Giảm lãi suất liên ngân hàng, kích thích kinh tế 2025

Ngân hàng Nhà nước giảm lãi suất liên ngân hàng về 0-4%, hỗ trợ doanh nghiệp, thúc đẩy kinh tế tăng trưởng 8% trong 2025, dù tác động thị trường còn hạn chế.

Ngân hàng Nhà nước giảm lãi suất liên ngân hàng, tín hiệu mạnh mẽ

Gần đây, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) liên tục phát đi tín hiệu điều hành nhằm đưa lãi suất liên ngân hàng (lãi suất các ngân hàng vay mượn lẫn nhau) xuống vùng rất thấp, thậm chí có thể dao động trong biên độ lớn hơn, từ 0-4%.

Theo ông Trần Ngọc Báu, CEO Công ty Dữ liệu Kinh tế Tài chính WiGroup, động thái này bắt đầu rõ nét từ giữa tháng 2 khi NHNN giảm lãi suất tín phiếu (công cụ điều tiết thanh khoản ngắn hạn) và tạm dừng phát hành loại giấy tờ này. Đây là quyết định mang tính đón đầu, nhắm đến mục tiêu kích thích nền kinh tế đạt mức tăng trưởng GDP 8% trong năm 2025, như yêu cầu của Chính phủ.

Song song đó, NHNN cũng “tuýt còi” các ngân hàng thương mại khi lãi suất huy động tăng nóng thời gian qua, đồng thời chỉ đạo tiết giảm chi phí để hạ lãi suất cho vay. Kết quả, lãi suất huy động đã giảm khá nhanh, tạo điều kiện cho doanh nghiệp tiếp cận vốn rẻ hơn. Tuy nhiên, ông Báu nhấn mạnh, để chạm tới mục tiêu tăng trưởng đầy tham vọng, nền kinh tế cần thêm nhiều giải pháp mạnh tay hơn, cả về chính sách tiền tệ (điều hành lãi suất, cung tiền) lẫn chính sách tài khóa (chi tiêu công, đầu tư).

TS. Cấn Văn Lực, Thành viên Hội đồng tư vấn Chính sách Tài chính – Tiền tệ Quốc gia, lại nhìn nhận vấn đề ở góc độ khác. Ông cho rằng các đợt tăng giảm lãi suất điều hành hiện nay không tạo ra biến động đáng kể trên thị trường. “Nếu Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) tăng hoặc giảm lãi suất, lập tức thị trường biến động, nhưng thị trường lại khá ‘thờ ơ’ với các động thái của NHNN,” ông Lực nói. Điều này đặt ra câu hỏi về hiệu quả và tính sát thực của chính sách tiền tệ hiện tại.

Ông Nguyễn Hoàng Linh, Giám đốc Nghiên cứu tại Công ty Quản lý Quỹ Vietcombank VCBF, bổ sung rằng NHNN hoàn toàn có thể hạ lãi suất điều hành nếu điều kiện thuận lợi, đặc biệt khi rủi ro từ thị trường quốc tế giảm bớt. Động thái này không chỉ tác động đến tâm lý nhà đầu tư mà còn có thể tạo sóng tích cực cho thị trường chứng khoán. Tuy nhiên, ông lưu ý, lợi ích thực tế đến tay người vay vốn đặc biệt là doanh nghiệp, vẫn cần thời gian và phụ thuộc vào khả năng tiếp cận vốn.

Tác động của lãi suất thấp, đâu là điểm nghẽn?

Dữ liệu từ các chuyên gia cho thấy lãi suất liên ngân hàng dao động trong khoảng 0-4% là mức rất thấp, tạo điều kiện cho các ngân hàng thương mại vay tái cấp vốn với chi phí rẻ hơn. TS. Cấn Văn Lực giải thích: “Việc giảm lãi suất giúp một số ngân hàng thương mại cho vay tái cấp vốn với chi phí vốn thấp, từ đó hỗ trợ doanh nghiệp.” Tuy nhiên, ông cũng chỉ ra nghịch lý: dù lãi suất điều hành thay đổi, thị trường tài chính và doanh nghiệp dường như không phản ứng mạnh mẽ như kỳ vọng.

Nguyên nhân chính, theo ông Lực, nằm ở việc chính sách tiền tệ chưa thực sự sát với thực tế thị trường. “Chúng tôi đã kiến nghị NHNN cần xem xét lại việc điều hành chính sách tiền tệ làm sao để sát hơn với thị trường, chỉ dẫn cho thị trường,” ông nhấn mạnh. Hiện tại, lãi suất huy động giảm nhanh nhờ sự can thiệp của NHNN, nhưng lãi suất cho vay – yếu tố trực tiếp ảnh hưởng đến doanh nghiệp – vẫn chưa giảm tương xứng. Điều này cho thấy khoảng cách giữa chính sách và thực thi vẫn là bài toán cần lời giải.

Ông Trần Ngọc Báu bổ sung bối cảnh quốc tế: chỉ số USD Index (DXY), thước đo sức mạnh đồng USD, đang giảm mạnh, giúp giảm áp lực lên tỷ giá. Đây là cơ hội để NHNN duy trì lãi suất thấp. Tuy nhiên, nếu DXY đảo chiều tăng trở lại, việc hạ lãi suất sẽ gặp khó khăn, đặc biệt khi kinh tế toàn cầu còn nhiều bất ổn. Điều này đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa chính sách tiền tệ và tài khóa để đảm bảo hiệu quả lâu dài.

Ông Nguyễn Hoàng Linh phân tích sâu hơn về cấu trúc vốn của nền kinh tế Việt Nam. Hiện nay, đầu tư toàn xã hội chỉ chiếm khoảng 33% GDP, thấp hơn nhiều so với mức 40% mà các tổ chức quốc tế khuyến nghị để đạt tăng trưởng trên 10% trong thập kỷ tới.

Thế nhưng, nguồn vốn ngân hàng chiếm phần lớn tài trợ cho đầu tư – chủ yếu là ngắn hạn, với kỳ hạn tiền gửi dài nhất chỉ khoảng 12-13 tháng. Trong khi đó, các dự án đầu tư lớn thường kéo dài 5-10 năm. “Độ vênh về kỳ hạn này là vấn đề cốt lõi cần giải quyết để ổn định mặt bằng lãi suất dài hạn,” ông Linh khẳng định.

Thị trường tài chính 2025, cơ hội nào cho nhà đầu tư?

Dựa trên các tín hiệu hiện tại, lãi suất Việt Nam nhiều khả năng sẽ đi ngang trong ngắn hạn, thậm chí tăng nhẹ nếu áp lực từ tỷ giá và kinh tế toàn cầu gia tăng, theo dự báo của TS. Cấn Văn Lực. Tuy nhiên, ông Trần Ngọc Báu tin rằng NHNN sẽ tiếp tục đẩy mạnh các biện pháp giảm lãi suất liên ngân hàng để kích thích tăng trưởng. Điều này có thể tạo dư địa cho thị trường chứng khoán bứt phá, đặc biệt khi tâm lý nhà đầu tư được cải thiện nhờ chính sách lãi suất thấp.

Ông Nguyễn Hoàng Linh nhận định, nếu NHNN giảm lãi suất điều hành trong điều kiện thuận lợi, thị trường chứng khoán sẽ đón nhận tín hiệu tích cực ngay lập tức. “Tuy nhiên, chúng ta cần lưu ý, đó là những diễn biến trên thị trường chứng khoán chứ chưa chắc những người vay vốn đã ngay lập tức được hưởng lợi,” ông nói. Đối với bất động sản, lãi suất thấp có thể kích thích nhu cầu vay mua nhà, nhưng tác động thực sự phụ thuộc vào việc doanh nghiệp bất động sản có tiếp cận được vốn để triển khai dự án hay không.

Tại 60s Hôm Nay, chúng tôi nhận thấy rằng nhà đầu tư và doanh nghiệp cần theo dõi sát các động thái của NHNN trong quý II/2025, đặc biệt khi Fed có thể điều chỉnh lãi suất, ảnh hưởng đến tỷ giá và chính sách trong nước. Doanh nghiệp nên tận dụng giai đoạn lãi suất thấp để cơ cấu lại nợ, trong khi nhà đầu tư cá nhân có thể cân nhắc gia tăng tỷ trọng cổ phiếu tài chính và bất động sản, vốn nhạy cảm với biến động lãi suất. Tuy nhiên, cần thận trọng với rủi ro thanh khoản nếu chính sách không đi đôi với cải thiện khả năng tiếp cận vốn.

Lãi suất liên ngân hàng xuống thấp mở ra cơ hội cho kinh tế Việt Nam tăng tốc trong 2025, nhưng thách thức nằm ở khả năng truyền tải chính sách đến doanh nghiệp. Nhà đầu tư và doanh nghiệp cần linh hoạt để nắm bắt thời cơ trong bối cảnh đầy biến động.

Minh Duy

Nguồn tham khảo: Vietnamfinance.vn