Thuế tiền số Việt Nam cân bằng, sàn giao dịch tăng sức hút

Thuế tiền số Việt Nam đề xuất mức 10-20%, miễn VAT, sàn giao dịch tiền số báo cáo giao dịch, thúc đẩy thị trường tiền số phát triển bền vững.

Sàn giao dịch tiền số Việt Nam ra đời, thuế được định hình

Việt Nam đang đẩy nhanh xây dựng khung pháp lý cho tài sản mã hóa, với kế hoạch thí điểm lập sàn giao dịch tiền số. Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh cần quản lý tiền kỹ thuật số để tránh rủi ro và tận dụng cơ hội kinh tế. Theo Chainalysis, Việt Nam nằm trong nhóm quốc gia có lượng giao dịch tiền mã hóa lớn nhất thế giới, nhưng nếu chậm trễ, nguồn thu thuế từ thị trường tiền số có thể bị bỏ lỡ, ảnh hưởng đến khả năng cạnh tranh. Việc hợp pháp hóa sàn giao dịch sẽ giúp quản lý dòng vốn, giảm giao dịch phi chính thức.

TS Chu Thanh Tuấn (Đại học RMIT Việt Nam) đề xuất chính sách thuế tiền số cần cân bằng, không quá chặt chẽ để tránh kìm hãm thị trường, nhưng cũng không quá lỏng lẻo để hạn chế lừa đảo, rửa tiền. Ông gợi ý áp dụng thuế giao dịch nhỏ 0,1%, thuế lợi nhuận vốn từ 10-20%, tương tự thuế chứng khoán, và miễn thuế VAT để tăng sức hút.

Các sàn giao dịch cần tuân thủ KYC (xác minh danh tính khách hàng) toàn diện, báo cáo giao dịch theo thời gian thực hoặc định kỳ cho cơ quan thuế. Điều này giúp cơ quan thuế theo dõi dòng tiền, đặc biệt với các giao dịch lớn xuyên biên giới.

Chính phủ có thể tích hợp tiền số vào hệ thống thuế hiện tại, áp dụng mô hình thuế chứng khoán, với thuế khấu trừ tại nguồn (0,1%) và báo cáo thu nhập hàng năm. Ngoài ra, việc cấp phép sàn giao dịch, thu phí, và khuyến khích dự án blockchain trong nước qua cơ chế thử nghiệm pháp lý (regulatory sandbox) sẽ thúc đẩy đổi mới và tăng nguồn thu ngân sách. Các dự án blockchain nội địa có thể hưởng ưu đãi thuế, tạo động lực cho doanh nghiệp công nghệ phát triển.

Chính sách thuế tiền số quốc tế, bài học cho Việt Nam

Chính sách thuế tiền số trên thế giới cho thấy sự đa dạng, từ miễn thuế đến mức cao gây tranh cãi. Tại Mỹ, tiền số chịu thuế lợi nhuận vốn (0-37%), không VAT, và từ năm 2025, sàn giao dịch phải báo cáo IRS. Anh áp thuế lợi nhuận vốn 10-20%, thuế thu nhập lên tới 45%, miễn VAT.

EU có mức thuế dao động 0-50%, miễn VAT, như Đức miễn thuế nếu giữ trên một năm. Dubai không thuế thu nhập, thuế doanh nghiệp 9%, miễn VAT từ 2024. Singapore miễn thuế lợi nhuận vốn, thuế thu nhập 17-22%, miễn GST từ 2020. Thái Lan miễn VAT từ 2022, ưu đãi thuế 1 tỉ USD. TS Chu Thanh Tuấn cảnh báo, thuế cao như Ấn Độ (30% lợi nhuận, 1% giao dịch) khiến khối lượng giao dịch giảm 70%, nhà đầu tư chuyển sang sàn nước ngoài. Việt Nam cần mức thuế cạnh tranh (10-20%) để giữ chân nhà đầu tư, tránh dòng vốn chảy ra ngoài.

Thuế giao dịch nhỏ (0,1%) có thể khiến nhà đầu tư chuyển sang chiến lược dài hạn, giảm giao dịch ngắn hạn, nhưng vẫn đảm bảo nguồn thu. Ví dụ, một nhà đầu tư nhỏ lẻ với lợi nhuận 100 triệu đồng chỉ chịu thuế 10-20 triệu đồng, đủ để khuyến khích họ ở lại thị trường trong nước.

Hợp tác quốc tế, như tham gia Khung báo cáo tài sản tiền số của OECD, giúp Việt Nam trao đổi thông tin xuyên biên giới, hạn chế trốn thuế. Kết hợp với công ty phân tích blockchain, cơ quan thuế có thể theo dõi giao dịch, đặc biệt các tài khoản lớn chưa khai báo, đảm bảo tính minh bạch trong thị trường tiền số. Các biện pháp này còn giúp phát hiện các hoạt động bất hợp pháp, bảo vệ nhà đầu tư và tăng niềm tin vào hệ thống.

Thị trường tiền số Việt Nam tăng tốc, nhà đầu tư cần lưu ý

Chính sách thuế tiền số hợp lý sẽ định hình thị trường Việt Nam, thu hút nhà đầu tư tổ chức và tăng niềm tin. Tuy nhiên, nếu thuế cao, nhà đầu tư cá nhân có thể chuyển sang nền tảng phi tập trung (DeFi) hoặc sàn nước ngoài, làm giảm thanh khoản. Quy định rõ ràng, như miễn VAT và thuế lợi nhuận 10-20%, sẽ khuyến khích giao dịch trong nước, giảm rủi ro dòng vốn chảy ra ngoài. Nâng cao nhận thức cộng đồng và hỗ trợ tính toán thuế cũng cần thiết để tăng tuân thủ tự nguyện.

60s Hôm Nay dự báo, thị trường tiền số Việt Nam sẽ tăng trưởng mạnh trong 2025-2026, kéo theo cổ phiếu công nghệ blockchain. Nhà đầu tư nên ưu tiên các công ty blockchain trong nước được hưởng ưu đãi thuế, đồng thời theo dõi lộ trình thuế để điều chỉnh chiến lược. Doanh nghiệp cần tuân thủ KYC, minh bạch giao dịch để tận dụng cơ hội. Các startup blockchain nội địa có thể hưởng lợi từ cơ chế thử nghiệm pháp lý, mở rộng quy mô và đóng góp vào nguồn thu thuế.

Thuế tiền số tại Việt Nam mở ra cơ hội tăng thu ngân sách, nhưng cần mức thuế hợp lý để giữ sức hút. Chính sách cân bằng sẽ thúc đẩy thị trường phát triển bền vững, tạo nền tảng cho đổi mới công nghệ. Các nhà đầu tư và doanh nghiệp cần chuẩn bị để đón đầu xu hướng này. Một thị trường minh bạch sẽ là động lực cho công nghệ tài chính Việt Nam vươn xa.

Bảo Long