Doanh nghiệp tăng trưởng lợi nhuận quý thứ 4 liên tiếp, nhưng đà tăng chậm dần

Lợi nhuận ròng doanh nghiệp niêm yết tăng quý thứ tư liên tiếp, đạt 18,8% so với cùng kỳ, nhưng đà tăng chững lại khi quý III/2024 chỉ tăng 1,2% so với quý trước.

Điều này báo hiệu một giai đoạn khó khăn hơn đối với các công ty trong việc duy trì tốc độ tăng trưởng lợi nhuận, dù vẫn có sự cải thiện so với quý III/2023 khi thị trường ghi nhận mức giảm 5,5% trong quý.

Các ngành ghi nhận tăng trường vượt bậc 

Trong bối cảnh tăng trưởng chung chững lại, một số ngành vẫn ghi nhận mức tăng trưởng mạnh, đặc biệt là bán lẻ, điện, hàng cá nhân và gia dụng. Trong đó, Thế Giới Di Động (MWG) dẫn đầu danh sách với mức tăng trưởng lợi nhuận ròng 1.965% so với cùng kỳ. MWG đạt được kết quả này nhờ cải thiện doanh thu trên từng cửa hàng và tập trung vào các cửa hàng hiệu quả cao. Kết quả này đã thúc đẩy lợi nhuận của ngành bán lẻ tăng 142% so với cùng kỳ, tạo điểm sáng cho toàn ngành.

Ngành điện cũng ghi nhận mức tăng trưởng đáng chú ý với mức tăng 124%, hưởng lợi từ pha La Niña và lợi nhuận từ chênh lệch tỷ giá của POW, đạt 265 tỷ đồng, đưa lợi nhuận của POW tăng gần gấp 4 lần so với cùng kỳ. Bên cạnh đó, ngành hàng cá nhân và gia dụng cũng có mức tăng trưởng ấn tượng, đạt 112%, nhờ vào sự phục hồi của kinh tế thế giới thúc đẩy đơn hàng xuất khẩu.

Sự hồi phục của ngành bất động sản 

Sau một thời gian gặp khó khăn, ngành bất động sản đã ghi nhận sự hồi phục rõ rệt với doanh thu tăng 16,2% và lợi nhuận tăng 49,3% so với cùng kỳ, kết thúc chuỗi 4 quý lỗ. Thị trường bất động sản ấm lên và giá đất tăng đã góp phần quan trọng vào kết quả tích cực này, mặc dù phần lớn các dự án bán từ quý III và quý IV năm ngoái mới bắt đầu ghi nhận doanh thu.

Những tín hiệu tích cực từ thị trường bất động sản không chỉ giúp cải thiện kết quả kinh doanh mà còn tạo điều kiện thúc đẩy tâm lý đầu tư, với kỳ vọng các dự án mới sẽ mang lại nguồn thu ổn định trong tương lai.

Khó khăn đối với ngành dầu khí 

Ngược lại, ngành dầu khí lại chịu ảnh hưởng tiêu cực từ sự giảm giá của dầu thô, khiến lợi nhuận ngành giảm mạnh 119% so với cùng kỳ trong quý III/2024. Cụ thể, giá dầu giảm gần 20% trong kỳ đã tác động đến lợi nhuận của các doanh nghiệp trong ngành này, đặc biệt là BSR khi ghi nhận khoản lỗ hơn 1.200 tỷ đồng. Crack spread, hay sự chênh lệch giữa giá của một thùng dầu thô và sản phẩm hóa dầu, cũng giảm và tiêu thụ yếu hơn đã ảnh hưởng xấu đến triển vọng kinh doanh của ngành trong quý.

Ngân hàng và chi phí vay giảm nhẹ 

Ngành ngân hàng ghi nhận mức tăng trưởng lợi nhuận 12,7% so với cùng kỳ năm trước, mặc dù giảm 7,7% so với quý trước. Sự tăng trưởng này một phần nhờ vào chính sách lãi suất cho vay giảm nhẹ từ các ngân hàng thương mại, giúp kích thích nhu cầu tín dụng và hỗ trợ phục hồi kinh tế. Tuy nhiên, theo VNDIRECT, lãi suất có thể không giảm thêm do chỉ số DXY vẫn ở mức cao, gây áp lực lên tỷ giá USD/VND.

Dù lợi nhuận ngành ngân hàng tăng, tỷ lệ nợ/vốn chủ sở hữu của toàn thị trường vẫn tăng nhẹ lên 73,6%, cho thấy các doanh nghiệp có xu hướng vay nợ nhiều hơn để phục vụ cho các hoạt động sản xuất kinh doanh. Điều này có thể tạo thêm áp lực tài chính cho doanh nghiệp nếu lãi suất không có nhiều thay đổi trong thời gian tới.

Lợi nhuận toàn thị trường và sự cải thiện biên lợi nhuận gộp

Theo VNDIRECT, biên lợi nhuận gộp của toàn thị trường quý III/2024 đã tăng 0,8 điểm % lên 17,2%, nhờ vào sự đóng góp tích cực từ ngành vận tải và bất động sản. Biên lợi nhuận gộp của ngành vận tải tăng 5,0 điểm % và ngành bất động sản tăng 3,2 điểm %. Đây là dấu hiệu tích cực cho thấy các doanh nghiệp đã cải thiện hiệu quả kinh doanh và tận dụng tốt nguồn lực để nâng cao lợi nhuận.

Sự gia tăng biên lợi nhuận này không chỉ giúp doanh nghiệp cải thiện khả năng sinh lời mà còn cho thấy triển vọng tích cực về dài hạn. Nếu các doanh nghiệp tiếp tục duy trì hiệu quả hoạt động, biên lợi nhuận gộp có thể sẽ được cải thiện hơn nữa trong các quý tới.

Tầm quan trọng của chính sách tài chính 

Báo cáo của VNDIRECT nhấn mạnh rằng, chính sách tài chính của các ngân hàng thương mại đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy sự phục hồi kinh tế, thông qua việc giảm lãi suất cho vay. Tuy nhiên, áp lực từ tỷ giá và tình hình tài chính quốc tế có thể là những yếu tố cản trở việc tiếp tục giảm lãi suất. Trong bối cảnh này, doanh nghiệp cần phải thận trọng hơn trong việc quản lý chi phí vay và đảm bảo hiệu quả kinh doanh để tránh bị ảnh hưởng tiêu cực khi điều kiện thị trường thay đổi.Dù đà tăng trưởng lợi nhuận của các doanh nghiệp niêm yết trong quý III/2024 đã chững lại, toàn thị trường vẫn ghi nhận những điểm sáng trong các ngành bán lẻ, điện, và bất động sản. Ngành dầu khí gặp khó khăn do sự biến động giá dầu, trong khi ngành ngân hàng vẫn duy trì sự ổn định với chính sách lãi suất hợp lý.

Trong thời gian tới, nếu chính sách tài chính và tiền tệ tiếp tục được duy trì ổn định, các doanh nghiệp có thể sẽ có điều kiện tốt hơn để vượt qua những thách thức và tiếp tục tăng trưởng. Các doanh nghiệp cần tận dụng cơ hội cải thiện hiệu quả kinh doanh và tận dụng tốt các chính sách hỗ trợ kinh tế để tăng trưởng bền vững trong bối cảnh thị trường vẫn đang chuyển mình.

Thu Ngân

Nguồn tham khảo: Nhịp sống kinh doanh