Thủy sản tăng tốc cuối năm, hướng mục tiêu 11 tỷ USD

Xuất khẩu thủy sản Việt Nam cuối năm 2025 duy trì đà tăng trưởng mạnh, với kỳ vọng cán mốc 11 tỷ USD nhờ nhu cầu cao tại nhiều thị trường và sự cải thiện ở các nhóm sản phẩm chủ lực.

Đà tăng trưởng thủy sản lan rộng ở các nhóm hàng chủ lực

Trong 10 tháng năm 2025, xuất khẩu thủy sản Việt Nam đạt hơn 9,5 tỷ USD theo dữ liệu từ VASEP, tăng 15% so với cùng kỳ. Tôm tiếp tục dẫn dắt ngành với hơn 3,9 tỷ USD, trong đó tôm hùm trở thành điểm bứt phá khi đạt trên 712 triệu USD, tăng 134%. Động lực chính đến từ nhu cầu mạnh của Trung Quốc và Hồng Kông (Trung Quốc), đặc biệt nhóm khách sạn – nhà hàng (HORECA).

Bên cạnh tôm, cá tra duy trì vai trò trụ cột với khoảng 1,8 tỷ USD. Cá rô phi nổi lên như một ngành hàng mới đầy tiềm năng, tăng tới 220% lên 62 triệu USD nhờ nhu cầu gia tăng ở Mỹ và châu Âu. Nhóm mực – bạch tuộc và chả cá, surimi cũng ghi nhận sự phục hồi rõ rệt; riêng surimi tăng 24%, đạt 291 triệu USD, trở thành một trong những nhóm hàng năng động nhất.

Mức tăng trưởng này phù hợp với xu hướng tiêu thụ toàn cầu trong mùa cao điểm cuối năm. Nhiều mặt hàng của Việt Nam đáp ứng nhu cầu về thực phẩm tiện lợi, sản phẩm đông lạnh chế biến sâu – những phân khúc đang mở rộng nhanh tại các nước phát triển.

Dịch chuyển thị trường: Trung Quốc tăng mạnh, Mỹ chậm lại

Tính đến tháng 10/2025, xuất khẩu sang Trung Quốc và Hồng Kông (Trung Quốc) vượt 2 tỷ USD, tăng hơn 32% so với cùng kỳ. Tôm hùm, cua sống và cá biển là những mặt hàng chủ lực đóng góp lớn. Sự bùng nổ nhu cầu tiêu thụ cuối năm khiến thị trường này trở thành động lực tăng trưởng quan trọng nhất của ngành.

Ở chiều ngược lại, thị trường Mỹ ghi nhận dấu hiệu chững lại từ quý III. Mặc dù kim ngạch 10 tháng vẫn đạt 1,66 tỷ USD, thuế đối ứng từ tháng 8/2025, cùng loạt rào cản như thuế chống bán phá giá (CBPG) và quy định MMPA áp dụng từ năm 2026, khiến nhiều doanh nghiệp phải giảm sản lượng để tránh thua lỗ. Các mặt hàng tôm và cá tra đều giảm trong tháng 9–10 do chi phí tăng và biên lợi nhuận bị thu hẹp.

Thị trường EU, Nhật Bản và Hàn Quốc lại thể hiện xu hướng tích cực hơn. Xuất khẩu sang Nhật Bản đạt gần 1,45 tỷ USD trong 10 tháng, nhờ tôm, mực và cua thanh trùng tăng mạnh. EU đạt gần 1 tỷ USD sau khi khối này nới lỏng một số rào cản kỹ thuật, giúp cá tra Việt Nam hưởng lợi từ tình trạng thiếu nguồn cung cá thịt trắng tại châu Âu.

Hàn Quốc nổi lên như thị trường chiến lược mới

Song song với xu thế chung, Hàn Quốc đang ngày càng trở thành một trong những thị trường tăng trưởng ổn định nhất của thủy sản Việt Nam. Theo số liệu từ Hải quan Hàn Quốc, 10 tháng năm 2025, nước này nhập khẩu 1,1 triệu tấn thủy sản trị giá 4,84 tỷ USD, tăng 8,5% về trị giá. Việt Nam giữ vị trí nhà cung cấp lớn thứ ba, đạt 680,58 triệu USD, tăng 5,1%.

Cơ cấu hàng nhập khẩu cho thấy người tiêu dùng Hàn Quốc ngày càng ưa chuộng các sản phẩm lành mạnh và giàu dinh dưỡng như mực, cá, nghêu. Những nhóm hàng này cũng đồng thời là thế mạnh của Việt Nam, mở ra cơ hội mở rộng thị phần nếu doanh nghiệp đáp ứng tốt tiêu chuẩn chất lượng và truy xuất nguồn gốc.

Hiệp định VKFTA tiếp tục đem lại lợi thế thuế quan quan trọng, đặc biệt với các mặt hàng chế biến sâu. Điều này khuyến khích doanh nghiệp Việt Nam tăng đầu tư vào công nghệ chế biến, bao bì, kiểm soát chất lượng nhằm tạo ra sản phẩm khác biệt, nâng giá trị gia tăng và cải thiện khả năng cạnh tranh tại thị trường khó tính này.

Triển vọng 11 tỷ USD và yêu cầu tái cơ cấu cho năm 2026

VASEP nhận định rằng dù quý III bắt đầu có dấu hiệu chậm lại, toàn ngành vẫn giữ được nhịp tăng trưởng ổn định. Kim ngạch ba quý đầu năm đạt trên 3 tỷ USD, tăng 6,7%, tạo tiền đề vững chắc để xuất khẩu cả năm 2025 tiến gần hoặc cán mốc 11 tỷ USD như kỳ vọng.

Tuy nhiên, bước sang năm 2026, ngành thuỷ sản sẽ phải đối mặt với nhiều rủi ro lớn. Tại Mỹ, thuế đối ứng và MMPA sẽ tiếp tục tạo sức ép khiến chi phí tuân thủ tăng mạnh. EU chưa gỡ thẻ vàng IUU, khiến thủy sản khai thác xuất sang thị trường này chịu kiểm soát chặt chẽ. Trong khu vực, sự cạnh tranh từ Ấn Độ, Ecuador, Indonesia ngày càng gay gắt, đặc biệt với các mặt hàng chủ lực như tôm và cá tra.

Trong bối cảnh đó, tái cơ cấu thị trường, phát triển sản phẩm giá trị gia tăng, đầu tư công nghệ, nâng cấp chuỗi cung ứng và đảm bảo tính bền vững trở thành yêu cầu cấp thiết. Việc đáp ứng các tiêu chuẩn truy xuất nguồn gốc, môi trường, và phát triển mô hình nuôi trồng – chế biến xanh sẽ quyết định khả năng duy trì vị thế cạnh tranh dài hạn của thủy sản Việt Nam.

Thùy Linh

Các tin tức liên quan đến Xuất nhập khẩu