Vốn ngân hàng thúc đẩy kinh tế tư nhân phát triển bền vững

Khu vực kinh tế tư nhân đóng góp 50% GDP, nhận hỗ trợ lớn từ tín dụng ngân hàng với 92-93% tổng dư nợ, thúc đẩy tăng trưởng bền vững.

Kinh tế tư nhân và vai trò của tín dụng ngân hàng

Khu vực kinh tế tư nhân Việt Nam hiện có hơn 940.000 doanh nghiệp và trên 5 triệu hộ kinh doanh, đóng góp khoảng 50% tổng sản phẩm quốc nội (GDP), hơn 30% thu ngân sách nhà nước và tạo việc làm cho 82% lực lượng lao động. Đây là động lực quan trọng thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, đổi mới sáng tạo, nâng cao năng suất lao động và cải thiện đời sống xã hội.

Để hỗ trợ khu vực này, ngành ngân hàng đóng vai trò cốt lõi thông qua cung ứng tín dụng. Theo Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Nguyễn Thị Hồng, tín dụng cho khu vực tư nhân chiếm 92-93% tổng dư nợ tín dụng của nền kinh tế. Con số này không chỉ phản ánh sự lớn mạnh của kinh tế tư nhân mà còn cho thấy nỗ lực của các ngân hàng thương mại trong việc đồng hành cùng doanh nghiệp.

Ngày 4/5/2025, Tổng Bí thư Tô Lâm đã ký ban hành Nghị quyết số 68-NQ/TW, khẳng định kinh tế tư nhân là động lực quan trọng của nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa. Nghị quyết nhấn mạnh vai trò của ngành ngân hàng trong việc tiếp tục hỗ trợ doanh nghiệp tư nhân phát triển bền vững. “Nghị quyết số 68 là sự kiện thể hiện quyết tâm của Chính phủ trong việc hiện thực hóa chủ trương, đường lối của Đảng và Nhà nước đối với khu vực kinh tế tư nhân,” Thống đốc Nguyễn Thị Hồng nhấn mạnh.

Các ngân hàng thương mại đã triển khai nhiều chính sách hỗ trợ doanh nghiệp, đặc biệt trong bối cảnh khó khăn như đại dịch Covid-19 và thiên tai. Tổng số tiền hỗ trợ lãi suất cho doanh nghiệp và người dân lên tới 60.000-70.000 tỷ đồng, sử dụng nguồn lực từ các tổ chức tín dụng (TCTD) mà không phụ thuộc vào ngân sách nhà nước.

Agribank, ngân hàng chủ lực trong lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn, hiện có tổng dư nợ hơn 1,7 triệu tỷ đồng, trong đó 60% dành cho nông nghiệp, nông thôn và nông dân – chủ yếu là các hộ kinh tế tư nhân. Đặc biệt, 90% dư nợ cho vay pháp nhân của Agribank, tương đương gần 500.000 tỷ đồng, thuộc về doanh nghiệp tư nhân.

“Ngay từ đầu năm 2025, chúng tôi đã đưa ra 9 chương trình ưu đãi dành cho nhiều nhóm đối tượng, tập trung chủ yếu vào các lĩnh vực chủ chốt như xuất nhập khẩu, sản xuất kinh doanh, doanh nghiệp nhỏ và vừa (DNNVV),” bà Phùng Thị Bình, Phó tổng giám đốc Agribank, chia sẻ.

Phân tích tác động của tín dụng đối với doanh nghiệp

Tín dụng ngân hàng không chỉ là nguồn vốn mà còn là đòn bẩy giúp doanh nghiệp tư nhân mở rộng sản xuất, nâng cao năng lực cạnh tranh. Tuy nhiên, chỉ khoảng 20% DNNVV tiếp cận được vốn tín dụng, cho thấy khoảng cách lớn trong khả năng tiếp cận nguồn lực tài chính. Nguyên nhân chủ yếu đến từ hạn chế trong quản trị doanh nghiệp, thiếu minh bạch tài chính và khó chứng minh khả năng trả nợ.

Ông Nguyễn Thanh Khiết, Chủ tịch Hãng kiểm toán ASCO, nhận định: “Khả năng tiếp cận vốn của DNNVV còn thấp do thiếu tài sản đảm bảo, hồ sơ tài chính chưa minh bạch.” Để khắc phục, doanh nghiệp cần xây dựng báo cáo tài chính minh bạch, có kiểm toán độc lập và kế hoạch kinh doanh rõ ràng. Về phía ngân hàng, việc thiết kế các sản phẩm tín dụng chuyên biệt như vay tín chấp dựa trên dòng tiền hoặc hợp đồng đầu ra là giải pháp tiềm năng.

Lãi suất cũng là yếu tố quan trọng. Mặc dù lãi suất toàn cầu tăng cao, NHNN đã điều hành để giảm mặt bằng lãi suất trong nước. Đặc biệt, chính sách cho vay ngắn hạn bằng tiền đồng đối với 5 lĩnh vực ưu tiên, bao gồm DNNVV, được duy trì với trần lãi suất chỉ 4%/năm. Thực tế, nhiều ngân hàng còn áp dụng mức lãi suất thấp hơn, khoảng 3,9%/năm, tạo điều kiện cho doanh nghiệp tiếp cận vốn giá rẻ.

Công nghệ đang thay đổi cách ngân hàng hỗ trợ doanh nghiệp. Tại MB, dữ liệu giao dịch được sử dụng như “sổ đỏ” để cấp tín dụng tín chấp. “Năm 2024 đã có trên 4.000 doanh nghiệp được MB cấp tín dụng tín chấp dựa trên dữ liệu, rút ngắn 80% thời gian xử lý mỗi khoản vay,” ông Vũ Hồng Phú, Thành viên Ban điều hành MB, cho biết.

Tương tự, VietinBank đã thực hiện hơn 87.000 giao dịch giải ngân online qua nền tảng VietinBank eFAST, với tổng giá trị hơn 270.000 tỷ đồng, chiếm 36% tổng giải ngân. Tại MSB, hàng nghìn doanh nghiệp được vay vốn qua kênh số với thời gian xét duyệt chỉ vài phút.

Dự báo thị trường và lời khuyên cho doanh nghiệp

Nhìn vào bối cảnh hiện tại, tín dụng ngân hàng sẽ tiếp tục là nguồn lực quan trọng cho kinh tế tư nhân, đặc biệt khi Nghị quyết 68-NQ/TW đặt mục tiêu phát triển khu vực này thành động lực chính của nền kinh tế. Theo 60s Hôm Nay, xu hướng số hóa tín dụng và giảm lãi suất sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp, đặc biệt là DNNVV, trong việc tiếp cận vốn. Tuy nhiên, các doanh nghiệp cần nâng cao năng lực quản trị và minh bạch tài chính để tận dụng cơ hội này.

Dự báo trong năm 2025, Agribank sẽ bơm thêm 230.000 tỷ đồng vào nền kinh tế, chủ yếu cho khu vực tư nhân. Các ngân hàng khác cũng đang đẩy mạnh giải ngân online, giúp rút ngắn thời gian và chi phí vay vốn. Tuy nhiên, với độ mở lớn của nền kinh tế Việt Nam, biến động toàn cầu như lãi suất quốc tế hay tỷ giá có thể ảnh hưởng đến chính sách tiền tệ trong nước.

Doanh nghiệp cần chuẩn bị kỹ lưỡng, tập trung vào xây dựng kế hoạch kinh doanh rõ ràng và tận dụng các sản phẩm tín dụng số hóa. Nhà đầu tư nên theo dõi sát các chính sách lãi suất và chương trình ưu đãi từ ngân hàng để tối ưu hóa nguồn vốn. Đồng thời, cải cách pháp lý như Luật Đầu tư, Luật Đấu thầu sẽ tạo môi trường minh bạch, hỗ trợ giảm chi phí thủ tục, từ đó giúp ngân hàng cân đối giảm lãi suất hơn nữa.

Thống đốc Nguyễn Thị Hồng nhấn mạnh: “Về phía NHNN, định hướng điều hành vẫn nhất quán: hỗ trợ doanh nghiệp nhưng đảm bảo các mục tiêu ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, ổn định tỷ giá và thị trường ngoại hối.” Doanh nghiệp và nhà đầu tư cần cân nhắc các yếu tố này khi lập kế hoạch tài chính.

Kinh tế tư nhân đang là động lực quan trọng của nền kinh tế Việt Nam, với sự hỗ trợ mạnh mẽ từ tín dụng ngân hàng. Dù đối mặt với thách thức về minh bạch tài chính và quản trị, doanh nghiệp có cơ hội lớn để phát triển nếu tận dụng tốt các chính sách và công nghệ từ ngân hàng. Với định hướng rõ ràng từ Nghị quyết 68-NQ/TW, khu vực tư nhân hứa hẹn sẽ tiếp tục bứt phá, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia.

Minh Duy

Nguồn tham khảo: Thời báo Ngân hàng