Cơn sốt Matcha ở Việt Nam

Người Việt chi hơn 220 tỷ đồng cho matcha trong 18 tháng, bột matcha dẫn đầu doanh số, cơn sốt matcha bùng nổ nhờ xu hướng mạng xã hội và nhu cầu đồ uống lành mạnh.

Cơn sốt matcha bùng nổ doanh số tại Việt Nam

Trong vòng 18 tháng, từ đầu năm 2024 đến tháng 6/2025, người tiêu dùng Việt Nam đã chi hơn 220 tỷ đồng cho các sản phẩm matcha, theo dữ liệu từ nền tảng phân tích thị trường Metric.vn. Trong đó, bột matcha dùng để pha chế đồ uống tại nhà chiếm phần lớn, đạt doanh số 170 tỷ đồng. Tổng cộng, các sản phẩm matcha, bao gồm đồ uống, bánh, và đồ ăn vặt, ghi nhận sản lượng 2,8 triệu sản phẩm trên các sàn thương mại điện tử (TMĐT).

Shopee dẫn đầu với doanh số gần 165 tỷ đồng, trong khi TikTok Shop theo sau với 58 tỷ đồng. Đặc biệt, có những tuần doanh số matcha chạm mốc 25 tỷ đồng, cho thấy sức hút mạnh mẽ của cơn sốt này, được thúc đẩy bởi làn sóng lan truyền trên mạng xã hội. Khách hàng trên Shopee ưa chuộng các sản phẩm matcha trong phân khúc giá 150.000–200.000 đồng, đạt doanh số 38 tỷ đồng, trong khi nhóm giá 350.000–500.000 đồng mang về gần 23 tỷ đồng. Trên TikTok Shop, sản phẩm giá 200.000–350.000 đồng được mua nhiều nhất, đạt 13,5 tỷ đồng, và nhóm giá 100.000–150.000 đồng ghi nhận 11 tỷ đồng doanh thu.

Matcha Nhật Bản đặc biệt được ưa chuộng, với tổng cộng 88 tỷ đồng chi cho các sản phẩm từ Nhật, trong đó Shopee chiếm 66 tỷ đồng. Một số người tiêu dùng, như Hoàng Dung (22 tuổi, TP.HCM), đã chi tới 7–8 triệu đồng trong hơn một năm để mua bột matcha, với loại đắt nhất lên đến 1,4 triệu đồng/100 gram. Trúc Thanh (23 tuổi, TP.HCM) cũng sẵn sàng chi 140.000–150.000 đồng cho mỗi ly matcha tại quán hoặc đầu tư hàng triệu đồng để tự pha tại nhà. Sự bùng nổ này phản ánh xu hướng tiêu dùng lành mạnh và thẩm mỹ, khi cơn sốt matcha trở thành biểu tượng của lối sống hiện đại.

Nguồn cung matcha đối mặt thách thức toàn cầu

Cơn sốt matcha không chỉ diễn ra tại Việt Nam mà còn trên toàn cầu, gây áp lực lớn lên nguồn cung. Theo Bộ Nông nghiệp, Lâm nghiệp và Thủy sản Nhật Bản, xuất khẩu trà xanh, bao gồm matcha, đạt 36,4 tỷ yen (khoảng 252 triệu USD) trong năm 2024, tăng 25% về giá trị và 16% về khối lượng so với năm trước. Tuy nhiên, nắng nóng kỷ lục tại Nhật Bản, đặc biệt ở vùng Kyoto – nơi sản xuất 25% lá Tencha dùng để làm matcha – đã khiến vụ mùa 2024 thất bát. Một phiên đấu giá tại Kyoto vào tháng 5/2025 ghi nhận giá Tencha đạt mức kỷ lục 8.235 yen/kg (khoảng 57 USD), tăng 170% so với năm trước và vượt xa kỷ lục cũ 4.862 yen/kg vào năm 2016.

Tại Nhật Bản, một số cửa hàng buộc phải giới hạn lượng bán matcha để tránh thiếu hụt, với mức tối đa chỉ 40 hộp/ngày tại một số địa điểm ở Uji. Ở Việt Nam, các chuỗi như Kocha Matcha Spot cũng đối mặt với khó khăn trong nhập khẩu matcha Nhật Bản. Chị Minh Thùy, chủ chuỗi này, cho biết lượng khách tại ba chi nhánh tăng gấp đôi so với thời điểm mới khai trương, nhưng biến động nguồn cung buộc chị phải tìm thêm nhà cung cấp và luân chuyển nguồn hàng để đảm bảo chất lượng. Giá nhập matcha trung bình dao động từ 4.000–5.000 đồng/gram, trong khi loại cao cấp có thể lên tới 15.000–20.000 đồng/gram.

Matcha Đài Loan đang nổi lên như một giải pháp thay thế, với doanh số 12 tỷ đồng trên các sàn TMĐT từ đầu năm 2024. Nhiều bạn trẻ Việt ưa chuộng hương vị trà xanh Đài Loan, phù hợp cho các quán nhỏ hoặc không chuyên về matcha Nhật. Chị Thùy cho biết, dù sẵn lòng thử matcha Việt Nam hoặc Đài Loan nếu chất lượng tương đương, Kocha Matcha Spot hiện vẫn ưu tiên matcha Nhật để giữ uy tín thương hiệu.

Cơn sốt Matcha – Biểu tượng mới của ngành F&B Việt Nam

Matcha không chỉ là một thức uống mà còn trở thành biểu tượng văn hóa và lối sống lành mạnh tại Việt Nam. Từ năm 2024, cơn sốt matcha bùng nổ nhờ mạng xã hội, đặc biệt qua hashtag #matchatok trên TikTok với hơn 40.000 bài đăng về cách pha chế và công thức. Các thương hiệu lớn như Starbucks và Phúc Long đã liên tục ra mắt sản phẩm matcha mới, trong khi các xe đẩy vỉa hè tại TP.HCM và Hà Nội cũng sáng tạo với các món như matcha đá xay, matcha kem dừa, hay matcha đậu đỏ, giá từ 15.000–35.000 đồng/ly.

Chị Ngọc Minh, chủ xe cà phê “Green Oasis” tại TP. Thủ Đức, chia sẻ rằng việc sử dụng bột matcha chất lượng cao và thử nghiệm các công thức như matcha kem dừa đã giúp xe đẩy của chị đạt doanh thu tới 20 triệu đồng/ngày trong những ngày cao điểm. Tương tự, xe matcha latte tại 34 Nguyễn Du (Hà Nội) hay KOHIBITO pop-up ở Hàng Than cũng thu hút khách nhờ giá cả hợp lý và phong cách sáng tạo.

Báo cáo từ iPOS.vn và Nestlé Professional năm 2024 cho thấy 29,6% doanh nghiệp F&B tại Việt Nam xem cơn sốt matcha là xu hướng đáng chú ý nhất, vượt qua các trào lưu khác như trà đậm vị hay bánh phô mai. Matcha không chỉ đáp ứng nhu cầu đồ uống lành mạnh mà còn mang tính thẩm mỹ, với màu xanh bắt mắt và hương vị thanh nhẹ. Tuy nhiên, với nguồn cung toàn cầu bất ổn, các doanh nghiệp Việt Nam cần linh hoạt hơn trong việc tìm nguồn nguyên liệu nội địa, như WAO Tea, để giảm phụ thuộc vào matcha nhập khẩu. Việc xây dựng thương hiệu nguyên liệu nội địa và hợp tác phát triển vùng trồng trà cũng được xem là hướng đi bền vững.

Cơn sốt matcha tại Việt Nam, với doanh số vượt 220 tỷ đồng trong 18 tháng, cho thấy sức hút mạnh mẽ của loại trà xanh này. Dù đối mặt với thách thức nguồn cung toàn cầu, matcha vẫn là cơ hội lớn cho ngành F&B Việt Nam, từ các xe đẩy nhỏ đến chuỗi lớn, nhờ sự sáng tạo và xu hướng tiêu dùng lành mạnh.

Khánh Nhi