Hải Phòng bứt phá với chiến lược kinh tế biển xanh

Hải Phòng đặt mục tiêu trở thành trung tâm khoa học và công nghệ biển, phát triển kinh tế xanh, thông minh và bền vững. 

Hải Phòng – Tầm nhìn trung tâm kinh tế biển xanh hiện đại

Hải Phòng – thành phố Cảng lớn nhất miền Bắc – đang khẳng định vị thế  “cửa ngõ ra biển lớn” của Việt Nam bằng chiến lược phát triển kinh tế biển dựa trên tri thức và công nghệ. Mục tiêu của Hải Phòng là trở thành trung tâm quốc gia về khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo biển vào năm 2045.

Sở hữu bờ biển dài hơn 125km, vùng biển rộng 4.000 km² cùng các đảo Cát Bà và Bạch Long Vỹ, Hải Phòng có tiềm năng hiếm có để phát triển kinh tế biển bền vững. Thành phố định hướng phát triển kinh tế biển xanh – trong đó, khoa học và công nghệ đóng vai trò chủ đạo, kết hợp giữa phát triển công nghiệp, dịch vụ và bảo tồn tài nguyên.

Tại hội thảo “Khoa học và Công nghệ biển thành phố Hải Phòng: Tầm nhìn chiến lược – Đề xuất đột phá”,PGS.TS Trần Thị Quỳnh Chi (Viện Y học biển) nhấn mạnh, mô hình kinh tế biển của Hải Phòng cần dựa trên ba trụ cột: khoa học nghiên cứu, doanh nghiệp ứng dụng và chính quyền kiến tạo hạ tầng.

Khai mở tiềm năng du lịch và dược liệu biển 

Theo PGS.TS Trần Thị Quỳnh Chi (Viện Y học biển), cần phát huy lợi thế kép của du lịch biển và dược liệu biển để hình thành ngành kinh tế xanh đặc trưng.

Bà Chi đề xuất xây dựng trung tâm huấn luyện và du lịch lặn biển tại Đồ Sơn – Cát Bà, đồng thời kết nối các trung tâm nghiên cứu để phát triển sản phẩm dinh dưỡng xanh và dược liệu từ biển. Đây không chỉ là hướng đi mới giúp Hải Phòng đa dạng hóa sản phẩm du lịch mà còn mở ra ngành kinh tế sinh học biển có giá trị cao.

Bên cạnh đó, chuyên gia cũng đề nghị thành phố hình thành trung tâm kết nối giữa doanh nghiệp cảng biển, doanh nghiệp khai thác biển và các viện nghiên cứu chuyên ngành. Hệ thống này sẽ giúp Hải Phòng xử lý kịp thời các sự cố trên biển, giám sát sức khỏe người lao động, hình thành mạng lưới y tế nghề biển hiện đại.

Để thực hiện, cần có cơ chế tài chính linh hoạt cho các nhà khoa học và dự án nghiên cứu ứng dụng trong lĩnh vực biển – một yếu tố hiện còn thiếu và thường chậm giải ngân.

Nuôi biển công nghiệp – Hướng phát triển mới 

Theo PGS.TS Nguyễn Hữu Dũng, Chủ tịch Hiệp hội Nuôi biển Việt Nam, nơi này có điều kiện tự nhiên lý tưởng để phát triển nuôi biển công nghiệp với quy mô lớn. Tuy nhiên, các mô hình hiện nay vẫn chủ yếu nhỏ lẻ, công nghệ lạc hậu và thiếu quy hoạch.

Ông Dũng đề nghị xây dựng đề án phát triển nuôi biển công nghiệp, ban hành tiêu chuẩn địa phương về nuôi biển hiện đại, khuyến khích ứng dụng vật liệu HDPE trong thiết bị nuôi, cũng như thử nghiệm mô hình nuôi đa loài tích hợp (IMTA).

Đặc biệt, chuyên gia khuyến nghị thí điểm cụm công nghiệp nuôi biển kết hợp du lịch – điện gió, nhằm gia tăng hiệu quả kinh tế, tạo công ăn việc làm và bảo vệ môi trường biển. Nếu được triển khai đồng bộ, mô hình này sẽ giúp Hải Phòng đi đầu cả nước trong phát triển kinh tế biển xanh, hiện đại và bền vững.

Phát triển năng lượng tái tạo biển

Theo TS Nguyễn Văn Nghĩa (Đại học Thủy Lợi), đây có thể trở thành đầu tàu phát triển năng lượng tái tạo biển của miền Bắc nhờ điều kiện tự nhiên và hạ tầng thuận lợi.

Thành phố có tiềm năng triển khai điện gió ngoài khơi quy mô hàng GW, cùng với các dự án năng lượng sóng và thủy triều quy mô nhỏ, phục vụ nhu cầu điện cho các đảo như Bạch Long Vĩ và Cát Bà.

Để hiện thực hóa mục tiêu này, cần tăng cường khảo sát đo đạc thực địa, triển khai dự án thí điểm hybrid sóng – gió, sóng – mặt trời, đồng thời xây dựng cơ chế khuyến khích đầu tư và hỗ trợ doanh nghiệp trong nước tham gia chuỗi cung ứng năng lượng tái tạo biển.

Bài toán nhân lực khoa học biển 

PGS.TS Nguyễn Minh Đức, Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Hàng hải Việt Nam, cho biết nguồn nhân lực khoa học – công nghệ biển tại Hải Phòng hiện vẫn còn mỏng. Trong 175.000 lao động biển, chỉ dưới 10% có trình độ chuyên môn khoa học – công nghệ, trong khi nhu cầu đang tăng mạnh.

Nguồn nhân lực nghiên cứu chủ yếu tập trung ở Đại học Hàng hải Việt Nam, Viện Tài nguyên & Môi trường biển, còn khối doanh nghiệp logistics, đóng tàu, khai thác biển lại đang thiếu hụt nghiêm trọng.

Ông Đức đề xuất 6 nhóm giải pháp: hoàn thiện chính sách phát triển nhân lực biển; tăng cường liên kết “4 nhà” (Nhà nước – Nhà trường – Nhà khoa học – Nhà doanh nghiệp); phát triển hệ sinh thái đào tạo – nghiên cứu – đổi mới sáng tạo; thu hút và giữ chân nhân lực chất lượng cao; mở rộng hợp tác quốc tế trong đào tạo, chuyển giao công nghệ và gắn đào tạo với các dự án kinh tế biển trọng điểm.

Khát vọng vươn ra biển lớn

Giới chuyên gia thống nhất rằng, kinh tế biển Hải Phòng không thể phát triển bền vững nếu chỉ dựa vào khai thác tài nguyên tự nhiên. Sức mạnh của thành phố Cảng trong giai đoạn mới phải đến từ tri thức, công nghệ, liên kết và đổi mới sáng tạo.

Khi giới khoa học dẫn dắt tri thức, doanh nghiệp là động lực triển khai và Nhà nước giữ vai trò kiến tạo, sẽ có đủ nền tảng để hiện thực hóa mục tiêu trở thành trung tâm kinh tế biển xanh, thông minh và hiện đại của Việt Nam.

Với tầm nhìn rõ ràng và chiến lược phát triển dựa trên tri thức, Hải Phòng đang khẳng định khát vọng “thành phố hướng biển, vươn ra biển lớn” – biểu tượng mới cho sức mạnh của khoa học và công nghệ Việt Nam trên không gian kinh tế đại dương.

Phương Vy

Các tin tức liên quan đến Đầu tư