Ngành chứng khoán tăng tốc lợi nhuận gấp ba, kỳ vọng bứt phá 2026

Quý III/2025, lợi nhuận ngành chứng khoán Việt Nam tăng gấp ba so với cùng kỳ, thanh khoản và dư nợ margin cùng lập đỉnh lịch sử.

Lợi nhuận và thanh khoản ngành chứng khoán bứt phá mạnh

Theo báo cáo mới nhất của SSI Research, ngành chứng khoán Việt Nam đang bước vào giai đoạn tăng trưởng mạnh mẽ nhất trong nhiều năm. Lợi nhuận trước thuế quý III/2025 đạt khoảng 460 triệu USD, gấp 3 lần so với cùng kỳ năm 2024, nhờ sự hồi phục của thị trường và dòng tiền nội dồi dào.

Thanh khoản bình quân toàn thị trường đạt 106 tỷ USD cho giao dịch cơ sở và 125 tỷ USD trên phái sinh – những con số cao kỷ lục trong lịch sử thị trường chứng khoán (TTCK) Việt Nam. Dù khối ngoại bán ròng 3,88 tỷ USD từ đầu năm, sức mua mạnh từ nhà đầu tư cá nhân vẫn giúp thị trường duy trì đà tăng ổn định.

Đáng chú ý, dư nợ cho vay ký quỹ (margin) đã tăng lên mức 7,8 tỷ USD, tương đương 122% vốn chủ sở hữu toàn ngành, cao nhất trong nhiều năm trở lại đây. Thu nhập lãi từ margin đóng góp hơn 200 triệu USD, tăng 69% so với cùng kỳ, trở thành nguồn lợi nhuận trọng yếu của các công ty chứng khoán (CTCK).

Ba nhóm doanh nghiệp nổi bật nhất là VIX, SHS, VPX – hưởng lợi từ hoạt động tự doanh; SSI, VPS, TCX – dẫn đầu mảng môi giới và ngân hàng đầu tư. Thị phần môi giới tiếp tục tập trung mạnh vào nhóm top đầu, với VPS, SSI và TCX duy trì vị thế dẫn đầu, trong khi VPBankS (VPX) nổi lên nhanh chóng khi nâng thị phần lên 2,8%, tiệm cận nhóm KIS.

Từ đầu năm 2025, sự trỗi dậy của dòng tiền cá nhân và các hoạt động tự doanh hiệu quả đã biến ngành chứng khoán thành tâm điểm thu hút vốn hóa, đặc biệt khi thị trường cơ sở liên tục ghi nhận hơn 1,2 tỷ USD giao dịch mỗi phiên trong các tháng cao điểm.

Tăng vốn, IPO và chuyển mình trước làn sóng nâng hạng thị trường

Báo cáo SSI Research cho thấy, ngành chứng khoán Việt Nam đang chứng kiến chu kỳ tăng vốn và IPO quy mô lớn nhất trong một thập kỷ. Ba sự kiện nổi bật gồm: TCX (Chứng khoán Kỹ thương) chính thức niêm yết ngày 21/10/2025, VPBankS (VPX) IPO 375 triệu cổ phiếu, giá chào bán 33.900 đồng/cp, và VPS chuẩn bị IPO vào quý IV/2025 – quý I/2026.

Những đợt huy động vốn này không chỉ giúp mở rộng năng lực cho vay và dịch vụ tài chính, mà còn nâng cao năng lực cạnh tranh khi Việt Nam tiến gần lộ trình nâng hạng thị trường. Theo SSI Research, FTSE Russell đã xác nhận thời điểm nâng hạng Việt Nam lên “thị trường mới nổi thứ cấp” vào tháng 9/2026. Đây là cột mốc lịch sử, hứa hẹn thu hút dòng vốn hàng tỉ USD từ các quỹ chỉ số toàn cầu.

Việc mở rộng quy mô vốn chủ sở hữu, tăng cường năng lực margin và đẩy mạnh công nghệ đầu tư số (digital investing) sẽ giúp các công ty chứng khoán Việt Nam tiệm cận chuẩn khu vực, đặc biệt khi cơ chế CCP – đối tác bù trừ trung tâm được triển khai toàn diện. Cùng với đó, việc áp dụng công nghệ và dữ liệu lớn (big data) đang tái định hình hoạt động môi giới. Các công ty tiên phong như SSI, VPS, VIX đang khai thác dữ liệu hành vi giao dịch và tự động hóa quy trình đầu tư, giúp tăng biên lợi nhuận và giảm chi phí vận hành.

Đáng chú ý, báo cáo cũng chỉ ra rằng, hệ sinh thái tài chính số sẽ là hướng phát triển chiến lược giai đoạn 2025–2027. Theo Nghị quyết 05, Việt Nam sẽ thí điểm cấp tối đa 5 giấy phép cho các nhà cung cấp dịch vụ tài sản số (DASP), trong đó có SSI Digital, VIXEX, TCEX, DNEX, CAEX, Vimexchange. Đây được xem là “chìa khóa vàng” mở ra hướng đi mới cho dòng vốn trẻ và thị trường tài sản số hợp pháp.

Dự báo thị trường 2026 và cơ hội đầu tư từ làn sóng nâng hạng

Theo SSI Research, triển vọng ngành chứng khoán Việt Nam giai đoạn 2026–2027 vẫn tích cực với ba động lực chính: thanh khoản cao, lợi nhuận ổn định và dòng vốn ngoại quay lại. Dự báo VN-Index có thể đạt 1.800 điểm trong năm 2026, với thanh khoản trung bình tăng 10–15%, tương đương 1,14 tỷ USD mỗi phiên.

Yếu tố hỗ trợ quan trọng đến từ chính sách tiền tệ nới lỏng, khi mặt bằng lãi suất tiếp tục duy trì thấp, giúp giảm chi phí vay margin và tăng hấp dẫn cho chứng khoán so với kênh tiết kiệm. Bên cạnh đó, dòng vốn ETF và quỹ chủ động dự kiến sẽ đổ mạnh vào Việt Nam sau khi nâng hạng, đặc biệt trong nhóm cổ phiếu ngân hàng, chứng khoán và bất động sản.

Tuy nhiên, SSI Research cũng cảnh báo rằng biến động giá cổ phiếu ngành chứng khoán vẫn mang tính chu kỳ cao, phụ thuộc chặt chẽ vào thanh khoản thị trường. Trong ngắn hạn, nhóm cổ phiếu này có thể rung lắc khi dòng tiền tái cơ cấu, nhưng về trung và dài hạn, xu hướng tăng vẫn được củng cố bởi nền tảng lợi nhuận và cơ cấu vốn tốt.

Đối với nhà đầu tư, đây là giai đoạn cần lựa chọn các doanh nghiệp có năng lực vốn lớn, khả năng quản trị rủi ro tốt và định hướng số hóa rõ ràng, thay vì chạy theo xu hướng đầu cơ ngắn hạn. Theo nhận định của 60s Hôm Nay, năm 2026 sẽ là thời điểm bản lề để Việt Nam khẳng định vị thế trên bản đồ tài chính khu vực, khi thị trường chứng khoán chuyển từ giai đoạn tăng trưởng “nóng” sang phát triển bền vững.

Ngành chứng khoán Việt Nam đang bước vào thời kỳ tăng trưởng mạnh chưa từng có, với lợi nhuận, thanh khoản và dư nợ margin cùng lập đỉnh. Chu kỳ tăng vốn, làn sóng IPO và cơ hội nâng hạng thị trường sẽ là động lực đưa ngành tiến xa hơn trong năm 2026. Dù rủi ro điều chỉnh ngắn hạn còn hiện hữu, triển vọng trung và dài hạn vẫn sáng rõ, đặc biệt với những nhà đầu tư biết nắm bắt thời điểm và lựa chọn doanh nghiệp đầu ngành.

Bảo Long