Nhà đất 2024: Vì sao nguồn cung vẫn nhà ở xã hội chưa tăng trưởng như kỳ vọng?

Nhiều địa phương gặp khó khăn trong việc phát triển nhà ở xã hội do quỹ nhà đất hạn chế và các vấn đề pháp lý chưa được giải quyết triệt để.

Quỹ đất hạn chế khiến nguồn cung nhà đất xã hội gặp khó khăn

Năm 2024, Chính phủ đặt mục tiêu hoàn thành 130.000 căn nhà ở xã hội trên cả nước nhằm đáp ứng nhu cầu nhà ở cho người thu nhập thấp. Tuy nhiên, với tình hình hiện tại, các chuyên gia nhận định mục tiêu này khó đạt được. Theo số liệu từ Bộ Xây dựng, trong giai đoạn từ năm 2021 đến hết quý III/2024, Việt Nam chỉ mới hoàn thành khoảng 35,6% mục tiêu của Đề án phát triển 1 triệu căn nhà đất xã hội đến năm 2025. Lý do chính là sự thiếu hụt quỹ đất độc lập để triển khai dự án.

Bên cạnh đó, theo Đoàn giám sát của Quốc hội, nhiều địa phương dù đã quan tâm bố trí quỹ đất cho các dự án nhà đất xã hội, nhưng hầu hết lại phụ thuộc vào quỹ đất 20% trong các dự án thương mại. Điều này dẫn đến việc thiếu hụt nguồn cung nhà đất, đặc biệt tại những khu vực có nhu cầu cao.

Thủ tục pháp lý phức tạp cản trở tiến độ

Ngoài vấn đề quỹ đất, thủ tục pháp lý phức tạp cũng là một rào cản lớn đối với việc triển khai các dự án nhà đất xã hội. Bộ Xây dựng cho biết, hiện có tới 622 dự án đã được triển khai, nhưng chỉ 79 dự án được hoàn thành với quy mô khiêm tốn 42.414 căn. Các chủ đầu tư gặp khó khăn trong việc hoàn thành các thủ tục giao đất, thẩm định thiết kế và cấp phép xây dựng. Điều này khiến tiến độ khởi công và hoàn thiện dự án bị kéo dài.

Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà tại kỳ họp thứ 8 Quốc hội khóa XV cho biết, Chính phủ đang chỉ đạo rà soát toàn bộ quỹ nhà tái định cư để chuyển sang nhà đất xã hội, đồng thời đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính nhằm rút ngắn quy trình xét duyệt. Tuy nhiên, việc cải cách này cần thêm thời gian để thực sự tạo ra tác động rõ rệt.

Nỗ lực tăng nguồn cung nhà đất xã hội tại các địa phương

Để thúc đẩy nguồn cung nhà đất xã hội, Bộ Xây dựng đã yêu cầu các tỉnh, thành phố lập và sửa đổi Chương trình phát triển nhà ở, đồng thời tập trung rà soát, bổ sung quy hoạch đô thị và khu công nghiệp. Mục tiêu là bảo đảm quỹ đất đủ cho các dự án nhà ở xã hội, đặc biệt tại các đô thị lớn như TP.HCM và Hà Nội – những nơi có nhu cầu nhà ở cao nhất cả nước.

Trong giai đoạn 2021 đến nay, cả nước đã quy hoạch khoảng 9.757 ha đất cho các dự án nhà ở xã hội. Tuy nhiên, dù đã có những chính sách hỗ trợ từ Chính phủ như gói vay 120.000 tỷ đồng dành cho các dự án nhà đất xã hội, song các chủ đầu tư vẫn gặp khó khăn trong việc tiếp cận nguồn vốn. Nhiều dự án đang bị chậm tiến độ do thiếu kinh phí và thủ tục pháp lý chưa thông suốt.

Thách thức và triển vọng phát triển nhà đất xã hội

Theo ông Võ Hồng Thắng, Phó tổng giám đốc DKRA Group, thị trường bất động sản hiện tại đang đối mặt với nhiều thách thức, từ việc thiếu quỹ đất đến các vướng mắc pháp lý. Tuy nhiên, việc Chính phủ và Bộ Xây dựng tích cực tháo gỡ các rào cản này sẽ tạo ra cơ hội để thị trường nhà đất xã hội phát triển mạnh mẽ hơn trong thời gian tới.

Một yếu tố quan trọng khác là cần có sự đồng bộ trong việc phát triển hạ tầng kỹ thuật và xã hội. Các dự án nhà đất xã hội không chỉ dừng lại ở việc xây dựng căn hộ, mà còn phải đảm bảo chất lượng cuộc sống của người dân, bao gồm trường học, bệnh viện, khu vui chơi và các tiện ích công cộng khác. Đây là yếu tố then chốt giúp thu hút người dân lựa chọn các dự án nhà ở xã hội.

Việc thúc đẩy phát triển nhà đất xã hội không chỉ là vấn đề của từng địa phương mà cần sự phối hợp chặt chẽ từ Trung ương đến các bộ, ngành. Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị cho biết, trong thời gian tới, sẽ có những bước đi cụ thể để hoàn thiện hệ thống pháp lý và khuyến khích các địa phương chủ động trong việc phát triển nhà đất xã hội. Cùng với đó, các chính sách hỗ trợ tài chính, như gói vay ưu đãi, sẽ giúp tăng khả năng tiếp cận nhà ở cho người dân có thu nhập thấp.

Dù còn nhiều thách thức, nhưng với sự nỗ lực từ các cấp, ngành và doanh nghiệp, thị trường nhà đất xã hội được kỳ vọng sẽ có những bước chuyển biến tích cực, mang lại lợi ích thiết thực cho người dân và góp phần ổn định thị trường bất động sản Việt Nam.

Chí Toàn 

Nguồn tham khảo: Sài Gòn đầu tư tài chính