Tái cơ cấu SCB tín hiệu tích cực cho hệ thống ngân hàng

Ngân hàng Nhà nước (NHNN) dự thảo phương án cơ cấu lại SCB, đẩy mạnh xử lý nợ xấu, kiểm soát tỷ lệ nợ xấu ở mức 1,88% (2/2025), đánh dấu bước tiến trong tái cấu trúc ngân hàng yếu kém.

Bước tiến tái cấu trúc SCB và ngân hàng yếu kém

Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đang quyết liệt triển khai các giải pháp nhằm tái cơ cấu hệ thống tổ chức tín dụng (TCTD) và xử lý nợ xấu, theo Kế hoạch hành động của ngành ngân hàng thực hiện Đề án “Cơ cấu lại hệ thống các TCTD gắn với xử lý nợ xấu giai đoạn 2021-2025” (Đề án 689). Một trong những trọng tâm là phương án cơ cấu lại Ngân hàng Thương mại Cổ phần Sài Gòn (SCB), vốn được đặc biệt chú ý do quy mô và tình trạng đặc biệt của ngân hàng này.

Dựa trên ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại cuộc họp ngày 11/3/2025, NHNN đã phối hợp với nhà đầu tư xây dựng dự thảo Tờ trình báo cáo Chính phủ và Bộ Chính trị về phương án cơ cấu lại SCB. Hiện tại, NHNN đang tổng hợp ý kiến từ các bộ, ngành và cơ quan liên quan để hoàn thiện dự thảo này. Đây là bước đi quan trọng, thể hiện nỗ lực của NHNN trong việc đưa SCB thoát khỏi tình trạng kiểm soát đặc biệt và khôi phục hoạt động ổn định.

Bên cạnh SCB, NHNN cũng đạt được những dấu mốc đáng kể trong việc xử lý các ngân hàng yếu kém khác. Cuối năm 2024 và đầu năm 2025, NHNN đã tham mưu và trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt các nghị quyết chuyển giao bắt buộc đối với bốn ngân hàng, bao gồm ba ngân hàng mua bắt buộc và Ngân hàng Đông Á. Các quyết định chuyển giao bắt buộc này là nền tảng để NHNN triển khai các biện pháp tái cơ cấu, giúp các ngân hàng này từng bước ổn định hoạt động.

Tuy nhiên, NHNN cũng thừa nhận rằng tiến độ cơ cấu lại một số TCTD phi ngân hàng, đặc biệt là những đơn vị có cổ đông lớn là các tập đoàn hoặc tổng công ty nhà nước, còn chậm. Nguyên nhân chủ yếu là do các phương án cơ cấu lại tổng thể của các tập đoàn này vẫn chưa được hoàn thiện, gây ảnh hưởng đến lộ trình xử lý của NHNN.

Về nợ xấu, tính đến tháng 2/2025, tỷ lệ nợ xấu nội bảng (nợ xấu ghi nhận trong bảng cân đối kế toán) của hệ thống ngân hàng, không bao gồm năm ngân hàng như MBV, GPBank, VCBNeo, Vikki Bank và SCB, đạt mức 1,88%. Con số này cho thấy nợ xấu toàn ngành đang được kiểm soát tương đối tốt, dù vẫn tiềm ẩn nhiều thách thức trong bối cảnh kinh tế vĩ mô còn nhiều biến động.

Ý nghĩa của cơ cấu SCB và kiểm soát nợ xấu

Việc NHNN đẩy mạnh cơ cấu lại SCB và các ngân hàng yếu kém mang ý nghĩa lớn đối với hệ thống tài chính Việt Nam. SCB, với quy mô tài sản lớn và lượng khách hàng đông đảo, là một trong những ngân hàng chịu kiểm soát đặc biệt từ năm 2022 sau những lùm xùm về quản trị và thanh khoản. Phương án cơ cấu lại SCB không chỉ giúp ngân hàng này vượt qua giai đoạn khó khăn mà còn tạo tiền đề để khôi phục niềm tin của khách hàng và nhà đầu tư.

Tỷ lệ nợ xấu nội bảng 1,88% (2/2025) là một tín hiệu tích cực, cho thấy các biện pháp kiểm soát tín dụng của NHNN đang phát huy hiệu quả. So với giai đoạn trước, khi nợ xấu từng chạm mức trên 3% vào những năm 2016-2017, con số hiện tại phản ánh sự cải thiện đáng kể trong chất lượng tín dụng.

Các nghị quyết chuyển giao bắt buộc đối với bốn ngân hàng yếu kém là bước đi mang tính đột phá. Chuyển giao bắt buộc (forced transfer) là biện pháp mà NHNN tiếp quản hoặc chuyển giao hoạt động của một ngân hàng yếu kém cho một tổ chức khác nhằm đảm bảo an toàn hệ thống. Việc triển khai thành công các nghị quyết này không chỉ giúp ổn định hoạt động của các ngân hàng liên quan mà còn gửi thông điệp mạnh mẽ đến thị trường rằng NHNN sẵn sàng áp dụng các biện pháp cứng rắn để bảo vệ hệ thống tài chính.

Dù vậy, thách thức vẫn còn phía trước. Việc cơ cấu lại các TCTD phi ngân hàng phụ thuộc vào tiến độ tái cấu trúc của các tập đoàn nhà nước cho thấy sự phức tạp trong quản trị và phối hợp liên ngành. Nếu không được giải quyết kịp thời, những nút thắt này có thể làm chậm tiến trình thực hiện Đề án 689, ảnh hưởng đến mục tiêu ổn định hệ thống tài chính trong giai đoạn 2021-2025.

Dự báo thị trường 2025

Dựa trên những diễn biến hiện tại, thị trường tài chính Việt Nam trong năm 2025 được dự báo sẽ tiếp tục chịu ảnh hưởng từ quá trình tái cơ cấu ngân hàng và xử lý nợ xấu. Theo nhận định của 60s Hôm Nay, việc NHNN đẩy mạnh cơ cấu lại SCB và các ngân hàng yếu kém sẽ tạo ra những tác động tích cực lẫn thách thức đối với thị trường chứng khoán, bất động sản và tâm lý nhà đầu tư.

Trên thị trường chứng khoán, cổ phiếu của các ngân hàng có thể chịu áp lực trong ngắn hạn do những bất ổn liên quan đến lộ trình tái cơ cấu. Tuy nhiên, về dài hạn, việc xử lý triệt để các ngân hàng yếu kém và kiểm soát nợ xấu sẽ giúp tăng niềm tin của nhà đầu tư, đặc biệt là đối với các ngân hàng thương mại cổ phần có quản trị tốt. Nhà đầu tư nên ưu tiên các cổ phiếu ngân hàng có tỷ lệ nợ xấu thấp, năng lực tài chính mạnh và không nằm trong nhóm kiểm soát đặc biệt.

Trong lĩnh vực bất động sản, việc kiểm soát nợ xấu ở mức 1,88% và các biện pháp tăng cường thanh tra, giám sát của NHNN có thể làm giảm dòng tín dụng chảy vào các dự án rủi ro cao. Doanh nghiệp bất động sản cần tập trung vào các dự án có tính thanh khoản tốt, đồng thời tìm kiếm nguồn vốn từ thị trường trái phiếu hoặc cổ phần để giảm phụ thuộc vào tín dụng ngân hàng.

NHNN cũng cho biết sẽ tiếp tục ứng dụng công nghệ thông tin trong thanh tra, giám sát, điều này có thể giúp phát hiện sớm các rủi ro tín dụng và nâng cao hiệu quả quản lý. Điều này đồng nghĩa với việc các doanh nghiệp và nhà đầu tư cần chuẩn bị kỹ lưỡng hơn trong việc tuân thủ các quy định tài chính, đặc biệt là trong các lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro như bất động sản và xây dựng.

Lời khuyên cho nhà đầu tư và doanh nghiệp là cần theo dõi sát sao các thông báo từ NHNN, đặc biệt là tiến độ cơ cấu lại SCB và các ngân hàng yếu kém. Việc xây dựng chiến lược đầu tư dựa trên thông tin minh bạch và chính xác sẽ giúp giảm thiểu rủi ro trong bối cảnh thị trường tài chính đang chuyển mình.

Việc NHNN dự thảo phương án cơ cấu lại SCB và triển khai chuyển giao bắt buộc đối với bốn ngân hàng yếu kém là những bước tiến quan trọng trong lộ trình ổn định hệ thống tài chính. Dù còn nhiều thách thức, đặc biệt là với các TCTD phi ngân hàng, những nỗ lực này mở ra cơ hội để củng cố niềm tin vào thị trường. Nhà đầu tư và doanh nghiệp cần tận dụng thông tin và điều chỉnh chiến lược để đón đầu xu hướng mới.

Minh Duy

Nguồn tham khảo: Tinnhanhchungkhoan.vn