VCCI đề xuất giữ nguyên chu kỳ điều chỉnh giá điện 3 tháng/lần

VCCI và Bộ Công Thương đang thảo luận về chu kỳ điều chỉnh giá điện, 3 tháng hay 2 tháng/lần. Đây là việc cân bằng giữa phản ánh thị trường và ổn định kinh doanh.

VCCI bảo vệ chu kỳ 3 tháng, phù hợp với quy trình tổng hợp số liệu và thông lệ kế toán. Bộ Công Thương muốn 2 tháng để bám sát biến động giá đầu vào, nhưng doanh nghiệp lo ngại khó dự trù chi phí.

Về chu kỳ điều chỉnh, sự cân bằng giữa thị trường và ổn định kinh doanh

Giá điện một vấn đề luôn “nóng” với công chúng và doanh nghiệp, lại một lần nữa trở thành tâm điểm bàn luận. Bộ Công Thương đề xuất rút ngắn chu kỳ điều chỉnh giá bán lẻ điện bình quân từ 3 tháng xuống 2 tháng. Lý do đưa ra là để nhanh chóng phản ánh biến động giá than, khí LNG và tỷ giá là những yếu tố đầu vào then chốt. 

Bộ Công Thương cho rằng thị trường biến động khó lường, giá than có thể dao động đến 40% mỗi tháng, khiến chu kỳ 3 tháng hiện tại trở nên lạc hậu. Việc điều chỉnh thường xuyên, theo Bộ, sẽ giúp EVN và các nhà máy điện kịp thời bù đắp chi phí, đảm bảo hoạt động kinh doanh ổn định.

Tuy nhiên, VCCI lập tức đưa ra phản hồi. Họ cho rằng chu kỳ 3 tháng hiện hành hoàn toàn phù hợp với quy trình tổng hợp số liệu theo quý của ngành điện và thông lệ kế toán. Thay đổi đột ngột sẽ gây khó khăn cho doanh nghiệp trong việc dự trù, cân đối chi phí, ảnh hưởng đến kế hoạch sản xuất, kinh doanh. 

VCCI đề xuất Bộ Công Thương cân nhắc kỹ lưỡng, đồng thời đề nghị kiểm toán độc lập chi phí đầu vào của ngành điện để đảm bảo minh bạch và công bằng. Thông tin minh bạch về chi phí sẽ giúp người dân và doanh nghiệp hiểu rõ hơn về cơ sở điều chỉnh giá, từ đó giảm thiểu những phản ứng tiêu cực.

Vấn đề đặt ra là làm sao cân bằng giữa việc phản ánh kịp thời biến động thị trường và duy trì môi trường kinh doanh ổn định cho doanh nghiệp. Giá điện chiếm tỷ trọng không nhỏ (4-10%) trong cơ cấu giá vốn hàng bán, tùy thuộc vào quy mô và lĩnh vực hoạt động. Mỗi biến động về giá điện đều tác động trực tiếp đến hoạt động sản xuất, kinh doanh và cuối cùng là tăng trưởng kinh tế. Do đó, việc điều chỉnh cần được thực hiện thận trọng, có lộ trình rõ ràng, tránh gây sốc cho doanh nghiệp.

Những đề xuất mới từ biểu giá điện sinh hoạt và lợi nhuận của EVN

Không chỉ dừng lại ở chu kỳ điều chỉnh, Bộ Công Thương còn đề xuất sửa đổi biểu giá bán lẻ điện sinh hoạt, giảm số bậc xuống 5, với bậc cao nhất có thể lên đến hơn 3.700 đồng/kWh. Điều này chắc chắn sẽ ảnh hưởng đến ngân sách chi tiêu của các hộ gia đình, đặc biệt là những hộ sử dụng điện năng lớn (trên 400kWh/tháng).

Thêm vào đó, Bộ Công Thương dự kiến điều chỉnh cơ sở xác định lợi nhuận định mức của EVN, dựa trên ROE trung bình của 4 ngân hàng quốc doanh cộng với CPI dự kiến. Mục tiêu của việc này là cải thiện tình hình tài chính cho EVN, tạo điều kiện để tập đoàn này huy động vốn đầu tư vào các dự án điện, trọng tâm là dự án điện hạt nhân Ninh Thuận, dự kiến hoàn thành vào năm 2030.

Để ngành điện phát triển bền vững, cần có một cơ chế điều chỉnh giá điện khoa học, minh bạch, và có sự tham vấn rộng rãi. Cần hài hòa lợi ích của ngành điện, người tiêu dùng và mục tiêu phát triển kinh tế – xã hội chung. Về lâu dài, cơ chế giá điện hai thành phần (giá công suất và điện năng) được xem là giải pháp tối ưu, giúp phản ánh đúng chi phí sản xuất và khuyến khích sử dụng điện tiết kiệm, hiệu quả.

Ảnh hưởng đến người dân và những giải pháp cần thiết

Quyết định về chu kỳ và mức giá điện không chỉ tác động đến doanh nghiệp mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống người dân. Giá điện tăng đồng nghĩa với chi phí sinh hoạt tăng, ảnh hưởng đến sức mua và chất lượng cuộc sống, đặc biệt là các hộ gia đình có thu nhập thấp. Do đó, cần có các chính sách hỗ trợ phù hợp cho những đối tượng dễ bị tổn thương.

Cơ chế điều chỉnh giá điện hiện hành cũng cần được xem xét lại và hoàn thiện. Minh bạch thông tin, công khai chi phí sản xuất, kinh doanh của EVN là điều kiện tiên quyết để tạo niềm tin cho người dân và doanh nghiệp. Cần thiết phải có cơ chế giám sát chặt chẽ để đảm bảo việc điều chỉnh giá điện đúng quy định, tránh lợi dụng tăng giá để trục lợi.

Đầu tư vào năng lượng tái tạo là một hướng đi quan trọng để giảm sự phụ thuộc vào nguồn năng lượng truyền thống như than và khí. Đa dạng hóa nguồn cung năng lượng sẽ giúp bình ổn giá điện và góp phần bảo vệ môi trường. Đồng thời, việc chu kỳ điều chỉnh giá điện là minh chứng cho thấy sự cần thiết của một cơ chế linh hoạt, minh bạch và có sự tham vấn rộng rãi. Cân bằng giữa phản ánh biến động thị trường và ổn định kinh doanh là chìa khóa then chốt cho sự phát triển bền vững của ngành điện và nền kinh tế.

Chí Cường