Gạo Việt Nam chất lượng cao, không cạnh tranh với gạo Ấn Độ

Bộ Thương mại và Công nghiệp Ấn Độ vừa công bố bỏ áp dụng giá sàn 490 USD/tấn đối với gạo trắng non-basmati xuất khẩu. Quyết định này ban đầu gây ra lo ngại về việc giá gạo thế giới có thể giảm mạnh do nguồn cung từ Ấn Độ tăng lên. Tuy nhiên, thực tế cho thấy, gạo Việt Nam không bị ảnh hưởng đáng kể bởi chính sách này, do tập trung vào phân khúc chất lượng cao, khác với phân khúc gạo bình dân của Ấn Độ.

Gạo Việt Nam: Phân khúc chất lượng cao

Mặc dù giá gạo xuất khẩu của Việt Nam có giảm nhẹ ngay sau khi Ấn Độ công bố chính sách mới, nhưng đó chỉ là phản ứng tâm lý nhất thời. Thị trường nhanh chóng ổn định trở lại khi các nhà giao dịch nhận ra rằng gạo trắng của Ấn Độ thuộc phân khúc khác, không cạnh tranh trực tiếp với gạo Việt Nam.

Ông Nguyễn Văn Thành, Giám đốc Công ty TNHH Sản xuất Thương mại Phước Thành IV (Vĩnh Long), cho biết: “Gạo Việt Nam không tồn trữ nhiều và từ nay đến cuối năm, chúng ta chỉ còn vụ thu đông-xuân, sản lượng ít và tập trung vào gạo thơm, gạo đặc sản để phục vụ mùa Tết trong nước; không trùng với phân khúc gạo bình dân của Ấn Độ. Hiện tại, cơ cấu gạo của Việt Nam gần 80% là giống chất lượng cao, không trùng với phân khúc của Ấn Độ”.

Thị trường và lợi thế cạnh tranh

Theo Hiệp hội Lương thực Việt Nam, gạo Ấn Độ xuất khẩu chủ yếu là gạo nở, phục vụ thị trường châu Phi. Trong khi đó, gạo Việt Nam chủ yếu là gạo dẻo thơm, phục vụ các thị trường Philippines, Indonesia, Malaysia, châu Âu và Trung Đông. Sự khác biệt về phân khúc thị trường này giúp giảm thiểu sự cạnh tranh giữa gạo Việt Nam và gạo Ấn Độ.

Bên cạnh đó, gạo Việt Nam còn có nhiều lợi thế cạnh tranh tại thị trường Đông Nam Á, đặc biệt là Philippines. Về logistics, chi phí vận chuyển gạo Việt Nam đến các nước Đông Nam Á thấp hơn và thời gian giao hàng nhanh hơn so với gạo Ấn Độ. Hơn nữa, người tiêu dùng Đông Nam Á cũng ưa chuộng gạo Việt Nam hơn. Hiện nay, gạo xuất khẩu của Việt Nam sang Malaysia và Philippines chủ yếu là gạo thơm dẻo, giống lúa được trồng phổ biến ở Đồng bằng sông Cửu Long do khả năng kháng sâu bệnh tốt.

Định hướng phát triển bền vững

Cục Trồng trọt (Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn) cho biết sẽ phối hợp với Bộ Công Thương đánh giá tác động của chính sách xuất khẩu gạo của Ấn Độ. Tuy nhiên, định hướng phát triển của ngành lúa gạo Việt Nam vẫn là sản xuất theo kế hoạch, đáp ứng nhu cầu thị trường và đảm bảo lợi ích cho nông dân và doanh nghiệp, chứ không chạy theo số lượng. Việc tập trung vào chất lượng và đa dạng hóa thị trường được xem là chiến lược then chốt để nâng cao giá trị và sức cạnh tranh của gạo Việt Nam trên thị trường quốc tế.

Việc Ấn Độ bỏ giá sàn gạo xuất khẩu, ban đầu có thể gây ra một số biến động nhỏ trên thị trường, nhưng không ảnh hưởng đáng kể đến triển vọng xuất khẩu gạo của Việt Nam. Với việc tập trung vào phân khúc gạo chất lượng cao, gạo Việt Nam đang hướng tới các thị trường cao cấp, có giá trị gia tăng cao hơn.

Bên cạnh đó, việc củng cố và mở rộng thị trường xuất khẩu tại Đông Nam Á, châu Âu và Trung Đông cũng là một trong những chiến lược quan trọng của ngành lúa gạo Việt Nam. Sự khác biệt về phân khúc thị trường, lợi thế về logistics và chất lượng sản phẩm là những yếu tố giúp gạo Việt Nam đứng vững trước những biến động của thị trường quốc tế. Trong bối cảnh cạnh tranh ngày càng gay gắt, việc tập trung vào chất lượng, xây dựng thương hiệu và đa dạng hóa thị trường là chìa khóa để ngành lúa gạo Việt Nam phát triển bền vững.

Minh Duy

Nguồn tham khảo: Thời báo Ngân hàng