Nhật Bản chi hàng trăm tỷ USD mua máy bay, nông sản và thiết bị quốc phòng Mỹ

Ngày 23/7, Nhà Trắng chính thức công bố một thỏa thuận lớn giữa Nhật Bản và Mỹ, với việc Tokyo cam kết chi hàng trăm tỷ USD để mua sắm máy bay Boeing, gạo, ngô, đậu nành, phân bón, bioethanol cùng thiết bị quốc phòng từ đối tác phía Tây bán cầu.

Cam kết mua sắm quy mô lớn tăng cường hợp tác

Trong thỏa thuận được công bố, Nhật Bản sẽ mua 100 chiếc máy bay từ Boeing, đồng thời nâng 75% lượng gạo nhập khẩu từ Mỹ. Tổng mức chi tiêu cho nông phẩm và thực phẩm Mỹ vào khoảng 8 tỷ USD, bao gồm các mặt hàng như ngô, đậu nành, phân bón, bioethanol và nhiên liệu hàng không bền vững, theo thông tin từ Nhà Trắng.

Đáng chú ý, Tokyo cũng cam kết chi thêm “hàng tỷ USD mỗi năm” để mua các thiết bị phòng thủ Mỹ. Đây là một tín hiệu mạnh mẽ nhằm củng cố liên minh an ninh và thúc đẩy khả năng tương tác quân sự tại khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương. Về năng lượng, Nhật Bản sẽ mở rộng nhập khẩu khí đốt và dầu từ Mỹ, góp phần đa dạng hóa nguồn cung.

Dưới góc nhìn kinh tế, khoản chi cho máy bay và quốc phòng tạo ra đà tăng mạnh cho ngành chế tạo Mỹ. Cụ thể, việc mua 100 máy bay Boeing hỗ trợ việc làm trong chuỗi cung ứng và củng cố ngành hàng không Mỹ đối mặt cạnh tranh toàn cầu.

Mở cửa giao thương ô tô và gạo

Một bước tiến đáng chú ý là Nhật Bản sẽ bãi bỏ các hạn chế kỹ thuật lâu nay đối với ô tô và xe tải Mỹ, lần đầu chấp nhận tiêu chuẩn an toàn của Mỹ. Đây là động thái thúc đẩy tháng thực hiện cho các nhà sản xuất xe hơi và xe tải Mỹ tiếp cận thị trường Nhật dễ dàng hơn.

Với gạo, Nhật Bản cam kết tăng nhập khẩu từ Mỹ trong hạn ngạch miễn thuế hiện tại (770.000 tấn), trong khi vẫn giữ mức thuế 2,33 USD/kg cho phần vượt hạn ngạch. Quy định này giúp cân bằng giữa mở cửa thị trường và bảo vệ ngành lúa gạo nội địa.

Song song đó, Mỹ giảm thuế nhập khẩu ô tô Nhật từ mức 27,5% xuống còn 15%, không giới hạn số lượng xe được hưởng ưu đãi thuế mới. Đây là điều chỉnh yết tố trong chiến lược cân bằng thương mại đôi bên.

Phản hồi chính thức từ lãnh đạo và ảnh hưởng khu vực

Tổng thống Trump khẳng định sẵn sàng giảm thuế nếu Mỹ được tiếp cận thị trường nước ngoài, xem đây là “sức mạnh của thuế quan”. Trên mạng xã hội, ông đặc biệt nêu bật việc Nhật mở cửa thị trường với xe hơi, SUV và gạo – vốn từng bị hạn chế hoàn toàn.

Trong khi đó, Phó đại diện thương mại Nhật Bản Ryosei Akazawa khẳng định nước này sẽ loại bỏ các kiểm tra an toàn bổ sung đối với ô tô Mỹ, giúp đẩy nhanh việc triển khai tiêu chuẩn quốc gia.

Theo ông David Boling – chuyên gia tại Eurasia Group, động thái nhượng bộ của Mỹ là bất ngờ, đặc biệt trong bối cảnh Nhật cam kết đầu tư quy mô lên đến 550 tỷ USD vào các ngành cốt lõi Mỹ như năng lượng, chất bán dẫn, cảng biển và quốc phòng. Điều này khiến Hiệp định trở nên rất hấp dẫn và ít quốc gia có thể so sánh.

Về phía châu Á, Thỏa thuận khiến các đối thủ như Hàn Quốc và Đức cân nhắc đi theo, trong khi Philippines xem đây là lời cảnh tỉnh về yêu cầu tương xứng trong đàm phán.

Phân tích xu hướng tiền tệ, thương mại và đầu tư

Thỏa thuận phản ánh xu hướng tài chính và thị trường toàn cầu cuối tháng 7/2025: Nhật Bản chuyển dịch nhanh tài sản tài chính sang Mỹ và đổi lại các nhượng bộ chiến lược. Các ngân hàng thương mại nên chuẩn bị để đón dòng vốn xuất khẩu lớn, còn thị trường chứng khoán Mỹ có thể hưởng lợi.

Về tiền tệ, việc nhập khẩu quy mô lớn có thể tạo áp lực lên đồng USD, trong khi đồng Yên có thể ổn định hoặc tăng nhẹ khi ngân hàng Nhật Bản chủ động hỗ trợ cán cân thanh toán. Với gạo, cam kết mới cho thấy thị trường nông sản Mỹ tiếp tục mở rộng; giá nông phẩm có thể tăng khi cầu gia tăng trong khi chuỗi cung ứng thế giới vẫn biến động.

Xu thế toàn cầu hóa dần mở lại trong giai đoạn hậu đại dịch, khi các nước mở cửa thị trường đồng loạt. Nhật giàu mạnh bậc nhất châu Á và Mỹ đang thiết lập lại hệ sinh thái vùng với đầu tư dài hạn, bước đi này giúp khắc phục đứt gãy chuỗi cung ứng.

Việc Nhật Bản chi hàng trăm tỷ USD để mua máy bay, gạo, ô tô và thiết bị quốc phòng Mỹ đánh dấu bước ngoặt trong hợp tác song phương. Trong bối cảnh toàn cầu thay đổi mạnh, việc mở cửa thị trường xe hơi và nông phẩm Mỹ sang Nhật tạo cơ hội đầu tư dài hạn. 60s Hôm Nay nhận định bước đi này sẽ thúc đẩy thương mại toàn cầu, củng cố liên minh Mỹ–Nhật và mở ra xu hướng hội nhập kinh tế mới tại châu Á.

Chí Toàn 

Nguồn tham khảo: Vietnamfinance.vn