Ngân hàng giảm lãi suất gặp khó, dư địa hẹp dần

Phân tích lãi suất ngân hàng: Cân bằng giữa hỗ trợ và lợi nhuận

Dữ liệu cho thấy lãi suất huy động giảm mạnh từ đầu năm 2025, với Eximbank cắt 1,1% chỉ trong 2 tháng, từ 6,8%/năm xuống 5,7%/năm. Các ngân hàng quốc doanh duy trì mức dưới 5%/năm, thấp hơn nhiều so với giai đoạn 2022-2023 (7-8%/năm) khi NHNN siết tín dụng để kiềm lạm phát. Tín dụng tăng 1,24% trong hơn 2 tháng là tín hiệu tích cực, nhưng so với mục tiêu 16% cả năm 2025 (tương đương 2,5 triệu tỷ đồng), tốc độ này vẫn chậm.

So với năm 2024, khi lãi suất huy động từng chạm 6-7%/năm để cạnh tranh tiền gửi, mức 4-5%/năm hiện tại phản ánh chính sách nới lỏng của NHNN. Tuy nhiên, chuyên gia Nguyễn Trí Hiếu nhận định dư địa giảm thêm lãi suất không còn nhiều. Nếu giảm sâu hơn, tiền gửi có thể chảy sang kênh đầu tư khác như chứng khoán, vàng, bất động sản, làm giảm nguồn vốn ngân hàng. Lãi suất cho vay 6,5%/năm hiện khá thấp, nhưng sau ưu đãi, lãi suất thả nổi 9-11%/năm khiến doanh nghiệp và cá nhân e ngại vay mới.

Đại diện Agribank cho biết dù lãi suất giảm, doanh nghiệp tại Bắc Ninh, Thái Nguyên ít vay do đã có nguồn vốn nước ngoài. Các lĩnh vực công nghệ cao, tài chính xanh cũng khó tiếp cận tín dụng vì thiếu tiêu chí rõ ràng. Quy định cho vay tối đa 100 triệu đồng ở nông thôn bị đánh giá quá thấp, hạn chế khả năng giải ngân. Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng tiết lộ 9 ngân hàng cam kết gói 45.000-55.000 tỷ đồng cho nhà ở xã hội, lãi suất thấp hơn 1-3%, nhưng tiến độ triển khai chậm do cầu yếu.

Lịch sử cho thấy giai đoạn 2015-2016, lãi suất thấp (5-6%/năm) từng kích thích tín dụng tăng 18-20%/năm. Tuy nhiên, năm 2025, nền kinh tế chịu ảnh hưởng từ thiên tai, dịch bệnh và doanh nghiệp giải thể, khiến khả năng hấp thụ vốn không còn mạnh như trước.

Dự báo thị trường ngân hàng: Thách thức duy trì lãi suất thấp

NHNN đặt mục tiêu tín dụng tăng 16% trong 2025, nhưng với tốc độ hiện tại (1,24% trong hơn 2 tháng), áp lực đạt chỉ tiêu rất lớn. Nếu giữ lãi suất thấp đến giữa năm, tín dụng có thể tăng 8-10%, tập trung vào tiêu dùng và nhà ở xã hội. Tuy nhiên, nếu giảm sâu hơn, tiền gửi rút ra để đầu tư kênh khác sẽ làm ngân hàng thiếu hụt vốn, buộc tăng lãi suất huy động trở lại vào cuối năm.

Trong tài chính, cổ phiếu ngân hàng như BIDV, Vietcombank có thể tăng 5-10% nếu tín dụng phục hồi, nhưng rủi ro giảm giá cao nếu tiền gửi giảm mạnh. Về chứng khoán, các công ty công nghệ tài chính (fintech) hỗ trợ ngân hàng có tiềm năng tăng trưởng nhờ nhu cầu vay online. Với bất động sản, lãi suất thấp kích thích đầu cơ đất nền tại Long An, Bắc Giang, nhưng cầu nhà ở thực vẫn chậm do giá cao.

Tại 60s Hôm Nay, chúng tôi nhận định ngân hàng nên đẩy mạnh gói ưu đãi cố định dài hạn, thay vì lãi suất thả nổi, để tăng hấp thụ vốn. Nhà đầu tư nên giữ 10-15% danh mục ở cổ phiếu ngân hàng lớn, tránh lướt sóng khi thị trường biến động. Doanh nghiệp cần tận dụng tín dụng ưu đãi trước khi dư địa cạn kiệt. Rủi ro lớn nhất là lạm phát tăng, buộc NHNN siết chính sách, làm tín dụng chững lại.

Phương Thảo

Nguồn tham khảo: vietnamfinance.vn