Để ngành logistics bứt phá, dứt khoát cần có những chuyển đổi mạnh mẽ

Tại Hội nghị Logistics Việt Nam 2024 với chủ đề “Chuyển đổi để bứt phá” do Báo Đầu tư tổ chức vào ngày 31/10, ông Lê Trọng Minh, Tổng Biên tập Báo Đầu tư, đã chia sẻ về những chuyển biến mạnh mẽ trong ngành logistics Việt Nam.

Sau một năm kể từ Hội nghị Logistics Việt Nam lần thứ nhất với chủ đề “Con đường phía trước,” Việt Nam tiếp tục chứng kiến sự trưởng thành của ngành logistics với nhiều kết quả ấn tượng.

Tăng trưởng ấn tượng của ngành Logistics Việt Nam

Theo ông Lê Trọng Minh, ngành logistics Việt Nam đã đạt tốc độ tăng trưởng bình quân khoảng 16% mỗi năm và hiện đóng góp khoảng 4,5% vào GDP quốc gia. Nhờ đó, logistics Việt Nam đã vươn lên nằm trong nhóm 5 quốc gia hàng đầu khu vực ASEAN. Sự phát triển này minh chứng cho tiềm năng lớn của Việt Nam trong việc trở thành một trung tâm logistics hàng đầu khu vực.

Những cơ hội mới trên con đường phát triển 

Sự phát triển của ngành logistics Việt Nam cũng được hỗ trợ bởi hàng loạt hiệp định thương mại tự do mà Việt Nam đã ký kết. Những thỏa thuận này tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động giao thương quốc tế, đồng thời tăng cường sự hấp dẫn đối với nhà đầu tư nước ngoài. Vị trí chiến lược của Việt Nam trong các tuyến vận tải quốc tế, cùng với quyết tâm của Chính phủ trong việc đẩy mạnh đầu tư cơ sở hạ tầng, giúp ngành logistics đứng trước những cơ hội phát triển mạnh mẽ. Chính phủ cũng đang đẩy nhanh các dự án hạ tầng quan trọng như cảng biển, sân bay, đường bộ, và đường sắt để tăng cường khả năng cạnh tranh của ngành logistics.

Tại kỳ họp thứ 8 của Quốc hội Khóa XV, các đại biểu đã bàn thảo về chiến lược chuyển đổi số và chuyển đổi xanh nhằm tối ưu hóa chuỗi cung ứng, tăng hiệu suất logistics và thúc đẩy đầu tư công cũng như đầu tư tư nhân vào các dự án hạ tầng thiết yếu.

Tuy đạt được nhiều thành tựu, ngành logistics Việt Nam vẫn phải đối mặt với nhiều thách thức. Mặc dù vị trí của Việt Nam trên bảng xếp hạng Logistics Performance Index đã cải thiện, xếp hạng thứ 43 toàn cầu cho thấy Việt Nam còn một chặng đường dài để vươn lên các vị trí dẫn đầu. Để đạt được điều này, ông Lê Trọng Minh nhấn mạnh rằng ngành logistics cần thực hiện những chuyển đổi mạnh mẽ nhằm tối ưu hóa chi phí và nâng cao sức cạnh tranh.

Một trong những mục tiêu quan trọng là giảm chi phí logistics tại Việt Nam, vốn đang ở mức cao hơn so với các nước trong khu vực. Chi phí cao làm giảm khả năng cạnh tranh của các doanh nghiệp Việt Nam, đặc biệt là trong bối cảnh chuỗi cung ứng toàn cầu không ngừng biến động.

Bài toán chuyển đổi để giải quyết những điểm nghẽn

Các chuyên gia logistics cho rằng, để đạt được mục tiêu chuyển đổi, Việt Nam cần tập trung giải quyết những “điểm nghẽn” hiện hữu. Những vấn đề như hạ tầng logistics còn thiếu đồng bộ, thiếu sự liên kết giữa các hệ thống giao thông, cũng như thiếu hụt nguồn nhân lực chất lượng cao đang là trở ngại lớn cho sự phát triển của ngành. Bài toán chuyển đổi sẽ không chỉ dừng lại ở việc nâng cấp hạ tầng cứng như cảng biển, sân bay, mà còn phải mở rộng và nâng cao chất lượng hạ tầng mềm, bao gồm công nghệ thông tin và hệ thống quản lý dữ liệu hiện đại.

Chính phủ cần có các chính sách rõ ràng nhằm thu hút vốn đầu tư vào các dự án hạ tầng lớn, từ đó cải thiện khả năng kết nối giữa các khu vực kinh tế trọng điểm. Sự hợp tác giữa các cơ quan nhà nước và doanh nghiệp sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc triển khai các giải pháp đổi mới nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh của ngành logistics.

Một yếu tố quan trọng khác trong quá trình chuyển đổi của ngành logistics là xu hướng chuyển đổi số và chuyển đổi xanh. Các doanh nghiệp logistics cần áp dụng công nghệ số để tối ưu hóa hoạt động và giảm chi phí. Việc sử dụng các giải pháp công nghệ tiên tiến như trí tuệ nhân tạo, blockchain, và dữ liệu lớn có thể giúp cải thiện hiệu suất vận hành, giảm thiểu thời gian giao nhận hàng hóa, và tăng tính minh bạch trong chuỗi cung ứng.

Ngoài ra, chuyển đổi xanh cũng đang là xu hướng tất yếu nhằm giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường. Để thực hiện chuyển đổi xanh, các doanh nghiệp cần đầu tư vào phương tiện vận chuyển thân thiện với môi trường, như xe điện và tàu thủy không khí thải, đồng thời tối ưu hóa quy trình vận hành để giảm khí thải carbon. Chính phủ có thể đóng vai trò hỗ trợ thông qua các chính sách khuyến khích tài chính và kỹ thuật để doanh nghiệp dễ dàng tiếp cận các giải pháp xanh.

Kết nối và sáp nhập: Tăng tính hiệu quả và cạnh tranh dài hạn

Để nâng cao năng suất và tăng cường khả năng cạnh tranh, các doanh nghiệp logistics Việt Nam có thể xem xét việc liên kết, mua bán và sáp nhập. Những hoạt động này không chỉ giúp doanh nghiệp tối ưu hóa quy trình vận hành, mà còn giúp giảm chi phí và tận dụng các nguồn lực sẵn có. Hợp tác giữa các doanh nghiệp cũng mở ra cơ hội chia sẻ kinh nghiệm, công nghệ và thông tin, từ đó nâng cao chất lượng dịch vụ logistics và phát triển bền vững.

Ông Lê Trọng Minh cho rằng, để ngành logistics Việt Nam tiếp tục phát triển và bứt phá, cần có tư duy đột phá và những hành động cụ thể. Hội nghị Logistics Việt Nam 2024 là dịp để các cơ quan quản lý, doanh nghiệp và các chuyên gia cùng nhau thảo luận, chia sẻ ý tưởng và đưa ra các giải pháp thiết thực nhằm thúc đẩy sự chuyển đổi trong ngành logistics.

Các giải pháp như cải thiện hạ tầng, chuyển đổi số và chuyển đổi xanh sẽ là chìa khóa giúp ngành logistics Việt Nam vươn lên vị thế cao hơn trong khu vực và thế giới. Điều quan trọng là cả Chính phủ và doanh nghiệp cần hợp tác chặt chẽ, thực hiện những bước đi chiến lược và bền vững, góp phần vào sự phát triển lâu dài của ngành logistics cũng như nền kinh tế Việt Nam.

Phương Thảo

Nguồn tham khảo: Tinnhanhchungkhoan.vn