Giá dầu 2025 tăng nhẹ trước áp lực trừng phạt Nga và OPEC

Giá dầu Brent đạt 73 USD/thùng, WTI vượt 69 USD/thùng ngày 31/3/2025, do Mỹ trừng phạt dầu Nga và căng thẳng địa chính trị.

Giá dầu Brent và WTI tăng nhẹ trong bối cảnh căng thẳng địa chính trị

Thị trường dầu mỏ toàn cầu ghi nhận diễn biến tích cực trong tháng 3/2025, khi giá dầu Brent biển Bắc giao tháng 6/2025 đạt gần 73 USD/thùng, còn giá dầu thô ngọt nhẹ Mỹ (WTI) giao dịch trên mức 69 USD/thùng vào ngày 31/3.

Nguyên nhân chính là do Tổng thống Mỹ Donald Trump cảnh báo áp đặt các biện pháp trừng phạt cứng rắn đối với dầu thô Nga nếu không đạt được thỏa thuận ngừng bắn với Ukraine. Ông Trump cho biết sẽ sử dụng các công cụ kinh tế mạnh, bao gồm cấm các khách hàng mua dầu Nga kinh doanh tại thị trường Mỹ và áp thuế ít nhất 25%, thậm chí có thể lên đến 50%, đối với dầu Nga.

Bên cạnh đó, các biện pháp trừng phạt của Mỹ từ ngày 20/3 nhắm vào dầu thô Iran và Venezuela, cùng với các động thái quân sự tại Yemen và đề xuất không kích ở Gaza, cũng góp phần đẩy giá dầu tăng nhẹ. Trong khi đó, OPEC+ công bố kế hoạch cắt giảm sản lượng vượt hạn mức của một số thành viên, nhưng giá dầu vẫn khó vượt ngưỡng 80 USD/thùng trong năm nay. Nhu cầu dầu từ Trung Quốc tăng 2,1% trong tháng 1 và 2/2025, cùng với sự phát triển của trí tuệ nhân tạo (AI) và trung tâm dữ liệu, tạo thêm động lực cho giá dầu.

Nga, một trong ba nhà sản xuất dầu lớn nhất thế giới, ghi nhận xuất khẩu dầu thô đạt mức cao nhất trong 5 tháng vào tháng 3/2025, dù các lệnh trừng phạt của Mỹ đối với đội tàu chở dầu Nga đang suy yếu. Tuy nhiên, nếu các biện pháp trừng phạt mới được áp dụng, các nước như Ấn Độ và Trung Quốc – khách hàng chính của dầu Nga – sẽ chịu áp lực lớn.

Giá dầu 2025 đối mặt áp lực từ trừng phạt và chiến lược OPEC

Giá dầu Brent dao động trong khoảng 70-73 USD/thùng từ đầu tháng 3/2025, với khả năng tăng lên 75 USD/thùng trong 1-2 tháng tới nếu căng thẳng Trung Đông không hạ nhiệt. Giá dầu WTI cũng có thể vượt 70 USD/thùng lần đầu tiên kể từ cuối tháng 2/2025. Tuy nhiên, giá dầu từng đạt 80 USD/thùng vào ngày 13/1/2025, nhưng từ tháng 2 đến nay chưa quay lại mức này, cho thấy xu hướng giảm từ giữa năm 2024 vẫn chiếm ưu thế, chỉ tăng ngắn hạn trước khi giảm sâu.

OPEC+ đang rơi vào tình thế khó khăn. Kịch bản truyền thống là cắt giảm sản lượng để tăng giá, nhưng điều này từng thúc đẩy ngành dầu đá phiến Mỹ, vốn chiếm 1/5 sản lượng toàn cầu trong năm 2022 và 2023. Tổng thống Trump, với khẩu hiệu “Drill, baby, drill”, muốn tăng nguồn cung dầu đá phiến để giảm giá dầu, gây áp lực lên OPEC. Trong khi đó, kịch bản không cắt giảm sản lượng có thể khiến giá dầu giảm mạnh, như trong cuộc chiến giá dầu 2014-2016, khi giá dầu lao dốc từ hơn 100 USD/thùng xuống dưới 30 USD/thùng, gây thiệt hại lớn cho các nước OPEC.

Theo Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA), nguồn cung dầu thế giới năm 2025 sẽ vượt nhu cầu từ 600.000 đến 1 triệu thùng/ngày, tạo áp lực giảm giá. Tuy nhiên, nhu cầu dầu từ Trung Quốc tăng 2,1% trong tháng 1 và 2/2025, cùng với sự phát triển của AI và trung tâm dữ liệu, là điểm sáng cho OPEC. Các nước ngoài OPEC như Kazakhstan và Guyana cũng đang tham gia nguồn cung, làm gia tăng cạnh tranh.

Chính sách của Mỹ dưới thời Trump cũng gây khó khăn cho thị trường dầu mỏ. Dù muốn giảm giá dầu, các biện pháp trừng phạt Iran, Venezuela và động thái quân sự tại Trung Đông lại đẩy giá dầu tăng. Tuy nhiên, việc khai thác dầu đá phiến Mỹ, dù dồi dào, lại đối mặt với lo ngại về môi trường, như ô nhiễm nước ngầm và ảnh hưởng địa chất, vốn đã khiến công nghệ khoan thủy lực bị cấm ở một số nơi như Vương quốc Anh và các bang Vermont, New York tại Mỹ.

Thị trường xuất nhập khẩu dầu 2025 biến động trước áp lực địa chính trị

Thị trường dầu mỏ năm 2025 được dự báo sẽ tiếp tục biến động mạnh do căng thẳng địa chính trị và cạnh tranh nguồn cung. Theo 60s Hôm Nay, giá dầu Brent có thể đạt 75 USD/thùng trong 1-2 tháng tới, nhưng khó vượt 80 USD/thùng trong năm nay do áp lực từ Mỹ. Các biện pháp trừng phạt Nga, Iran, và Venezuela sẽ ảnh hưởng đến xuất khẩu dầu của các nước này, tạo cơ hội cho các nhà xuất khẩu khác như Saudi Arabia và Mỹ.

Trên thị trường chứng khoán, cổ phiếu của các công ty dầu mỏ lớn như Saudi Aramco có thể hưởng lợi từ nhu cầu dầu tăng tại Trung Quốc, nhưng cần theo dõi sát các động thái trừng phạt của Mỹ. Nhà đầu tư nên cân nhắc các công ty dầu đá phiến Mỹ, nhưng cần lưu ý rủi ro từ các quy định môi trường.

Doanh nghiệp xuất nhập khẩu dầu tại Việt Nam cần chuẩn bị cho biến động giá, đặc biệt khi Ấn Độ và Trung Quốc – đối tác lớn của Nga – có thể chuyển hướng nhập khẩu, tạo cơ hội cho các nhà cung cấp khác. Dù có điểm sáng từ nhu cầu dầu tăng, OPEC và các nước xuất khẩu dầu cần linh hoạt trong chiến lược để tránh lặp lại cuộc chiến giá dầu như 2014-2016. Việc cân bằng giữa nguồn cung và giá cả sẽ là yếu tố then chốt để ổn định thị trường trong thời gian tới.

Thị trường dầu mỏ 2025 đối mặt biến động lớn từ trừng phạt của Mỹ và chiến lược của OPEC. Nhà đầu tư và doanh nghiệp cần theo dõi sát để tận dụng cơ hội, nhưng cũng phải chuẩn bị cho rủi ro từ giá dầu khó vượt 80 USD/thùng, đồng thời cân nhắc tác động môi trường từ dầu đá phiến Mỹ.

Bảo Long