Cao tốc Hữu Nghị – Chi Lăng: Bứt tốc thông tuyến 2025, thách thức mặt bằng

Dự án cao tốc Hữu Nghị – Chi Lăng đẩy nhanh tiến độ để thông tuyến cuối 2025, đối mặt thách thức mặt bằng “xôi đỗ”.

Đẩy nhanh tiến độ, đảm bảo mục tiêu cao tốc Hữu Nghị – Chi Lăng

Dự án cao tốc Hữu Nghị – Chi Lăng, dài gần 60 km, đi qua 11 xã, phường tại Lạng Sơn, với tổng vốn đầu tư 11.029 tỷ đồng, đang được các nhà thầu gấp rút thi công để thông tuyến vào cuối năm 2025, theo chỉ đạo của Thủ tướng và Bộ Xây dựng. Khởi công từ 21/4/2024, dự án sẽ kết nối 3 cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị, Cốc Nam, Tân Thanh, tăng cường liên kết vùng và thúc đẩy thương mại. 

Hiện tại, 2.647 nhân sự, 1.213 thiết bị, và 141 mũi thi công được huy động trên 4 gói thầu. Sản lượng đạt 2.150 tỷ đồng (43% giá trị hợp đồng), với mục tiêu năm 2025 hoàn thành 5.062 tỷ đồng và thông tuyến 50,6/59,57 km trên lớp bê tông nhựa. Tập đoàn Đèo Cả, tổng thầu dự án, yêu cầu các nhà thầu ưu tiên thi công các đoạn sẵn mặt bằng, điều chỉnh kế hoạch khoa học, tăng cường kiểm tra hiện trường để đảm bảo tiến độ và chất lượng.

Thách thức mặt bằng và giải pháp

Dù đã bàn giao 546,08/557,69 ha (97,92%) mặt bằng sạch và 57,16/59,758 km tuyến chính, tình trạng bàn giao “xôi đỗ” khiến nhà thầu chưa thể tiếp cận một số đoạn. Còn 102 hộ dân chưa di dời và 32 vị trí hạ tầng kỹ thuật (điện, viễn thông, tín hiệu đường sắt, nước sạch) chưa được xử lý, gây chậm tiến độ. Tỉnh Lạng Sơn cam kết hoàn thành giải phóng mặt bằng trước 5/8/2025, nhưng ông Lương Văn Hiệp, Tổng Giám đốc doanh nghiệp dự án, dự đoán phải đến cuối tháng 8 mới giải quyết dứt điểm.

Để tháo gỡ, doanh nghiệp dự án thành lập tổ công tác hỗ trợ kinh phí di dời nhà ở, san gạt mặt bằng, và tạm ứng vốn khi cần thiết. Ông Hồ Minh Hoàng, Chủ tịch Tập đoàn Đèo Cả, nhấn mạnh: “Chỉ cần 0,01 vị trí vướng mắc, dự án cũng không thể thông tuyến.” Ông yêu cầu xác định rõ 2% mặt bằng còn lại và 32 vị trí hạ tầng để báo cáo cấp trên, đồng thời cắt giảm khối lượng hoặc thay thế nhà thầu yếu kém, đảm bảo năng lực tài chính và quản lý trong mô hình PPP++.

Đối phó mùa mưa, tăng cường hiệu quả

Mùa mưa sớm và kéo dài đặt ra thách thức lớn. Các nhà thầu tận dụng thời điểm tạnh ráo để thi công, ưu tiên các hạng mục đường, cầu, cống, tích trữ vật liệu, và đẩy nhanh gia công cấu kiện. Công nhân làm việc “3 ca, 4 kíp”, linh hoạt điều chỉnh phương án thi công để tránh bị động. Ông Hoàng yêu cầu tăng cường phối hợp với địa phương, thống nhất giải pháp xử lý tình huống phát sinh, đảm bảo dự án đạt tiêu chuẩn kỹ thuật và chất lượng khi khai thác.

Dự án áp dụng mô hình PPP++ đòi hỏi sự bình đẳng giữa nhà đầu tư, nhà thầu, và chính quyền. Ông Hoàng nhấn mạnh nguyên tắc “lợi ích hài hòa, rủi ro chia sẻ”, nhưng lưu ý cơ chế hỗ trợ từ Nhà nước chưa tương xứng với nỗ lực của doanh nghiệp, đặc biệt trong điều kiện bão lũ gia tăng. “Nếu doanh nghiệp yếu đi, ngành hạ tầng giao thông sẽ chịu thiệt hại chung,” ông cảnh báo. Uy tín của Đèo Cả và niềm tin vào các dự án PPP tương lai phụ thuộc vào việc hoàn thành đúng cam kết.

Tầm nhìn và lời khuyên

Dự án Hữu Nghị – Chi Lăng không chỉ là công trình hạ tầng mà còn là động lực phát triển kinh tế Lạng Sơn, kết nối thương mại quốc tế. Nhà đầu tư tại TP.HCM, nơi thúc đẩy xe điện, nên theo dõi tiến độ dự án để nắm cơ hội từ bất động sản công nghiệp gần cửa khẩu.

Doanh nghiệp cần tận dụng chính sách hỗ trợ PPP và chuẩn bị nguồn lực tài chính mạnh để tham gia các dự án tương lai. Người dân địa phương nên hợp tác di dời để đảm bảo tiến độ, đồng thời theo dõi các dự án hạ tầng như cao tốc Bắc Ninh để đánh giá tiềm năng đầu tư. Việc hoàn thành đúng hạn sẽ củng cố uy tín ngành hạ tầng và mở ra cơ hội phát triển bền vững.

Thùy Linh