Xuất khẩu gạo Việt Nam vượt mốc 4 tỷ USD
Kim ngạch xuất khẩu gạo của Việt Nam đạt hơn 4 tỷ USD giữa tháng 9/2024, tăng trưởng mạnh mẽ nhờ giá bán tăng cao.
Ngành xuất khẩu gạo Việt Nam tiếp tục ghi nhận những tín hiệu tích cực với kim ngạch vượt mốc 4 tỷ USD tính đến giữa tháng 9/2024. Sự tăng trưởng ấn tượng này đến từ việc giá gạo xuất khẩu tăng mạnh so với cùng kỳ năm ngoái, củng cố vị thế của Việt Nam như một trong những quốc gia xuất khẩu gạo hàng đầu thế giới.
Xuất khẩu gạo: Động lực tăng trưởng từ giá bán
Theo Tổng cục Hải quan, tính đến giữa tháng 9/2024, Việt Nam đã xuất khẩu gần 6,5 triệu tấn gạo các loại, mang về 4,06 tỷ USD. Mặc dù lượng xuất khẩu chỉ tăng nhẹ 6% so với cùng kỳ năm 2023, giá trị xuất khẩu lại tăng vọt 21%.
Như vậy, động lực chính cho sự tăng trưởng mạnh mẽ này đến từ việc giá gạo xuất khẩu bình quân tăng đáng kể, phản ánh biến động của thị trường gạo toàn cầu và khả năng cạnh tranh của gạo Việt Nam. Philippines, Indonesia, Malaysia và Trung Quốc tiếp tục là những thị trường nhập khẩu gạo truyền thống và quan trọng của Việt Nam.
Philippines duy trì vị thế là thị trường nhập khẩu gạo lớn nhất của Việt Nam. Trong 8 tháng đầu năm 2024, Philippines đã nhập khẩu 2,81 triệu tấn gạo từ Việt Nam, tương đương giá trị gần 1,72 tỷ USD. So với cùng kỳ năm trước, xuất khẩu gạo sang thị trường này tăng 20% về lượng và 40% về giá trị. Indonesia cũng là một thị trường nhập khẩu đáng kể, với lượng gạo nhập khẩu từ Việt Nam trong 8 tháng đầu năm đạt gần 913.900 tấn, trị giá 557,8 triệu USD. Con số này tăng 27% về lượng và 54% về giá trị so với cùng kỳ năm 2023.
Malaysia cũng cho thấy sự tăng trưởng mạnh mẽ trong nhập khẩu gạo từ Việt Nam. Xuất khẩu gạo sang thị trường này đạt 582.900 tấn, tương đương 345,9 triệu USD, tăng 112% về lượng và gần 153% về giá trị so với cùng kỳ năm ngoái. Xuất khẩu gạo sang Trung Quốc đạt 234.272 tấn, mang về 37,2 triệu USD. Sự tăng trưởng ấn tượng tại thị trường Malaysia đã giúp quốc gia này vượt qua Trung Quốc, trở thành thị trường nhập khẩu gạo lớn thứ ba của Việt Nam, cho thấy sự đa dạng hóa trong hoạt động xuất khẩu gạo của Việt Nam.
Giá gạo xuất khẩu: Dự báo tiếp tục duy trì ở mức cao
Giá gạo xuất khẩu của Việt Nam đang duy trì ở mức cao so với các đối thủ cạnh tranh chủ chốt như Thái Lan và Pakistan. Theo dữ liệu của Hiệp hội Lương thực Việt Nam cập nhật ngày 11/9, giá gạo 5% tấm của Việt Nam đạt 567 USD/tấn, cao hơn gạo cùng loại của Thái Lan 2 USD/tấn và cao hơn gạo của Pakistan 32 USD/tấn. Với gạo 25% tấm, giá xuất khẩu bình quân của Việt Nam đạt 533 USD/tấn, cao hơn Thái Lan 15 USD/tấn và Pakistan 30 USD/tấn.
Ông Đỗ Hà Nam, Phó Chủ tịch Hiệp hội Lương thực Việt Nam, nhận định xu hướng giá gạo xuất khẩu giảm từ nay đến cuối năm là khó xảy ra. Nguyên nhân là do nguồn cung gạo xuất khẩu còn hạn chế trong khi nhu cầu từ các thị trường, đặc biệt là Philippines, vẫn ở mức cao. Philippines dự kiến sẽ tiếp tục nhập khẩu khoảng 1 triệu tấn gạo từ Việt Nam trong thời gian còn lại của năm.
Chiến lược hỗ trợ và triển vọng xuất khẩu
Để hỗ trợ và thúc đẩy xuất khẩu gạo, Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) đang tích cực triển khai các hoạt động giao thương, xúc tiến thương mại và quảng bá thương hiệu gạo Việt Nam trên thị trường quốc tế. Việc tham gia các hội chợ thương mại quốc tế, tổ chức các đoàn khảo sát thị trường và tăng cường hợp tác với các đối tác nước ngoài là những hoạt động quan trọng để mở rộng thị trường xuất khẩu.
Bên cạnh đó, việc tận dụng tối đa lợi thế từ các hiệp định thương mại tự do (FTA) cũng là một trong những chiến lược then chốt để nâng cao năng lực cạnh tranh và mở rộng thị trường cho gạo Việt Nam. Thị trường Philippines được dự báo sẽ tiếp tục là thị trường trọng điểm, chiếm tỷ trọng lớn trong kim ngạch xuất khẩu gạo của Việt Nam.
Nhu cầu nhập khẩu từ Indonesia cũng được dự đoán sẽ tiếp tục tăng trưởng ổn định, tạo cơ hội cho các doanh nghiệp xuất khẩu gạo của Việt Nam. Malaysia, thị trường tăng trưởng đột phá, cần được chú trọng duy trì và phát triển hơn nữa. Mặc dù kim ngạch xuất khẩu sang Trung Quốc có xu hướng giảm, thị trường này vẫn giữ vai trò quan trọng và Việt Nam cần tìm kiếm các giải pháp để tăng cường xuất khẩu gạo sang Trung Quốc.
Việc đa dạng hóa thị trường xuất khẩu, không chỉ tập trung vào các thị trường truyền thống mà còn mở rộng sang các thị trường mới, là chiến lược quan trọng để giảm thiểu rủi ro và đảm bảo sự phát triển bền vững cho ngành xuất khẩu gạo của Việt Nam. Đồng thời, việc nâng cao chất lượng gạo, đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế, và xây dựng thương hiệu gạo Việt Nam mạnh mẽ và uy tín trên thị trường quốc tế là những yếu tố then chốt để nâng cao giá trị và sức cạnh tranh của gạo Việt Nam.
Chí Toàn