Xuất khẩu tôm Việt Nam 2,5 tỷ USD sau 7 tháng, tăng ở châu Á, giảm tại Mỹ

Sau 7 tháng, xuất khẩu tôm Việt Nam đạt 2,5 tỷ USD. Thị trường châu Á tăng trưởng mạnh, trong khi Mỹ ghi nhận xu hướng chững lại.

Xuất khẩu giữ nhịp tăng trưởng ổn định

Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP), tháng 7/2025, xuất khẩu tôm Việt Nam đạt 410 triệu USD, tăng 9% so với cùng kỳ 2024. Nhờ kết quả này, lũy kế 7 tháng đầu năm, kim ngạch đạt 2,5 tỷ USD, tăng 24%. Đây là tín hiệu tích cực trong bối cảnh thị trường thủy sản toàn cầu chịu ảnh hưởng từ biến động thuế quan, lạm phát và cạnh tranh ngày càng gay gắt.

Các chuyên gia đánh giá, sự ổn định của xuất khẩu tôm Việt Nam không chỉ đến từ khả năng phục hồi nguồn cung trong nước mà còn nhờ nhu cầu cao tại nhiều thị trường châu Á, EU và khối CPTPP. Trong khi đó, ở thị trường Mỹ, ngành tôm đang đối diện nhiều thách thức từ thuế đối ứng và các biện pháp phòng vệ thương mại.

Châu Á dẫn đầu tăng trưởng

Trong số các thị trường, Trung Quốc và Hồng Kông tiếp tục là điểm sáng. 7 tháng đầu năm, kim ngạch đạt 710 triệu USD, tăng 78% và chiếm gần 30% tổng xuất khẩu tôm Việt Nam. Riêng tháng 7, đạt 115 triệu USD, tăng 63% so với cùng kỳ. Nhu cầu nội địa phục hồi mạnh, đặc biệt với sản phẩm tôm hùm, cộng với lợi thế về địa lý và chi phí logistics thấp đã giúp doanh nghiệp Việt củng cố vị thế.

Khối CPTPP cũng đóng góp tích cực, với 699 triệu USD trong 7 tháng, tăng 36% và chiếm 28% tổng kim ngạch. Nhật Bản – thị trường lớn nhất trong khối – đạt 320 triệu USD, tăng 15%. Dù đồng yên suy yếu khiến xuất khẩu tháng 7 giảm nhẹ, nhưng nhờ nhóm sản phẩm chế biến sẵn và giá trị gia tăng, tôm Việt Nam vẫn giữ được sức hút ổn định.

Tại Hàn Quốc, kim ngạch đạt 203 triệu USD, tăng 13%, tiếp tục cho thấy sự ổn định nhờ nhu cầu cao đối với sản phẩm tiện lợi phục vụ nhà hàng – khách sạn.

EU và lợi thế từ EVFTA

Thị trường EU ghi nhận mức tăng trưởng ấn tượng với 309 triệu USD trong 7 tháng, tăng 17% so với cùng kỳ. Đức và Pháp là hai thị trường tăng trưởng mạnh nhất, lần lượt 28% và 17%. Lợi thế từ Hiệp định EVFTA giúp xuất khẩu tôm Việt Nam hưởng ưu đãi thuế quan, trong khi lạm phát tại EU đang hạ nhiệt, nhu cầu tiêu dùng dần ổn định.

Đặc biệt, xu hướng tiêu thụ sản phẩm chế biến sẵn, có giá trị gia tăng tiếp tục tạo cơ hội cho doanh nghiệp Việt. Đây cũng được xem là hướng đi chiến lược nhằm giữ vững vị thế cạnh tranh trước biến động chính sách và nhu cầu toàn cầu.

Mỹ – thị trường nhiều thách thức

Trái ngược với châu Á và EU, thị trường Mỹ lại chứng kiến sự sụt giảm. Tháng 7/2025, kim ngạch chỉ đạt 63 triệu USD, giảm 29%. Tính lũy kế 7 tháng, xuất khẩu đạt 404 triệu USD, tăng 3% – mức tăng trưởng thấp nhất trong số các thị trường lớn.

Nguyên nhân chính đến từ thuế đối ứng 20% áp dụng cho tôm Việt Nam, cao hơn Ecuador (15%), Indonesia và Philippines (19%). Điều này khiến lợi thế cạnh tranh bị thu hẹp, buộc nhiều doanh nghiệp phải điều chỉnh chiến lược giá và cơ cấu đơn hàng. Ngoài ra, kết quả sơ bộ đợt rà soát hành chính POR19 của Bộ Thương mại Mỹ công bố hồi tháng 6 cho thấy mức thuế chống bán phá giá tăng mạnh đối với nhiều doanh nghiệp lớn. Nếu không có thay đổi trong kết quả cuối cùng tháng 12 tới, nguy cơ tôm Việt bị loại khỏi thị trường Mỹ là hiện hữu.

Triển vọng và giải pháp

VASEP dự báo, nếu tận dụng tốt cơ hội từ châu Á, EU, các nước CPTPP và đẩy mạnh nhóm sản phẩm chế biến giá trị gia tăng, kim ngạch xuất khẩu tôm Việt Nam cả năm 2025 có thể đạt 3,6 – 3,8 tỷ USD. Tuy vậy, hiệp hội cũng cảnh báo tốc độ tăng trưởng có thể chậm lại trong nửa cuối năm do sức ép từ thị trường Mỹ và sự cạnh tranh từ các đối thủ có mức thuế thấp hơn.

Để duy trì đà tăng trưởng, doanh nghiệp cần tập trung vào 3 hướng chính: đa dạng hóa thị trường để giảm rủi ro phụ thuộc; tăng tỷ trọng sản phẩm chế biến, đáp ứng xu hướng tiêu dùng toàn cầu; đồng thời xây dựng chiến lược giá phù hợp trước biến động chính sách quốc tế.

Giới chuyên gia nhận định, dù gặp khó ở Mỹ, xuất khẩu tôm Việt Nam vẫn có nhiều cơ hội bứt phá nhờ các thị trường châu Á đang tăng trưởng mạnh, sự hỗ trợ từ các hiệp định thương mại và nhu cầu toàn cầu với sản phẩm thủy sản chất lượng cao. Đây sẽ là nền tảng quan trọng để ngành tôm duy trì vị thế trong chuỗi cung ứng quốc tế.

Thùy Linh