Sàn thương mại điện tử phải nộp thuế thay người bán từ năm 2025

Từ ngày 1/1/2025, các sàn thương mại điện tử và nền tảng số tại Việt Nam sẽ phải thực hiện nghĩa vụ khai, khấu trừ, và nộp thuế thay cho người bán, theo quy định vừa được Quốc hội thông qua.

Đây là một trong những nội dung quan trọng trong luật sửa đổi 9 luật liên quan đến lĩnh vực tài chính, với mục tiêu tăng cường minh bạch và hiệu quả trong quản lý thuế.

Quy định mới: Sàn thương mại điện tử chịu trách nhiệm khai và nộp thuế

Theo quy định mới, các sàn thương mại điện tử và nền tảng số (bao gồm cả trong nước lẫn quốc tế) sẽ đảm nhiệm vai trò khấu trừ, kê khai và nộp thuế thay cho người bán trên các nền tảng này. Điều này bao gồm cả các nhà cung cấp dịch vụ nổi tiếng như Facebook, Google, TikTok và Apple. Nếu người bán không thuộc đối tượng được khấu trừ và nộp thuế thay, họ sẽ phải tự mình đăng ký, khai báo và thực hiện nghĩa vụ thuế.

Để đảm bảo việc thực thi, Chính phủ sẽ ban hành các quy định chi tiết về hồ sơ, thủ tục và trách nhiệm kê khai của các nền tảng này. Đây là điểm mới đáng chú ý, so với hiện nay khi người bán trên các sàn như Shopee, Lazada hay TikTok Shop phải tự mình kê khai và chịu trách nhiệm nộp thuế.

Thúc đẩy công bằng trong quản lý thuế

Trong báo cáo giải trình, ông Lê Quang Mạnh – Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính Ngân sách, nhấn mạnh việc sửa đổi này nhằm đáp ứng xu hướng quốc tế và tạo hành lang pháp lý để quản lý thuế hiệu quả hơn. Việc yêu cầu các nền tảng số lớn như Meta (Facebook), Google hay Netflix đăng ký, khai và nộp thuế qua cổng thông tin điện tử cũng giúp giảm thiểu tình trạng thất thu thuế và đảm bảo sự công bằng giữa các doanh nghiệp trong và ngoài nước.

Lũy kế từ tháng 3/2022 đến nay, cổng thông tin điện tử dành cho các nhà cung cấp nước ngoài đã thu được hơn 18.600 tỷ đồng từ các doanh nghiệp ngoại. Đồng thời, số thuế do Việt Nam khấu trừ và nộp thay các nhà cung cấp này đạt khoảng 4.050 tỷ đồng.

Thách thức trong thực thi với doanh nghiệp nước ngoài

Một trong những điểm nhấn của luật sửa đổi là quy định bổ sung về trách nhiệm thu thuế thu nhập doanh nghiệp đối với các nhà cung cấp nước ngoài hoạt động qua sàn thương mại điện tử và nền tảng số. Điều này bao gồm các doanh nghiệp có hoặc không có cơ sở thường trú tại Việt Nam.

Tuy nhiên, việc thu thuế từ các doanh nghiệp không có hiện diện vật lý tại Việt Nam vẫn là bài toán khó. Các hiệp định tránh đánh thuế hai lần mà Việt Nam đã ký với nhiều quốc gia chưa có quy định cụ thể cho loại hình kinh doanh này. Do đó, cơ quan chức năng cần xây dựng giải pháp quản lý chặt chẽ hơn để hạn chế tình trạng chuyển lợi nhuận từ Việt Nam sang các quốc gia có mức thuế suất thấp hơn.

Hiệu quả và thách thức đối với sàn thương mại điện tử trong nước

Tại Việt Nam, ngành thuế đã bắt đầu thu thuế từ các sàn thương mại điện tử trong năm nay. Riêng tại Hà Nội, tổng số thu thuế đã đạt khoảng 35.000 tỷ đồng tính đến đầu tháng 11/2024. Việc yêu cầu các sàn kê khai và nộp thuế thay không chỉ giúp tăng thu ngân sách mà còn giảm gánh nặng cho người bán lẻ.

Tuy nhiên, quy định mới cũng đặt ra không ít thách thức cho các sàn thương mại điện tử trong nước như Shopee, Lazada, và TikTok Shop. Họ sẽ cần đầu tư vào hệ thống công nghệ và nhân lực để đáp ứng yêu cầu kê khai và nộp thuế thay cho hàng triệu người bán trên nền tảng. Đồng thời, việc minh bạch hóa thông tin người bán và giao dịch cũng sẽ là áp lực lớn đối với các sàn này.

Hành lang pháp lý mới: Tăng tính cạnh tranh và hội nhập quốc tế

Sửa đổi luật thuế lần này không chỉ nhằm tăng thu ngân sách mà còn giúp Việt Nam tiệm cận với các thông lệ quốc tế trong quản lý thuế. Việc bổ sung quy định về cơ sở thường trú “ảo” của doanh nghiệp nước ngoài được đánh giá là bước tiến quan trọng, cho phép mở rộng quyền đánh thuế đối với các nền tảng không có hiện diện vật lý tại Việt Nam.

Tuy nhiên, để đảm bảo tính khả thi, Chính phủ cần làm rõ các giải pháp xử lý đối với trường hợp các doanh nghiệp ngoại tái cơ cấu để né tránh thuế hoặc lợi dụng lỗ hổng pháp lý trong các hiệp định quốc tế. Đồng thời, việc xây dựng hệ thống giám sát hiệu quả sẽ là chìa khóa để quản lý thu thuế từ các nền tảng số.

Tác động đến người bán và thị trường

Với quy định mới, người bán trên sàn thương mại điện tử sẽ được giảm bớt gánh nặng về thủ tục thuế, khi các sàn thực hiện trách nhiệm kê khai và nộp thuế thay. Điều này giúp họ tập trung vào hoạt động kinh doanh, đồng thời hạn chế tình trạng trốn thuế và cạnh tranh không lành mạnh trên thị trường.

Tuy nhiên, chi phí vận hành tăng lên có thể khiến các sàn điều chỉnh phí dịch vụ hoặc chính sách giá, từ đó ảnh hưởng đến người bán. Người tiêu dùng cuối cùng cũng có thể phải chịu tác động nếu giá sản phẩm và dịch vụ tăng lên.

Quy định mới từ ngày 1/1/2025 đánh dấu bước ngoặt quan trọng trong quản lý thuế của Việt Nam, phù hợp với xu hướng quốc tế và yêu cầu hội nhập. Dù còn nhiều thách thức, việc giao trách nhiệm thu thuế cho các sàn thương mại điện tử không chỉ giúp tăng thu ngân sách mà còn tạo ra môi trường kinh doanh minh bạch, công bằng hơn cho cả người bán trong nước và các nhà cung cấp nước ngoài.

Thu Ngân

Nguồn tham khảo: Nhịp sống kinh doanh