Cuộc đua “tín dụng”: Ngân hàng nào về đích?

Tín dụng tăng tốc trong quý III, nhưng bài toán cân bằng giữa tăng trưởng và rủi ro vẫn là thách thức cho các ngân hàng.

Thị trường tín dụng ngân hàng đang sôi động với sự tăng trưởng mạnh mẽ trong quý III/2024, phản ánh tín hiệu tích cực từ nền kinh tế. Tuy nhiên, đi kèm với đó là những áp lực về thanh khoản và lãi suất huy động tăng, đặt ra câu hỏi về khả năng duy trì đà tăng trưởng tín dụng này, cũng như bài toán cân bằng lãi suất cho vay cuối năm.

Tín dụng bứt phá: Đua tốc độ tăng trưởng

Bức tranh tín dụng quý III/2024 hiện lên với gam màu sáng khi nhiều ngân hàng lớn công bố kết quả kinh doanh ấn tượng. BIDV, một trong những ngân hàng thương mại hàng đầu, báo cáo mức tăng trưởng tín dụng 9,8% so với đầu năm, tăng gần 4 điểm phần trăm so với quý trước. VietinBank và Vietcombank cũng không hề kém cạnh, lần lượt đạt mức tăng trưởng 9% và 10,2%. Đáng chú ý, VietinBank cho biết phân khúc bán lẻ và khách hàng FDI là động lực tăng trưởng chính.

Không chỉ các ngân hàng quốc doanh, khối ngân hàng thương mại cổ phần tư nhân cũng ghi nhận những bước tiến đáng kể. Techcombank, một trong những ngân hàng được nới room tín dụng, đã tận dụng tốt cơ hội này để đạt mức tăng trưởng tín dụng lên đến 17,6%. VIB, TPBank và Nam A Bank cũng ghi nhận mức tăng trưởng tín dụng lần lượt là 11,7%, 13,5% và 15,8%, nằm trong nhóm dẫn đầu toàn hệ thống.

Điểm chung của các ngân hàng này là sự tập trung vào đa dạng hóa phân khúc khách hàng, từ doanh nghiệp lớn, FDI, cho đến khách hàng cá nhân và SME. Đặc biệt, Techcombank cho thấy sự nhạy bén trong việc nắm bắt cơ hội cho vay trong lĩnh vực công nghiệp và tài chính, hai lĩnh vực đóng góp đáng kể vào tăng trưởng tín dụng của ngân hàng này. VIB, mặc dù tập trung vào cho vay doanh nghiệp, vẫn duy trì tỷ trọng cho vay cá nhân ở mức cao, chiếm đến 81% tổng dư nợ.

Tuy nhiên, cuộc đua không phải là sân chơi dễ dàng. Một số ngân hàng như ACB, MSB và VPBank đã ghi nhận sự giảm tốc trong quý III so với quý trước. ACB, dù vẫn duy trì mức tăng trưởng tốt, đã giảm tốc so với đà tăng trưởng mạnh mẽ trong hai quý đầu năm. MSB và VPBank cũng chứng kiến sự chững lại trong tăng trưởng tín dụng. Riêng VPBank, dư nợ trái phiếu doanh nghiệp giảm đáng kể cũng là một yếu tố góp phần làm chậm tốc độ tăng trưởng tín dụng.

Theo ông Lê Hoài Ân, CFA, Founder IFSS, chuyên gia trong lĩnh vực ngân hàng, động lực tăng trưởng tín dụng đến chủ yếu từ các ngân hàng niêm yết. Sự khác biệt về chiến lược và cơ cấu khách hàng là nguyên nhân chính dẫn đến sự phân hóa trong tốc độ tăng trưởng tín dụng giữa các ngân hàng. Ông Ân cũng nhấn mạnh rằng mỗi nhóm ngân hàng có chiến lược và động lực tăng trưởng khác nhau, dẫn đến mức tăng trưởng tín dụng khác nhau.

Thanh khoản – Vấn đề nan giải của tăng trưởng

Mặc dù tín dụng tăng trưởng tích cực, các ngân hàng đang phải đối mặt với thách thức về thanh khoản. Ngân hàng Nhà nước đã thực hiện chính sách hút ròng một lượng lớn tiền đồng trên thị trường mở trong tháng 10/2024 nhằm kiểm soát lạm phát và ổn định tỷ giá hối đoái. Điều này khiến thanh khoản hệ thống trở nên căng thẳng, đẩy lãi suất liên ngân hàng lên cao, gây khó khăn cho các ngân hàng trong việc tiếp cận nguồn vốn ngắn hạn.

Vấn đề thanh khoản càng trở nên nan giải khi chênh lệch giữa huy động vốn và tín dụng đang thu hẹp dần. Nền tảng thanh khoản VND của hệ thống ngân hàng vẫn còn mỏng, thể hiện qua việc tăng trưởng huy động vốn chậm hơn so với tăng trưởng tín dụng. Điều này tạo áp lực lên lãi suất huy động, buộc một số ngân hàng phải tăng lãi suất để thu hút vốn, qua đó gián tiếp tác động lên lãi suất cho vay.

Lãi suất cho vay: Cân bằng giữa tăng trưởng và rủi ro

Trong bối cảnh lãi suất huy động có xu hướng tăng, việc duy trì lãi suất cho vay ở mức hợp lý là bài toán khó đối với các ngân hàng. Một mặt, các ngân hàng cần đảm bảo lợi nhuận từ hoạt động tín dụng, mặt khác, cần hỗ trợ doanh nghiệp tiếp cận vốn với chi phí hợp lý để duy trì đà tăng trưởng kinh tế.

Theo dự báo, lãi suất huy động có thể tiếp tục tăng trong hai tháng cuối năm. Tuy nhiên, áp lực này được kỳ vọng sẽ không tác động quá mạnh đến lãi suất cho vay. Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước đang nỗ lực điều hành chính sách tiền tệ linh hoạt, nhằm cân bằng giữa kiểm soát lạm phát và hỗ trợ tăng trưởng kinh tế.

Ông Lê Hoài Ân nhận định, mục tiêu tăng trưởng tín dụng 15% trong năm 2024 có thể khó đạt được, nhưng mức 13,5 – 14% vẫn nằm trong khả năng. Điều quan trọng là dòng vốn tín dụng cần được kiểm soát chặt chẽ, hướng vào các hoạt động sản xuất kinh doanh, góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế thực. Việc kiểm soát rủi ro tín dụng cũng là yếu tố then chốt để đảm bảo sự ổn định và bền vững của hệ thống tài chính.

Minh Duy

Nguồn tham khảo: Tinnhanhchungkhoan.vn