phá nếu cơ chế vận hành linh hoạt hơn. Trong bối cảnh Quốc hội đặt mục tiêu tăng trưởng GDP 10% năm 2026 và duy trì mức hai chữ số, vai trò dẫn dắt của doanh nghiệp nhà nước trở nên quan trọng hơn. Khi hiệu quả được cải thiện, dòng vốn có thể chuyển dịch mạnh mẽ hơn vào nhóm cổ phiếu liên quan, tạo cơ hội đầu tư trung hạn. Đây là giai đoạn mà nhà đầu tư nên theo dõi sát các chuyển động chính sách, như khuyến nghị từ 60s Hôm Nay.

Nghị quyết mới về kinh tế nhà nước có thể đánh dấu bước chuyển lớn trong vận hành doanh nghiệp nhà nước. Khi khối doanh nghiệp này cải thiện hiệu quả và chủ động hơn về vốn, thị trường chứng khoán sẽ xuất hiện cơ hội mới. Nhóm ngân hàng, dầu khí, điện và hạ tầng được kỳ vọng hưởng lợi đầu tiên, mở ra chu kỳ đầu tư mới cho nhà đầu tư trung và dài hạn.

Bảo Long

Nguồn tham khảo: Tin Nhanh Chứng Khoán