Kinh doanh sản xuất Việt Nam đón sóng dịch chuyển từ các tập đoàn lớn dưới thời Trump 2.0

Dưới tác động của căng thẳng thương mại Mỹ – Trung, các công ty kinh doanh sản xuất Việt Nam đang được dự đoán trở thành điểm đến ưu tiên cho các tập đoàn đa quốc gia trong giai đoạn tới.

Xu hướng dịch chuyển sản xuất đến Việt Nam tiếp tục gia tăng

KBSV vừa công bố báo cáo mới, nhận định rằng nếu Donald Trump tái đắc cử vào năm 2024, chiến lược “America First” sẽ tiếp tục định hình chính sách thương mại của Mỹ. Theo đó, các tập đoàn đa quốc gia có thể đẩy mạnh việc dịch chuyển sản xuất khỏi Trung Quốc sang các quốc gia khác, trong đó Việt Nam được coi là một trong những điểm đến tiềm năng hàng đầu. Căng thẳng từ cuộc chiến thương mại Mỹ – Trung là yếu tố thúc đẩy chính cho sự dịch chuyển này, nhằm giảm thiểu rủi ro về thuế và các biện pháp kiểm soát xuất xứ.

Theo phân tích của KBSV, các doanh nghiệp FDI đến từ Hàn Quốc, Đài Loan (Trung Quốc) và Nhật Bản hiện đang chiếm hơn 50% kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang Mỹ. Các quốc gia này được xem là đồng minh chiến lược của Mỹ tại khu vực châu Á – Thái Bình Dương, nên việc dịch chuyển sản xuất sang Việt Nam có thể sẽ tiếp tục gia tăng trong thời gian tới. Mặc dù các doanh nghiệp này vẫn phụ thuộc vào việc nhập khẩu linh kiện từ Trung Quốc, với tỷ lệ lên tới 50%, nhưng trong bối cảnh kiểm soát nguồn gốc xuất xứ gắt gao hơn, việc chuyển thêm các công đoạn sản xuất sang Việt Nam là một lựa chọn tất yếu để tránh các biện pháp thuế quan khắt khe từ Mỹ.

Kinh doanh sản xuất tại Việt Nam hưởng lợi từ cuộc chiến thương mại

Trong giai đoạn trước, cuộc chiến thương mại Mỹ – Trung đã tạo ra làn sóng dịch chuyển sản xuất đáng kể từ Trung Quốc sang Việt Nam. Các tập đoàn lớn như Apple, Intel, Foxconn và Lego đã tận dụng lợi thế chi phí lao động cạnh tranh và vị trí địa lý thuận lợi của Việt Nam. KBSV dự báo rằng, dưới thời Trump 2.0, xu hướng này có thể không mạnh mẽ như giai đoạn 2018-2022, nhưng vẫn tiếp tục diễn ra. Các doanh nghiệp FDI hoạt động trong lĩnh vực công nghệ cao, thiết bị điện tử và sản phẩm tiêu dùng được dự đoán sẽ có thêm cơ hội để mở rộng sản xuất tại Việt Nam.

Theo Viện Kinh tế Quốc tế Hoa Kỳ (PIIE), các mặt hàng xuất khẩu chủ lực như điện tử, công nghệ cao và thiết bị dụng cụ của Việt Nam sẽ được hưởng lợi từ chính sách thuế ưu đãi. Điều này sẽ giúp các doanh nghiệp kinh doanh sản xuất trong nước duy trì đà tăng trưởng và mở rộng thị phần tại Mỹ. Đặc biệt, những mặt hàng này vốn đã được miễn thuế trong suốt nhiệm kỳ của cả Trump (2018-2021) và Biden (2021-2024).

Rủi ro và thách thức cho doanh nghiệp FDI tại Việt Nam

Dù có nhiều tín hiệu tích cực, KBSV cũng cảnh báo rằng các doanh nghiệp FDI từ Trung Quốc (chiếm 20-30% tổng vốn FDI tại Việt Nam) có thể đối mặt với khó khăn khi xuất khẩu sang Mỹ. Việc gia tăng các biện pháp chống bán phá giá và kiểm soát xuất xứ hàng hóa sẽ là thách thức lớn cho các doanh nghiệp này, đặc biệt trong bối cảnh thâm hụt thương mại của Mỹ với Việt Nam ngày càng mở rộng.

Một số mặt hàng như chất dẻo, sắt thép và gỗ đang gặp rủi ro cao do khả năng bị Mỹ áp thuế chống lách xuất xứ. Đây là những ngành hàng có thể bị ảnh hưởng tiêu cực nếu chính sách thương mại của Trump trở nên cứng rắn hơn. Tuy nhiên, KBSV nhận định rằng các biện pháp này đã dần được phản ánh vào hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp Việt Nam trong những năm gần đây.

Không chỉ dừng lại ở đó, áp lực từ tỷ giá cũng đang là mối lo ngại lớn đối với kinh doanh sản xuất tại Việt Nam. Hiện nay, dự trữ ngoại hối của Việt Nam chỉ ở mức khoảng 87 tỷ USD, gần bằng 3 tháng nhập khẩu. Trong khi đó, xu hướng tăng giá của đồng USD có thể gây áp lực giảm giá lên đồng VND, ảnh hưởng đến các doanh nghiệp xuất khẩu và khả năng cạnh tranh trên thị trường quốc tế.

Kinh doanh sản xuất Việt Nam giữa cơ hội và thách thức

Nhìn chung, mặc dù chính sách thương mại dưới thời Trump 2.0 có thể tạo ra nhiều cơ hội cho Việt Nam trong việc thu hút dòng vốn FDI từ các nước đồng minh của Mỹ, đặc biệt là Hàn Quốc, Đài Loan và Nhật Bản, nhưng rủi ro vẫn tiềm ẩn. Các doanh nghiệp Việt Nam cần linh hoạt thích ứng với các thay đổi về chính sách thuế và tỷ giá để duy trì đà tăng trưởng trong lĩnh vực kinh doanh sản xuất.

KBSV cũng nhấn mạnh rằng, mức độ tác động sẽ phụ thuộc lớn vào cách Việt Nam tận dụng các biện pháp ngoại giao để giảm thiểu rủi ro thâm hụt thương mại với Mỹ. Các giải pháp như đẩy mạnh mua khí LNG và máy bay từ các nhà sản xuất Mỹ có thể giúp cân bằng cán cân thương mại song phương, tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp kinh doanh sản xuất tại Việt Nam tiếp tục phát triển.

Chí Toàn 

Nguồn tham khảo: Tinnhanhchungkhoan.vn