Chuyển đổi số: “Cứu cánh” cho bài toán chi phí của ngành ngân hàng?

Chuyển đổi số đang giúp ngân hàng giảm chi phí hoạt động, tăng hiệu suất và lợi nhuận. Liệu đây có phải là giải pháp tối ưu?

Ngành ngân hàng Việt Nam đang đón nhận những tín hiệu tích cực trong 9 tháng đầu năm 2024. Lợi nhuận của hầu hết các ngân hàng đều tăng trưởng so với cùng kỳ năm trước. Bên cạnh việc đẩy mạnh tín dụng, một yếu tố quan trọng góp phần vào kết quả này chính là khả năng kiểm soát và tối ưu hóa chi phí hoạt động. Đặc biệt, tỷ lệ chi phí hoạt động trên tổng thu nhập (CIR) đã giảm đáng kể tại nhiều ngân hàng.

Chuyển đổi số – then chốt tối ưu chi phí hoạt động

Khảo sát 29 ngân hàng cho thấy hơn 65% ngân hàng ghi nhận CIR giảm trong 9 tháng đầu năm nay, với mức giảm từ gần 1% đến hơn 26% so với cùng kỳ. CIR trung bình toàn ngành giảm mạnh xuống còn 43,2% so với 47,9% cùng kỳ năm trước.

Điển hình như VPBank, với CIR chỉ 23,6%, hiện đang là ngân hàng có CIR thấp nhất toàn hệ thống. Ngân hàng cho biết đã tối ưu hóa chi phí thông qua số hóa, tự động hóa vận hành và tinh giản nhân sự.

SHB cũng duy trì CIR ở mức thấp 24,7% nhờ chiến lược chuyển đổi số mạnh mẽ. Số hóa giúp ngân hàng này quản trị hiệu quả, tiết kiệm nhân lực và giảm thiểu rủi ro. VietinBank, Techcombank, LPBank, MB, Vietcombank và SeABank cũng là những cái tên nổi bật với CIR thấp, dao động từ 26,4% đến 32,5%.

Một số ngân hàng khác cũng có sự cải thiện ấn tượng. BVBank giảm CIR từ 83,7% xuống 62,7%. Vietbank và PVcomBank cũng ghi nhận mức giảm CIR lần lượt là 19,1% và 16,6%.

Tác động hai chiều của CIR

CIR giảm thể hiện hiệu suất hoạt động của ngân hàng được cải thiện, ngân hàng tốn ít chi phí hơn để tạo ra doanh thu. CIR giảm có thể đến từ việc cắt giảm chi phí hoạt động hoặc tăng trưởng doanh thu, hoặc cả hai. Nhiều ngân hàng đã mạnh tay đầu tư vào chuyển đổi số, chấp nhận chi phí hoạt động tăng lên nhưng đổi lại là hiệu quả tạo doanh thu vượt trội.

Chuyển đổi số đang là giải pháp then chốt giúp các ngân hàng tối ưu CIR. Các mô hình ngân hàng số như AutoBank và LiveBank cho phép ngân hàng mở rộng mạng lưới mà không bị giới hạn về số lượng điểm giao dịch như chi nhánh truyền thống, đồng thời giảm áp lực chi phí nhân sự. Chi phí cho một giao dịch tại LiveBank chỉ bằng một nửa so với chi nhánh truyền thống. Chi phí vận hành của LiveBank cũng chỉ bằng 20% chi nhánh truyền thống.

Bài học chuyển đổi số từ VPBank và SHB

VPBank là một ví dụ điển hình cho việc áp dụng chuyển đổi số thành công để tối ưu chi phí. Bằng việc ứng dụng công nghệ vào quy trình vận hành, tự động hóa giao dịch và cắt giảm chi phí nhân sự, VPBank đã giảm CIR xuống mức thấp kỷ lục.

SHB cũng đạt được hiệu quả tương tự nhờ chiến lược số hóa mạnh mẽ, tập trung vào quản trị rủi ro và tiết kiệm nguồn lực. Cả hai ngân hàng đều cho thấy chuyển đổi số không chỉ là xu hướng mà còn là yếu tố sống còn trong bối cạnh cạnh tranh hiện nay.

Thách thức cho những ngân hàng chậm chân

Tuy nhiên, vẫn còn nhiều ngân hàng Việt Nam có CIR ở mức cao, trên 50%, thậm chí gần 100%. Điều này cho thấy việc tối ưu hóa vận hành và nâng cao hiệu quả hoạt động vẫn là thách thức lớn đối với một bộ phận ngân hàng. Nếu tình trạng này kéo dài, nguy cơ tụt hậu so với các đối thủ cạnh tranh là rất lớn.

Ứng dụng công nghệ: Đòn bẩy nâng cao hiệu suất

Các công nghệ như AI Chatbot, sinh trắc học giọng nói cũng giúp giảm tải đáng kể cho bộ phận chăm sóc khách hàng và rút ngắn thời gian xử lý giao dịch. Bên cạnh chuyển đổi số, việc đa dạng hóa dịch vụ, tối ưu quy trình nội bộ và nâng cao năng suất lao động cũng là những yếu tố quan trọng giúp ngân hàng nâng cao hiệu quả hoạt động.

Trong cuộc đua chuyển đổi số, các ngân hàng không chỉ cần đầu tư vào công nghệ mà còn cần thay đổi tư duy quản lý, vận hành và xây dựng văn hóa doanh nghiệp phù hợp. Đây là chìa khóa để tối ưu chi phí, nâng cao hiệu quả và phát triển bền vững trong tương lai.

Minh Duy

Nguồn tham khảo: Nhịp sống Kinh doanh