Ngành ôtô châu Âu lao đao dù Mỹ giảm thuế

Mức thuế 15% của Mỹ khiến ngành ôtô châu Âu thiệt hại hàng tỷ euro, dù EU cắt thuế ôtô nhập khẩu từ Mỹ xuống 2,5% để tránh chiến tranh thương mại.

Thỏa thuận thuế quan gây sức ép lên ngành ôtô châu Âu

Ngành công nghiệp ôtô châu Âu đối mặt với khó khăn lớn dù Mỹ giảm thuế xuống 15% đối với hàng hóa EU, bao gồm ôtô, theo thỏa thuận thuế quan sơ bộ ngày 27/7/2025. Hiệp hội các nhà sản xuất ôtô châu Âu (ACEA) cảnh báo mức thuế này gây thiệt hại không chỉ cho châu Âu mà còn cho ngành ôtô Mỹ. Cổ phiếu các hãng lớn như Porsche, Volkswagen, BMW và Mercedes-Benz giảm hơn 3% trong ngày 28/7, phản ánh lo ngại về tác động tài chính.

Thỏa thuận đạt được giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen nhằm chấm dứt căng thẳng thuế quan xuyên Đại Tây Dương. Tuy nhiên, mức thuế 15% vẫn cao hơn đáng kể so với mức 2,5% trước khi ông Trump tái đắc cử. Thủ tướng Đức Friedrich Merz cho rằng kinh tế Đức sẽ chịu tổn thất lớn, dù đây là mức thuế tốt nhất có thể đạt được.

Ngành ôtô Đức chịu thiệt hại nặng nề

Đức, quốc gia xuất khẩu ôtô lớn nhất EU sang Mỹ, chịu ảnh hưởng nặng nề từ mức thuế 15%. Năm 2024, Đức xuất khẩu 750.000 ôtô sang Mỹ, chiếm gần 25% tổng lượng xuất khẩu ôtô của EU. Theo Hiệp hội Ôtô Đức (VDA), mức thuế mới có thể gây thiệt hại hàng tỷ euro mỗi năm. Mỹ chiếm 13% tổng lượng xuất khẩu ôtô của Đức, với kim ngạch xuất khẩu đạt 161,2 tỷ USD trong năm ngoái.

Các hãng ôtô Đức như Volkswagen, BMW và Mercedes-Benz đã điều chỉnh giảm dự báo lợi nhuận năm 2025. Volkswagen báo cáo lợi nhuận quý I giảm 1,3 tỷ euro so với cùng kỳ 2024, đặc biệt do các mẫu xe sản xuất tại Mexico xuất sang Mỹ. Porsche và Audi, không có nhà máy tại Mỹ, cũng hạ dự báo doanh thu và lợi nhuận, dù kỳ vọng phục hồi vào 2026.

BMW và Mercedes-Benz đang kêu gọi hỗ trợ từ Chính phủ Đức và EU để tháo gỡ rào cản thương mại. Volkswagen, dưới sự điều hành của CEO Oliver Blume, cân nhắc thỏa thuận riêng với đối tác Mỹ để đổi lấy đầu tư bổ sung. Trong khi đó, ngành ôtô châu Âu thúc đẩy Ủy ban châu Âu trì hoãn lộ trình chuyển đổi sang xe điện và đưa ra chính sách kích cầu.

EU cắt giảm thuế nhập khẩu ôtô từ Mỹ

Ngày 28/7, EU công bố cắt giảm thuế nhập khẩu ôtô từ Mỹ xuống 2,5%, một phần của thỏa thuận tránh chiến tranh thương mại. EU và Mỹ cũng đang thảo luận miễn thuế cho rượu vang, rượu mạnh, máy bay, hóa chất, thiết bị bán dẫn, nông sản và nguyên liệu thô. Tổng giám đốc ACEA, Sigrid de Vries, đánh giá đây là bước tiến quan trọng, giảm bất ổn trong thương mại xuyên Đại Tây Dương.

Tuy nhiên, tác động của thỏa thuận không đồng đều giữa các nước EU. Đức chịu thiệt hại lớn nhất do phụ thuộc vào thị trường Mỹ, trong khi Pháp ít bị ảnh hưởng hơn nhờ các ngành hàng như hàng không và rượu vang. Ireland và Italy, với thặng dư thương mại lần lượt 86,7 tỷ USD và 44 tỷ USD với Mỹ, cũng chịu tác động đáng kể. Tổng thặng dư thương mại của EU với Mỹ đạt 235,6 tỷ USD, với 20% hàng hóa EU xuất sang Mỹ.

Triển vọng và thách thức dài hạn

Chuyên gia Ferdinand Dudenhoeffer từ Trung tâm Nghiên cứu Ôtô (CAR) cảnh báo nếu thiếu hỗ trợ chính sách, 70.000 việc làm tại Đức có thể bị ảnh hưởng do các nhà máy cắt giảm sản xuất. Ngành ôtô châu Âu đang đối mặt với thách thức kép: thuế quan từ Mỹ và áp lực chuyển đổi sang xe điện. Các hãng xe cần chiến lược linh hoạt, từ đàm phán thương mại đến tối ưu hóa chi phí, để duy trì cạnh tranh trên thị trường toàn cầu.

Thỏa thuận thuế quan giữa EU và Mỹ mang lại một số tín hiệu tích cực, nhưng ngành ôtô châu Âu vẫn cần hỗ trợ mạnh mẽ từ chính phủ và EU để vượt qua giai đoạn khó khăn này.

Khánh Nhi