Ngân hàng số – Hệ sinh thái toàn diện định hình tương lai

Phân tích hệ sinh thái số, sức mạnh từ công nghệ và AI

Hệ sinh thái số của VPBank thể hiện bước chuyển mình mạnh mẽ trong ngành ngân hàng Việt Nam. Cake by VPBank với 5 triệu khách hàng chỉ sau 4 năm là con số ấn tượng, vượt xa nhiều ngân hàng truyền thống về tốc độ tăng trưởng. So với năm 2020 – khi ngân hàng số còn là khái niệm mới mẻ tại Việt Nam – Cake xử lý 700.000 hồ sơ tín dụng mỗi tháng, tương đương 8,4 triệu hồ sơ mỗi năm, cho thấy nhu cầu tài chính cá nhân hóa đang bùng nổ.

VPBank NEO với 600 triệu giao dịch hằng năm (tương đương 1,6 triệu giao dịch mỗi ngày) khẳng định sức hút của nền tảng số trong thanh toán và quản lý tài chính.

OPES đạt doanh thu 2.600 tỷ đồng năm 2024 với đội ngũ chỉ 110 người, tức mỗi nhân sự đóng góp hơn 23 tỷ đồng – hiệu suất vượt trội nhờ tự động hóa và AI. Be, từ ứng dụng gọi xe, đã mở rộng thành siêu ứng dụng với 12 triệu người dùng, cho thấy khả năng tích hợp đa dịch vụ trong một nền tảng duy nhất. Các con số này không chỉ phản ánh hiệu quả vận hành mà còn cho thấy hệ sinh thái số giúp giảm chi phí, tăng trải nghiệm khách hàng và mở rộng bao trùm tài chính.

AI đóng vai trò cốt lõi trong thành công này. Hơn 20 mô hình chấm điểm của Cake giúp đánh giá rủi ro tín dụng chính xác, giảm thiểu nợ xấu – vấn đề từng khiến nhiều ngân hàng Việt Nam chật vật trong thập kỷ qua. Hệ thống LLM cải thiện tương tác khách hàng, tiết kiệm thời gian và nhân lực so với mô hình chi nhánh truyền thống.

Sự kết hợp giữa AI và bán dẫn, như TS Anna Goldie từ Google DeepMind chia sẻ về AlphaChip, cũng mở ra tiềm năng thiết kế vi mạch tối ưu, hỗ trợ các ứng dụng ngân hàng số vận hành nhanh và bảo mật hơn.

Tuy nhiên, xây dựng hệ sinh thái số không phải không có thách thức. Đầu tư ban đầu lớn và yêu cầu đồng bộ công nghệ giữa các công ty thành viên đòi hỏi tầm nhìn dài hạn. VPBank đã vượt qua bằng cách làm chủ công nghệ thay vì phụ thuộc vào bên thứ ba, một chiến lược khác biệt so với nhiều ngân hàng chỉ tập trung vào dịch vụ truyền thống.

Dự báo thị trường ngân hàng: AI và số hóa lên ngôi

Năm 2025, ngành ngân hàng Việt Nam sẽ tiếp tục chuyển đổi mạnh mẽ nhờ AI và hệ sinh thái số. Sự kiện AISC 2025 cho thấy Việt Nam đang trở thành điểm đến của công nghệ toàn cầu, với sự tham gia của Google, NVIDIA, Intel và Samsung. Chính phủ đặt mục tiêu phát triển nguồn nhân lực bán dẫn chất lượng cao đến năm 2023 (dù đã trễ hạn), kết hợp phần mềm mã nguồn mở tiếng Việt công bố ngày 14/3/2025, sẽ tạo nền tảng cho các ngân hàng số mở rộng quy mô.

Trong tài chính, cổ phiếu ngân hàng như VPBank (mã VPB) có thể tăng trưởng nhờ doanh thu từ hệ sinh thái số. Cake và OPES chứng minh mô hình số hóa mang lại lợi nhuận bền vững, trong khi VPBank NEO củng cố vị thế trong thanh toán không tiền mặt – xu hướng chiếm ưu thế khi Việt Nam đẩy mạnh kinh tế số. Nhà đầu tư nên cân nhắc giữ 15-20% danh mục ở các mã ngân hàng số hóa mạnh, nhưng cần theo dõi chi phí đầu tư công nghệ, yếu tố có thể ảnh hưởng lợi nhuận ngắn hạn.

Về bất động sản, hệ sinh thái số ít tác động trực tiếp, nhưng nhu cầu văn phòng công nghệ cao tại Hà Nội và TP.HCM có thể tăng khi các công ty bán dẫn và AI mở rộng hoạt động. Tại 60s Hôm Nay, chúng tôi nhận định doanh nghiệp ngân hàng nên đầu tư vào AI và bảo mật dữ liệu để giữ lợi thế cạnh tranh. Khách hàng cá nhân sẽ hưởng lợi từ dịch vụ nhanh gọn, nhưng cần cảnh giác với rủi ro an ninh mạng khi giao dịch số tăng vọt.

Phương Thảo

Nguồn tham khảo: Tạp chí Công Thương