Mở rộng tiềm năng xuất khẩu hàng thủ công mỹ nghệ Việt Nam

Việt Nam mục tiêu xuất khẩu hàng thủ công mỹ nghệ đạt 4 tỷ USD vào năm 2025, nhưng vẫn thấp hơn nhiều so với Trung Quốc và Ấn Độ.

Thị trường rộng mở cho thủ công mỹ nghệ Việt Nam

Việt Nam được đánh giá là quốc gia tiềm năng trong lĩnh vực xuất khẩu sản phẩm thủ công mỹ nghệ, nhờ vào sự phong phú của các ngành nghề và nguồn tài nguyên dồi dào. Hiện tại, cả nước có trên 5.400 làng nghề và làng nghề truyền thống, với tổng doanh thu hàng năm của các làng nghề đạt khoảng 75 nghìn tỷ đồng.

Các sản phẩm thủ công mỹ nghệ của Việt Nam đã được xuất khẩu đến 163 quốc gia và vùng lãnh thổ. Kim ngạch xuất khẩu mặt hàng này đã tăng từ 1,62 tỷ USD vào năm 2015 lên 2,23 tỷ USD vào năm 2019.

Theo số liệu từ Bộ Công thương, kim ngạch xuất khẩu sản phẩm thủ công mỹ nghệ của Việt Nam trong năm 2023 ước đạt khoảng 3,5 tỷ USD. Việt Nam đang đặt mục tiêu sẽ nâng kim ngạch xuất khẩu hàng thủ công mỹ nghệ lên 4 tỷ USD vào năm 2025.

Ông Lai Trí Mộc, Tổng Giám đốc Công ty Vietnam Housewares, nhận định rằng Việt Nam có nhiều cơ hội để phát triển ngành thủ công mỹ nghệ trong thời gian tới, khi các doanh nghiệp nước ngoài ngày càng giảm phụ thuộc vào Trung Quốc. Sự phát triển nhanh chóng của các sàn thương mại điện tử xuyên biên giới cũng mở ra cơ hội lớn cho các doanh nghiệp Việt Nam giao thương trực tiếp với người tiêu dùng quốc tế qua hình thức B2C.

Bà Nguyễn Thanh Yến My, đại diện từ sàn thương mại điện tử Amazon, cũng đồng tình với quan điểm này và cho biết theo các báo cáo đáng tin cậy, tỷ lệ nhập khẩu của các sản phẩm nội, ngoại thất cũng như hàng thủ công mỹ nghệ đang có cơ hội phát triển lớn, đặc biệt là ở thị trường Mỹ. Do đó, Amazon đang triển khai nhiều chương trình hỗ trợ doanh nghiệp Việt trong việc xuất khẩu sang thị trường này.

Giải pháp phát triển vùng nguyên liệu ổn định

Tổng Giám đốc Công ty Vietnam Housewares, chia sẻ rằng sản phẩm thủ công mỹ nghệ Việt Nam vẫn gặp khó khăn trong việc cạnh tranh về giá so với sản phẩm Trung Quốc. Nguyên nhân chính là do các doanh nghiệp Việt Nam nhập khẩu nguyên liệu với số lượng lớn, không tối ưu được chi phí trong chuỗi cung ứng, dẫn đến giá thành sản phẩm cao.

Bên cạnh đó, các vùng nguyên liệu trong nước chỉ phát triển theo mùa vụ. Mỗi khi vào mùa thu hoạch, cả doanh nghiệp Việt Nam và Trung Quốc đều phải cạnh tranh gay gắt để mua nguyên liệu.

Ông Mộc cho rằng giải pháp cho doanh nghiệp Việt là tìm kiếm thêm nhiều nguồn cung khác nhau, ổn định các vùng trồng và nâng cao năng lực xử lý sản phẩm sau thu hoạch. Trong bối cảnh nhu cầu về mây và lục bình tăng cao trong thời kỳ dịch Covid-19, Công ty Vietnam Housewares đã liên tục tìm kiếm các loại cây thay thế. Sau quá trình khám phá và nghiên cứu, công ty đã xác định năn tượng là một lựa chọn phù hợp để đảm bảo nguồn cung.

“Nguyên liệu cói có trữ lượng ổn định nhưng khó cạnh tranh về giá; cây chuối dù tiềm năng lớn nhưng chưa đủ khả năng đứng trong ngành thủ công mỹ nghệ hiện nay; với nguyên liệu mây, hiện trữ lượng giảm gần hết và các dự án trồng mây tự nhiên với quy mô lớn gần như chưa có. Do đó, chúng tôi nghiên cứu và tìm ra cây năn tượng, một loại nguyên liệu mới được chúng tôi định hướng sẽ thay thế lục bình trong tương lai nhờ giá rẻ phân nửa”, ông Mộc có chia sẻ.

Rõ ràng, không chỉ riêng trường hợp cây năn tượng, để ngành thủ công mỹ nghệ phát triển bền vững, bên cạnh việc phát triển sản phẩm và xúc tiến thương mại, việc xây dựng vùng nguyên liệu bền vững cũng đóng vai trò quyết định.

Ông Bùi Thành Được, Giám đốc Công ty TNHH Miền Tây Xanh cho biết, cỏ bàng là một loại cỏ dại thường mọc hoang ở vùng đất sình lầy, chua phèn, và ngập nước, đặc biệt ở khu vực Đồng Tháp Mười và các địa phương lân cận. Trong vài năm gần đây, khi lối sống thân thiện với môi trường ngày càng được chú trọng, sản phẩm thủ công mỹ nghệ đã nhận được sự quan tâm, và giá trị của nó cũng ngày càng được nâng cao.

“Từ dự án ống hút cỏ bàng được người tiêu dùng biết đến và sử dụng nhiều hơn, doanh nghiệp tiếp tục phát triển dòng túi xách, khay, sọt đựng đồ… bằng cỏ bàng. Ban đầu, đây là sản phẩm nhằm tối ưu hóa nguồn nguyên liệu khi sản xuất ống hút cỏ bàng. Dần về sau, sản phẩm thủ công mỹ nghệ của Miền Tây Xanh nhận được nhiều sự yêu mến của khách hàng và bắt đầu chinh phục thị trường quốc tế như Mỹ, Đức, Pháp, Úc…”, ông Được cho hay.

Hiện nay, vùng nguyên liệu của doanh nghiệp đang được phát triển tại Đức Hòa và Đức Huệ (Long An), và công ty đang tiến hành dự án phát triển ở những khu vực lân cận như Đồng Tháp, Kiên Giang, đồng thời tiếp tục mở rộng thêm một số khu vực tại Long An để chủ động nguồn cung, từ đó nâng cao khả năng cạnh tranh.

Minh Thư

Nguồn tham khảo: Tinnhanhchungkhoan.vn