Nhà Thầu Trong Nước Kỳ Vọng Vào “Siêu Dự Án” Đường Sắt

Dự án đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam, với tổng mức đầu tư hơn 67 tỷ USD, đang được xem là dự án hạ tầng giao thông lớn nhất từ trước đến nay tại Việt Nam. 

Tuyến đường dài 1.541 km, chạy từ ga Ngọc Hồi (Hà Nội) đến ga Thủ Thiêm (TP.HCM), không chỉ đánh dấu bước tiến lớn trong phát triển giao thông mà còn mở ra cơ hội đáng kể cho các doanh nghiệp xây dựng trong nước.

Siêu dự án và tiềm năng phát triển cho nhà thầu Việt

Dự án này có quy mô khổng lồ, bao gồm 60% là cầu cạn, 30% nền đất, và 10% hầm. Khi hoàn thành, tuyến đường sắt tốc độ cao sẽ không chỉ tạo động lực mạnh mẽ cho nền kinh tế mà còn tạo ra thị trường xây dựng trị giá khoảng 33,5 tỷ USD. Theo Bộ Giao thông Vận tải, dự án này sẽ cần đến khoảng 220.000 lao động cho các lĩnh vực xây dựng và sản xuất linh kiện, đồng thời đòi hỏi đội ngũ quản lý dự án từ 700-1.000 người và lực lượng vận hành khai thác 13.800 người.

Đối với các doanh nghiệp xây dựng trong nước, đây là cơ hội lớn để tham gia vào một dự án trọng điểm quốc gia, tích lũy kinh nghiệm và nâng cao năng lực cạnh tranh. Theo ông Nguyễn Quang Huy, Tổng giám đốc Tập đoàn Đèo Cả, nguồn nhân lực và thiết bị đã được các nhà thầu trong nước tích lũy từ các dự án cao tốc Bắc – Nam giai đoạn trước, giúp họ có bước chuẩn bị nhất định để tiến đến những dự án lớn hơn như đường sắt tốc độ cao.

Thách thức từ công nghệ và năng lực quản lý

Mặc dù tiềm năng là rất lớn, các nhà thầu Việt Nam cũng đối mặt với nhiều thách thức. Khác với các dự án đường bộ, đường sắt tốc độ cao đòi hỏi tiêu chuẩn kỹ thuật cao hơn, công nghệ hiện đại hơn và tính chính xác vượt trội. Theo ông Nguyễn Quốc Hiệp, Chủ tịch Hiệp hội Các nhà thầu xây dựng Việt Nam (VACC), đây là dự án lần đầu tiên các nhà thầu trong nước tiếp cận, với những quy chuẩn và tiêu chuẩn rất khác biệt so với trước đây.

Một trong những thách thức lớn nhất là hình thức hợp đồng EPC (thiết kế, cung cấp thiết bị và thi công xây dựng). Hình thức này yêu cầu nhà thầu phải chịu trách nhiệm toàn diện từ thiết kế chi tiết, chọn lựa công nghệ đến thi công và quản lý dự án. Theo ông Nguyễn Duy Thắng, Phó Tổng giám đốc Công ty Trung Chính, đây là một bước chuyển lớn, đòi hỏi trình độ quản lý cao hơn, đặc biệt ở khâu kiểm soát vốn, tiến độ và chất lượng thi công.

Ngoài ra, các nhà thầu Việt Nam còn gặp khó khăn trong việc tiếp cận công nghệ mới. Để thu hẹp khoảng cách, nhiều doanh nghiệp đã chủ động hợp tác với các đối tác nước ngoài. Ví dụ, Tập đoàn Đèo Cả đã tổ chức các đoàn đi học hỏi kinh nghiệm từ Pháp, Mỹ, Nhật Bản và Trung Quốc để “nhập khẩu” công nghệ, sau đó bản địa hóa sao cho phù hợp với điều kiện tại Việt Nam.

Đào tạo nhân lực và cải thiện năng lực cạnh tranh

Một trong những điểm nghẽn lớn nhất hiện nay là nhân lực. Theo ông Phạm Văn Khôi, Chủ tịch Hội đồng Quản trị, Tổng giám đốc Công ty cổ phần Đầu tư và Xây dựng giao thông Phương Thành, các dự án lớn như đường sắt tốc độ cao đòi hỏi đội ngũ kỹ sư và lao động có tay nghề cao, trong khi ngành xây dựng trong nước đang gặp khó khăn trong việc tuyển dụng và đào tạo nhân lực.

Để giải quyết vấn đề này, các doanh nghiệp như Đèo Cả, Trung Chính và Tổng công ty Xây dựng Trường Sơn đã chủ động phối hợp với các trường đại học và trung tâm đào tạo trong nước để đào tạo kỹ sư chuyên ngành đường sắt, đồng thời gửi nhân sự đi học tập tại nước ngoài. Theo ông Nguyễn Tuấn Anh, Phó Tổng giám đốc Tổng công ty Xây dựng Trường Sơn, đây là bước chuẩn bị cần thiết để nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, đáp ứng yêu cầu khắt khe của dự án.

Không chỉ vậy, việc đào tạo nhân sự cho vận hành tuyến đưNhà thầu trong nước kỳ vọng vào “siêu dự án” đường sắtờng sắt cũng được đặt lên hàng đầu. Tổng công ty Đường sắt Việt Nam (VNR) đã phối hợp với các đối tác nước ngoài để đào tạo đội ngũ lái tàu, kỹ thuật viên và nhân viên điều hành, vì đây là những vị trí đòi hỏi thời gian đào tạo từ 3-5 năm.

Đề xuất cơ chế hỗ trợ cho nhà thầu nội

Để tăng khả năng tham gia của nhà thầu Việt Nam, các chuyên gia đã đề xuất nhiều giải pháp hỗ trợ. Ông Phạm Việt Khoa, Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty cổ phần Fecon, kiến nghị cần có chính sách ưu đãi lãi suất tín dụng cho các doanh nghiệp tham gia dự án trọng điểm quốc gia. Lấy ví dụ từ Trung Quốc, ông cho biết các doanh nghiệp xây dựng tại đây được hưởng lãi suất vay chỉ bằng một nửa so với thông thường khi tham gia các dự án lớn.

Bên cạnh đó, cần có cơ chế ưu tiên cho các nhà thầu trong nước trong việc tiếp cận các gói thầu xây lắp. Theo ông Nguyễn Thế Anh, Tổng giám đốc Công ty Giá Xây dựng, nên thống nhất đơn giá áp dụng cho toàn bộ dự án tại các địa phương, giúp giảm thiểu khó khăn về quy trình và thủ tục.

Kỳ vọng vào tương lai

Dự án đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam không chỉ là cơ hội để phát triển cơ sở hạ tầng giao thông hiện đại mà còn là phép thử quan trọng cho năng lực của các nhà thầu Việt Nam. Với sự chuẩn bị kỹ lưỡng về nhân lực, công nghệ và tài chính, cùng sự hỗ trợ từ chính sách của Nhà nước, các doanh nghiệp trong nước hoàn toàn có thể tự tin tham gia và đảm nhận các vai trò quan trọng trong dự án này.

Dù vẫn còn nhiều thách thức, sự thành công của dự án sẽ không chỉ tạo động lực phát triển kinh tế mà còn nâng cao vị thế của các nhà thầu Việt trên bản đồ xây dựng quốc tế.

Thu Ngân

Xem thêm tin: Tại đây.