Thị trường vàng Việt Nam – Cởi trói, thu hẹp chênh lệch giá

Sửa đổi Nghị định 24/2012/NĐ-CP nhằm “cởi trói” thị trường vàng, bỏ độc quyền vàng miếng SJC và cho phép nhập vàng nguyên liệu sản xuất nữ trang. Theo ông Huỳnh Trung Khánh, cố vấn Hội đồng Vàng Thế giới, các thay đổi này sẽ giúp thu hẹp chênh lệch giá vàng trong nước và quốc tế, thúc đẩy minh bạch hóa thị trường vàng.

Đổi mới quản lý vàng

Dự thảo sửa đổi Nghị định 24/2012/NĐ-CP đang được Hiệp hội Kinh doanh Vàng Việt Nam (VGTA) đóng góp ý kiến, hứa hẹn mang đến nhiều thay đổi cho thị trường vàng. Theo ông Huỳnh Trung Khánh, cố vấn cấp cao Hội đồng Vàng Thế giới (WGC) tại Singapore, Indonesia, Thái Lan và Việt Nam, dự thảo đề xuất xóa bỏ độc quyền vàng miếng SJC, cho phép một số doanh nghiệp nữ trang nhập vàng nguyên liệu và chuyển quản lý vàng nữ trang từ Ngân hàng Nhà nước (NHNN) sang Bộ Công Thương.

Việc coi vàng nữ trang như hàng hóa thông thường, không phải mặt hàng kinh doanh có điều kiện, được xem là bước đi hợp lý. Với gần 10.000 tiệm vàng trên cả nước, thị trường vàng Việt Nam cần cơ chế linh hoạt hơn để đáp ứng nhu cầu tiêu dùng và sản xuất.

Tự do hóa nhập khẩu vàng nguyên liệu

Một trong những điểm sáng của dự thảo là cho phép doanh nghiệp nữ trang tự quyết việc nhập khẩu vàng nguyên liệu. Điều này giúp các doanh nghiệp chủ động trong sản xuất và kinh doanh, giảm phụ thuộc vào quota do NHNN cấp. Ông Khánh nhận định rằng tự do hóa nhập khẩu sẽ thúc đẩy sự cạnh tranh trên thị trường vàng, đồng thời giảm chi phí sản xuất nữ trang.

Tuy nhiên, ông Khánh cho rằng việc đưa ngân hàng vào sản xuất và kinh doanh vàng chưa hợp lý, có thể gây phức tạp và tăng thủ tục hành chính. Thay vào đó, thị trường vàng cần cơ chế đơn giản để doanh nghiệp hoạt động hiệu quả hơn.

Sàn giao dịch vàng quốc gia

Dự thảo sửa đổi Nghị định 24/2012/NĐ-CP đề cập đến việc thành lập sàn giao dịch vàng quốc gia, nhưng chưa rõ trách nhiệm quản lý thuộc bộ ngành nào. Theo ông Khánh, sàn giao dịch vàng là cần thiết để minh bạch hóa thị trường vàng. Năm 2024, Việt Nam tiêu thụ 55,3 tấn vàng, và 6 tháng đầu năm 2025 ước tính 28 tấn, vượt qua Thái Lan (48 tấn) và Indonesia (45-46 tấn).

Sàn giao dịch vàng quốc gia, với khoảng 10 thành viên, bao gồm ngân hàng và doanh nghiệp vàng uy tín, sẽ giúp thị trường vàng hoạt động chuyên nghiệp hơn. Quan trọng hơn, sàn giao dịch có thể thu hẹp chênh lệch giá vàng trong nước (117-120 triệu đồng/lượng) so với quốc tế (105-107 triệu đồng/lượng).

Thu hẹp chênh lệch giá vàng

Hiện nay, giá vàng trong nước cao hơn quốc tế khoảng 10-15 triệu đồng/lượng, gây bất lợi cho người tiêu dùng và doanh nghiệp. Các đợt can thiệp bán vàng của NHNN đã tạm thời thu hẹp chênh lệch, nhưng giá sau đó tăng trở lại. Theo ông Khánh, việc xóa độc quyền vàng miếng và thành lập sàn giao dịch sẽ giúp thị trường vàng Việt Nam sát với giá thế giới, tăng tính minh bạch và cạnh tranh.

Sự tự do hóa quản lý vàng nữ trang và nhập khẩu nguyên liệu cũng góp phần giảm áp lực giá, tạo điều kiện để thị trường vàng hoạt động ổn định hơn.

Yếu tố ảnh hưởng giá vàng

Giá vàng toàn cầu chịu tác động từ nhiều yếu tố, và thị trường vàng Việt Nam cũng không nằm ngoài ảnh hưởng. Theo ông Khánh, lộ trình giảm lãi suất USD của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) sẽ tác động tích cực đến giá vàng. Với khả năng Fed cắt giảm lãi suất 1-2 lần trong năm 2025, giá vàng thế giới có thể đạt 3.700-4.000 USD/ounce.

Tình hình địa chính trị, dù Israel và Iran tạm ngừng bắn, vẫn tiềm ẩn bất ổn ở Trung Đông, hỗ trợ giá vàng tăng. Ngoài ra, nhu cầu vàng vật chất và nữ trang thường tăng mạnh vào quý III và IV, thúc đẩy thị trường vàng sôi động hơn.

Vai trò của nhu cầu tiêu thụ

Việt Nam là một trong những quốc gia tiêu thụ vàng lớn nhất ASEAN, với 55,3 tấn trong năm 2024. Nhu cầu vàng nữ trang và vàng đầu tư tiếp tục tăng, đặc biệt vào mùa cao điểm cuối năm. Theo ông Khánh, thị trường vàng Việt Nam có tiềm năng lớn, nhưng cần cơ chế quản lý phù hợp để tránh chênh lệch giá quá cao.

So với Thái Lan (6.000 tiệm vàng) và Indonesia, thị trường vàng Việt Nam với gần 10.000 tiệm vàng cho thấy quy mô lớn, đòi hỏi chính sách linh hoạt để đáp ứng nhu cầu tiêu dùng và đầu tư.

Thách thức và triển vọng

Dù dự thảo sửa đổi mang lại nhiều cơ hội, thị trường vàng vẫn đối mặt thách thức. Việc quản lý sàn giao dịch vàng chưa rõ ràng có thể gây chậm trễ trong triển khai. Ngoài ra, sự tham gia của ngân hàng vào kinh doanh vàng cần được xem xét kỹ để tránh phức tạp hóa thủ tục.

Tuy nhiên, triển vọng của thị trường vàng rất tích cực. Việc cởi trói quản lý, thành lập sàn giao dịch, và tự do hóa nhập khẩu vàng nguyên liệu sẽ giúp Việt Nam xây dựng một thị trường vàng minh bạch, cạnh tranh, và sát với giá quốc tế.

Tầm nhìn dài hạn

Sửa đổi Nghị định 24/2012/NĐ-CP là bước đi quan trọng để hiện đại hóa thị trường vàng Việt Nam. Với sàn giao dịch vàng quốc gia và cơ chế quản lý linh hoạt, giá vàng trong nước có thể giảm chênh lệch với quốc tế, mang lại lợi ích cho doanh nghiệp và người tiêu dùng.

Ông Khánh nhấn mạnh rằng các chính sách mới cần được triển khai nhanh chóng, kết hợp với theo dõi sát biến động giá vàng toàn cầu. Với nhu cầu tiêu thụ lớn và tiềm năng tăng trưởng, thị trường vàng Việt Nam đang đứng trước cơ hội lớn để khẳng định vị thế trong khu vực.

Chí Toàn 

Nguồn tham khảo: Tinnhanhchungkhoan.vn