Giải pháp bảo vệ doanh nghiệp trước hàng hóa xuyên biên giới

Sự xuất hiện và quảng bá mạnh mẽ của sàn thương mại điện tử Temu gần đây đã tạo ra làn sóng bàn luận sôi nổi, thu hút sự quan tâm của nhiều doanh nghiệp và người tiêu dùng. Temu là một nền tảng TMĐT xuyên biên giới được thành lập bởi PDD Holdings (Trung Quốc) và đã gia nhập thị trường Việt Nam với chiến dịch quảng cáo mạnh mẽ.

Điểm độc đáo của Temu là giá sản phẩm có tính cạnh tranh cao, nhờ vào mô hình kinh doanh kết nối trực tiếp giữa nhà sản xuất và người tiêu dùng, từ đó loại bỏ chi phí trung gian. Hơn nữa, Temu còn hỗ trợ chi trả phí vận chuyển cho khách hàng, đặc biệt là giao hàng quốc tế, giúp người mua hưởng mức giá thấp mà không phải trả thêm phụ phí.

Áp lực đến từ đối thủ ngoại

Temu không phải là trường hợp duy nhất, nhiều nền tảng thương mại điện tử Trung Quốc như Tiktok Shop, Shopee, Lazada, Shein, Taobao, 1688… đã và đang phát triển mạnh mẽ tại Việt Nam.

Vì vậy, các doanh nghiệp trong nước, đặc biệt là nhóm ngành sản xuất, đang lo ngại trước làn sóng đổ bộ của các sàn TMĐT Trung Quốc như Temu với chiến lược giá rẻ đang xâm nhập thị trường Việt Nam. Sự xuất hiện của các sàn TMĐT này có thể tạo ra một cuộc cạnh tranh gay gắt và ảnh hưởng đến doanh thu của các doanh nghiệp trong nước.

Theo ông Mạc Quốc Anh – Phó Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa thành phố Hà Nội, doanh nghiệp Việt Nam đang đối mặt với nhiều thách thức từ hàng nhập khẩu giá rẻ, đặc biệt từ Trung Quốc. Thống kê cho thấy chi phí sản xuất trong nước (bao gồm lao động, nguyên liệu và vận chuyển) cao hơn 10-20% so với Trung Quốc.

Thêm vào đó, doanh nghiệp trong nước bị thua kém về khả năng tiếp cận công nghệ so với các đối thủ từ nước ngoài. Tỷ lệ đầu tư vào công nghệ của doanh nghiệp Trung Quốc cao gấp 1,5-2 lần so với doanh nghiệp Việt Nam.

Việc gặp khó khăn trong cạnh tranh với doanh nghiệp Trung Quốc trên các sàn thương mại điện tử lớn như Alibaba, Taobao là do các sàn này đang hỗ trợ mạnh mẽ cho doanh nghiệp Trung Quốc xuất khẩu, bao gồm hỗ trợ vận chuyển, giá ưu đãi và pháp lý. Ngược lại, doanh nghiệp Việt Nam phải đối mặt với chi phí cao hơn, rào cản ngôn ngữ và quy định phức tạp khi tham gia các sàn này, dẫn đến sự bất lợi trong cạnh tranh quốc tế.

Cần hành động can thiệp để bảo vệ doanh nghiệp trong nước

Trước tình hình này, chuyên gia kinh tế Nguyễn Minh Phong đề xuất Chính phủ cần sớm có biện pháp quản lý phù hợp đối với các sàn thương mại điện tử xuyên biên giới. Đồng thời, nhanh chóng áp dụng các biện pháp phòng vệ thương mại, điều tra chống bán phá giá, tăng cường tuyên truyền bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.

Trong một phiên giải trình tại Quốc hội gần đây, Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc đã thông báo về kế hoạch của Chính phủ nhằm bãi bỏ quy định miễn thuế VAT đối với hàng nhập khẩu có giá trị nhỏ. Trước đây, việc không áp dụng thuế giá trị gia tăng cho hàng hóa nhỏ lẻ nhập khẩu có giá trị dưới 1 triệu đồng được thực hiện theo cam kết quốc tế tại Công ước Kyoto năm 1973 và được cụ thể hóa trong Quyết định số 78/2010.

Phó Thủ tướng cho biết, Chính phủ sẽ đề xuất một điều khoản mới trong dự thảo Luật Thuế giá trị gia tăng sửa đổi, quy định rằng: “Đối với hàng hóa có giá trị nhỏ, đều phải nộp thuế”. Mục đích của thay đổi này là nhằm ngăn chặn tình trạng các sàn TMĐT xuyên biên giới xuất hiện tình trạng bán hàng giá rẻ vào thị trường trong nước, từ đó ảnh hưởng tiêu cực đến khả năng cạnh tranh của các doanh nghiệp trong nước.

Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa Hà Nội cũng kiến nghị cần có các gói hỗ trợ tài chính với lãi suất ưu đãi, thúc đẩy chuyển đổi số và phát triển hạ tầng logistics để giảm chi phí cho doanh nghiệp. Về phía doanh nghiệp, cần chủ động nâng cao năng lực cạnh tranh để tạo vị thế vững chắc trước làn sóng hàng giá rẻ xuyên biên giới.

Về lâu dài, các doanh nghiệp cần chủ động nâng cao năng lực cạnh tranh để đứng vững trước hàng giá rẻ nhập khẩu.

Minh Thư