Cơ hội tăng doanh thu bán lẻ hàng không lên 30-40%
Điều này hứa hẹn không chỉ tăng cường nguồn thu nhập bền vững cho các sân bay mà còn mang đến trải nghiệm phong phú và đa dạng hơn cho hành khách.
Xu hướng toàn cầu và tiềm năng tại Việt Nam
Theo báo cáo từ Hội đồng Sân bay quốc tế thế giới (Airports Council International – ACI World) tại Diễn đàn Thương mại Bán lẻ Hàng không hàng đầu thế giới (The Trinity Forum) tổ chức tại TP.HCM, doanh thu từ các hoạt động phi hàng không đã chiếm khoảng 30-40% tổng doanh thu của các sân bay trên thế giới trong năm 2023. Con số này thể hiện tầm quan trọng ngày càng tăng của các dịch vụ bán lẻ, nhà hàng, giải trí và các dịch vụ khác trong việc tăng cường trải nghiệm cho hành khách, đồng thời mở ra một nguồn doanh thu bền vững cho các sân bay.
Ông Xavier Rossinyol, CEO của tập đoàn Avolta, nhận định rằng ngành thương mại bán lẻ hàng không đã trải qua giai đoạn khó khăn do tác động của dịch COVID-19. Tuy nhiên, khi đại dịch lắng xuống, nhu cầu mua sắm và tiêu dùng của hành khách đã phục hồi mạnh mẽ. “Đây là cơ hội để ngành thương mại bán lẻ tại các sân bay phát triển vượt bậc. Nếu không nắm bắt thời điểm này, chúng ta sẽ bỏ lỡ một cơ hội quan trọng,” ông Xavier nhận định.
Tại Việt Nam, doanh thu từ các dịch vụ phi hàng không của Tổng Công ty Cảng Hàng không Việt Nam (ACV) chỉ chiếm khoảng 18,83% tổng doanh thu vào năm 2023. Đây là mức tương đối khiêm tốn so với các sân bay trên thế giới, cho thấy dư địa tăng trưởng cho lĩnh vực này còn rất lớn. Phó Tổng giám đốc ACV, ông Nguyễn Đức Hùng, tin rằng việc đầu tư mạnh vào cơ sở hạ tầng và phát triển các dịch vụ phi hàng không có thể đẩy mạnh tăng trưởng doanh thu.
Định hướng và chiến lược tăng trưởng doanh thu phi hàng không
Bà Nguyễn Thị Kim Ngân, Phó Giám đốc Cảng Hàng không quốc tế Nội Bài, cho biết: “Dù đã có nhiều đầu tư về hạ tầng, Việt Nam vẫn gặp khó khăn trong việc phục hồi hoàn toàn lượng khách du lịch quốc tế. Việc phụ thuộc quá nhiều vào doanh thu từ hàng không khiến tài chính không ổn định.” Xu hướng chung của các sân bay trên toàn cầu là đẩy mạnh các dịch vụ phi hàng không nhằm mang đến sự ổn định và đa dạng về nguồn thu.
Theo kinh nghiệm từ các sân bay quốc tế như Navi Mumbai ở Ấn Độ, các sân bay có thể tối ưu hóa thời gian và trải nghiệm của khách hàng bằng cách thiết kế và bố trí hợp lý các khu vực mua sắm, ăn uống. Ông Rahul Sahni, Trưởng phòng Thương mại Phi Hàng không của sân bay Navi Mumbai, chia sẻ rằng việc nghiên cứu kỹ lưỡng nhu cầu và luồng di chuyển của hành khách giúp họ tối ưu hóa vị trí các cửa hàng và nhà hàng để tăng khả năng chi tiêu của khách hàng trong thời gian ngắn. Ngoài ra, các công nghệ như ứng dụng di động thông minh cũng được áp dụng để giúp hành khách dễ dàng tìm thấy các dịch vụ, ưu đãi hấp dẫn, và thậm chí theo dõi vị trí hành lý của mình.
Ứng dụng công nghệ và cá nhân hóa trải nghiệm
Việc áp dụng công nghệ vào trải nghiệm mua sắm tại sân bay không chỉ giúp tối ưu hóa doanh thu mà còn tạo ra sự thoải mái và tiện lợi cho hành khách. Các chuyên gia cho rằng với xu hướng công nghệ hiện đại như trí tuệ nhân tạo và thực tế ảo, hành khách có thể dễ dàng khám phá và mua sắm tại các cửa hàng sân bay thông qua các trải nghiệm số hóa. Ông Prashant Gaurav Gupta, Giám đốc Thương mại của Sân bay quốc tế Yamuna, nhấn mạnh rằng việc cá nhân hóa trải nghiệm mua sắm sẽ đáp ứng tốt hơn nhu cầu của nhóm khách hàng mới nổi, đặc biệt là thế hệ Gen Z.
Ngoài ra, ông Gupta cũng chỉ ra rằng hành vi tiêu dùng của hành khách thay đổi khá nhanh, thường mỗi 3 năm. Do đó, các sân bay cần có sự linh hoạt trong việc bố trí và thiết kế các khu vực dịch vụ để đáp ứng kịp thời các xu hướng và sở thích mới. Ví dụ, các cửa hàng nên cập nhật thường xuyên các sản phẩm mới, đặc biệt là các sản phẩm thân thiện với môi trường và phát triển bền vững.
Hướng đi tương lai cho các sân bay tại Việt Nam
Tại Việt Nam, ACV đang chú trọng phát triển các loại hình dịch vụ phi hàng không, từ cửa hàng miễn thuế đến nhà hàng, dịch vụ giải trí và các tiện ích như phòng chờ thương gia, nhằm mang đến trải nghiệm phong phú hơn cho hành khách. Điều này không chỉ giúp tăng cường doanh thu mà còn đáp ứng nhu cầu đa dạng của các nhóm hành khách khác nhau, đặc biệt là những người có thời gian chờ đợi dài.
Bà Nguyễn Thị Kim Ngân cho biết, các sân bay Việt Nam đang dần áp dụng công nghệ số, như thanh toán điện tử và ứng dụng di động, giúp hành khách dễ dàng tiếp cận và sử dụng các dịch vụ tại sân bay. Hơn nữa, ACV còn quan tâm đến việc phát triển các dịch vụ thân thiện với môi trường nhằm tạo dựng hình ảnh xanh, sạch cho các sân bay, từ đó thu hút nhóm khách hàng có ý thức bảo vệ môi trường.
Chính sách và đầu tư hạ tần để tăng trưởng
Để đẩy mạnh tỷ trọng doanh thu phi hàng không, các chuyên gia cho rằng Việt Nam cần có những chính sách khuyến khích mạnh mẽ. Việc cải tiến các quy định visa, đẩy mạnh quảng bá du lịch, và áp dụng các giải pháp công nghệ quản lý thông tin sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho ngành bán lẻ hàng không phát triển.
Ông Nguyễn Đức Hùng, Phó Tổng giám đốc ACV, cho biết trong giai đoạn 2021-2030, ACV dự kiến đầu tư khoảng 16 tỷ USD vào các dự án quan trọng như sân bay Long Thành (giai đoạn 1), Nhà ga T3 Tân Sơn Nhất, và mở rộng Nhà ga hành khách quốc tế T2 Nội Bài. Với mục tiêu phục vụ 283 triệu hành khách vào năm 2030, ACV kỳ vọng tăng trưởng mạnh mẽ cho dịch vụ phi hàng không, góp phần vào sự phát triển kinh tế của đất nước.
Với tiềm năng tăng trưởng lớn và cơ hội phát triển từ xu hướng tiêu dùng hiện đại, ngành thương mại bán lẻ phi hàng không tại các sân bay Việt Nam đang đứng trước bước ngoặt quan trọng. Việc đầu tư vào công nghệ, đổi mới mô hình dịch vụ, và có chính sách hỗ trợ hiệu quả sẽ giúp Việt Nam đạt mục tiêu tăng doanh thu phi hàng không lên 30-40%, đồng thời góp phần thúc đẩy phát triển bền vững cho các sân bay trong nước.
Thu Ngân
Nguồn tham khảo: Tạp chí Thương Gia