Khối ngoại mua ròng, VN-Index đón sóng tích cực 2025

Khối ngoại mua ròng tăng tâm lý thị trường

Từ giữa tháng 5/2025, nhà đầu tư nước ngoài chuyển từ bán ròng sang mua ròng hàng nghìn tỷ đồng trên thị trường chứng khoán Việt Nam, làm dấy lên kỳ vọng về sự đảo chiều của dòng vốn ngoại trong nửa cuối năm. Các giao dịch tập trung vào một số cổ phiếu ngân hàng như VPB, SHB, MBB, với khối lượng lớn trong các phiên cụ thể. Ngày 14/5, khối ngoại mua ròng 17,5 triệu cổ phiếu VPB trong tổng số 33 triệu cổ phiếu giao dịch. Ngày 15/5, họ mua ròng 22 triệu cổ phiếu SHB (tổng 167 triệu cổ phiếu) và hơn 22 triệu cổ phiếu MBB, tạo hiệu ứng tích cực cho thị trường.

Sau hai năm bán ròng liên tiếp (2023-2024), khi giá trị giao dịch khối ngoại giảm dần và ảnh hưởng đến tâm lý thị trường không còn quá lớn, đợt mua ròng này đến đúng thời điểm nhạy cảm. VN-Index, dao động quanh mốc 1.300 điểm, đang chịu áp lực điều chỉnh (technical correction), và động thái của khối ngoại đã lan tỏa sự lạc quan. Theo Công ty Chứng khoán Kafi, lợi nhuận doanh nghiệp niêm yết quý I/2025 tăng 26,5% so với cùng kỳ, tạo nền tảng vững chắc cho xu hướng mua ròng.

Cổ phiếu ngân hàng như VPB, MBB, HDB hấp dẫn khối ngoại nhờ được nâng tỷ lệ sở hữu nước ngoài (foreign ownership limit) từ 30% lên 49%, do tham gia tái cấu trúc ngân hàng yếu kém. VIS Rating đánh giá, tỷ lệ này giúp ngân hàng huy động vốn mới dễ dàng, tăng trưởng tài sản 15-20% mỗi năm. Các ngân hàng cũng có thể được Ngân hàng Nhà nước (NHNN) ưu tiên hạn mức tín dụng cao hơn, dự trữ bắt buộc thấp hơn, và hỗ trợ thanh khoản, tăng sức cạnh tranh. Khối ngoại ưu tiên doanh nghiệp tăng trưởng dựa vào thị trường nội địa, giảm rủi ro từ biến động thuế quan quốc tế.

Phân tích dòng vốn ngoại và tác động thị trường

Đợt mua ròng hàng nghìn tỷ đồng, với các phiên giao dịch lớn như 17,5 triệu cổ phiếu VPB (trị giá khoảng 350-400 tỷ đồng) và 22 triệu cổ phiếu SHB (khoảng 300-350 tỷ đồng) ngày 15/5, cho thấy khối ngoại tập trung vào ngân hàng có nền tảng vững (strong fundamentals). So với năm 2024, khi khối ngoại bán ròng 15.000 tỷ đồng trên HOSE, động thái mua ròng tháng 5/2025, dù mới ở giai đoạn đầu, đã tăng thanh khoản thị trường 10-12%, hỗ trợ VN-Index ổn định trên 1.300 điểm.

Ngân hàng, chiếm 30% vốn hóa VN-Index, là tâm điểm mua ròng. VPB, MBB, HDB hưởng lợi từ chính sách nâng room ngoại lên 49%, tăng khả năng huy động vốn quốc tế 20-25%, theo VIS Rating. Lợi nhuận quý I/2025 của ngành ngân hàng tăng 28% so với cùng kỳ, nhờ tín dụng tăng trưởng 12% và thu nhập ngoài lãi (non-interest income) cải thiện 15%. So với năm 2023, khi room ngoại 30% giới hạn dòng vốn, chính sách mới giúp cổ phiếu ngân hàng hấp dẫn hơn, với P/E (price-to-earnings ratio) trung bình 8-10, thấp hơn mức 12-14 của khu vực ASEAN.

Dòng vốn quốc tế có xu hướng dịch chuyển từ thị trường Mỹ sang thị trường mới nổi (emerging markets) như Việt Nam, nhờ đồng USD yếu đi (giảm 3-5% từ đầu 2025) và kỳ vọng Cục Dự trữ Liên bang (Fed) hạ lãi suất. Việt Nam, với GDP tăng 7% năm 2024 và lợi nhuận doanh nghiệp tăng 26,5% quý I/2025, là điểm đến hấp dẫn. Việc chuẩn bị nâng hạng thị trường lên thị trường mới nổi (emerging market) trong tháng 9/2025, theo FTSE Russell, có thể thu hút thêm 1-2 tỷ USD vốn ngoại, tương đương 25.000-50.000 tỷ đồng.

Thách thức là dòng vốn ngoại chưa bền vững, tập trung vào số ít cổ phiếu, dễ gây biến động nếu rút đột ngột. Năm 2023, khối ngoại bán ròng MWG gần 200 tỷ đồng trong một phiên, khiến cổ phiếu giảm 5%. Lo ngại thuế quan từ Mỹ, dù đã giảm nhờ đàm phán, vẫn là rủi ro, có thể giảm kim ngạch xuất khẩu Việt Nam 3-5%. Tuy nhiên, doanh nghiệp nội địa, đặc biệt ngân hàng và tiêu dùng, ít phụ thuộc xuất khẩu, là lựa chọn an toàn của khối ngoại.

Dự báo thị trường chứng khoán và khuyến nghị

Tại 60s Hôm Nay, chúng tôi dự báo VN-Index sẽ dao động 1.300-1.350 điểm trong nửa cuối 2025, nhờ dòng vốn ngoại mua ròng và lợi nhuận doanh nghiệp tăng 20-25% quý II. Cổ phiếu ngân hàng (VPB, MBB, HDB) dự kiến tăng 12-15%, do room ngoại mở rộng và tín dụng tăng trưởng 13%. Ngành tiêu dùng nhanh (VNM, MSN) tăng 8-10%, nhờ chính sách giảm thuế VAT 2%. Bất động sản công nghiệp gần Long Thành, như khu công nghiệp Đồng Nai, tăng giá thuê 5-7%, nhờ logistics hàng không phát triển.

Nhà đầu tư nên phân bổ 30% danh mục vào ngân hàng (VPB, MBB) và 20% vào tiêu dùng (VNM), lợi suất dự kiến 12-15%/năm. Giữ 20% tiền mặt để mua khi VN-Index điều chỉnh về 1.280 điểm. Doanh nghiệp cần tối ưu báo cáo tài chính quý II/2025, thu hút vốn ngoại, và đa dạng thị trường xuất khẩu sang EU, giảm rủi ro thuế quan 10%. Rủi ro suy thoái toàn cầu có thể giảm dòng vốn ngoại 10%, kéo VN-Index về 1.270 điểm. Nhà đầu tư cần theo dõi báo cáo mua ròng tháng 6/2025; nếu dưới 1.000 tỷ đồng, cổ phiếu VPB, MBB có thể giảm 5%.

Chính phủ cần đẩy nhanh nâng hạng thị trường trước tháng 9/2025, tăng minh bạch TTCK 10%. Doanh nghiệp ngân hàng nên tận dụng room ngoại, huy động vốn quốc tế, tăng tài sản 15%. Cổ phiếu bất động sản (VHM, DXG) có thể tăng 5-7% gián tiếp, nhờ kinh tế nội địa cải thiện. Quản trị rủi ro tỷ giá và theo dõi chính sách Fed là yếu tố then chốt để tối ưu lợi nhuận đầu tư.

Phương Thảo

Nguồn tham khảo: Tinnhanhchungkhoan.vn