Chuỗi cung ứng Việt Nam trước cơ hội lịch sử nhờ quan hệ chiến lược với Hoa Kỳ

Quan hệ Việt Nam – Hoa Kỳ đã chính thức nâng cấp lên Đối tác Chiến lược Toàn diện, mở ra giai đoạn hợp tác sâu rộng nhất từ trước đến nay. Trong bối cảnh đó, chuỗi cung ứng trở thành một trong những lĩnh vực được hai bên đặt trọng tâm, tạo động lực chưa từng có để doanh nghiệp Việt Nam nâng cấp năng lực và tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị toàn cầu.

Quan hệ Việt – Mỹ mở đường cho chuỗi cung ứng mới

Từ Tuyên bố chung ngày 27/10/2025 và Khung Thỏa thuận thương mại mới, Hoa Kỳ tiếp tục coi Việt Nam là mắt xích quan trọng trong chiến lược tái cấu trúc chuỗi cung ứng, giảm phụ thuộc vào các nguồn cung rủi ro cao.

Việt Nam cam kết mở cửa ưu đãi cho hàng công nghiệp và nông nghiệp Mỹ, đổi lại nhận được mức thuế 0% cho một số mặt hàng và mức 20% cho nhiều sản phẩm khác. Riêng hàng trung chuyển từ nước thứ ba qua Việt Nam sẽ chịu mức thuế 40%. Những quy định này buộc doanh nghiệp phải minh bạch nguồn gốc và nâng cao chất lượng chuỗi cung ứng nội địa.

Tại sao chuỗi cung ứng thích ứng lại là ưu tiên sống còn

Khác với mô hình cũ chỉ tập trung cắt giảm chi phí, chuỗi cung ứng thích ứng (supply chain resilience) đặt trọng tâm vào khả năng xoay chuyển nhanh khi có gián đoạn – từ xung đột địa chính chính trị, chi phí vận tải tăng vọt đến đứt gãy nguồn nguyên liệu.

Để đạt được điều này, doanh nghiệp cần đầu tư mạnh vào công nghệ quản lý dữ liệu, xây dựng tầm nhìn xuyên suốt (end-to-end visibility) và lập các kịch bản dự phòng. Một chuỗi cung ứng quá “mỏng manh” có thể tiết kiệm chi phí ngắn hạn nhưng dễ sụp đổ khi có biến cố; ngược lại, chuỗi cung ứng có độ dự phòng hợp lý sẽ giúp doanh nghiệp duy trì hoạt động, phục hồi nhanh và thậm chí tận dụng cơ hội khi đối thủ gặp khó khăn.

Cơ hội hợp tác Việt – Mỹ trong chuỗi cung ứng

Hai nước đang đẩy mạnh hợp tác ở những ngành chiến lược như bán dẫn, trí tuệ nhân tạo, linh kiện công nghệ cao và logistics. Đây là cửa ngõ để doanh nghiệp Việt Nam tham gia các khâu giá trị cao hơn: lắp ráp, kiểm định, đóng gói, thậm chí nghiên cứu phát triển.

Logistics được xác định là trụ cột quan trọng. Doanh nghiệp Việt có thể đầu tư trung tâm phân phối khu vực, kho dự trữ thông minh hoặc liên doanh với đối tác Mỹ để xây dựng mạng lưới giao hàng linh hoạt.

Các chương trình hợp tác công – tư, vốn ưu đãi và hỗ trợ kỹ thuật từ phía Hoa Kỳ cũng đang được triển khai mạnh mẽ, giúp doanh nghiệp nâng cấp hạ tầng, đào tạo nhân lực và kết nối trực tiếp với các tập đoàn lớn.

Đầu tư trực tiếp vào Mỹ – hướng đi mới cho chuỗi cung ứng

Trong xu hướng “de-risking” toàn cầu, nhiều doanh nghiệp Việt đang cân nhắc xây dựng kho bãi, trung tâm phân phối hoặc nhà máy ngay tại thị trường Hoa Kỳ.

Lợi ích rõ rệt:

• Rút ngắn thời gian giao hàng cuối cùng
• Giảm chi phí vận chuyển giai đoạn cuối
• Kiểm soát chất lượng và truy xuất nguồn gốc chặt chẽ hơn
• Nâng cao uy tín thương hiệu và dễ dàng trở thành đối tác chiến lược của các tập đoàn Mỹ

Dù chi phí ban đầu cao, doanh nghiệp có thể giảm rủi ro bằng cách liên doanh với đối tác địa phương, sử dụng công cụ bảo hiểm tỷ giá và xây dựng bộ phận quản trị tuân thủ chuyên nghiệp.

Doanh nghiệp Việt cần hành động gì ngay lúc này

Để tận dụng tối đa cơ hội từ quan hệ chiến lược Việt – Mỹ, doanh nghiệp cần:

• Nâng cấp chuỗi cung ứng nội địa theo tiêu chuẩn quốc tế (truy xuất nguồn gốc, kiểm định, đóng gói)
• Đầu tư công nghệ dự báo nhu cầu và quản trị rủi ro
• Xây dựng kho dự trữ thông minh và trung tâm phân phối khu vực
• Lập kế hoạch dài hạn với nhiều kịch bản ứng phó (thuế cao, gián đoạn vận chuyển, biến động cầu)
• Tận dụng các chương trình hỗ trợ kỹ thuật và vốn ưu đãi từ phía Mỹ

Với vị thế ngày càng quan trọng trong chiến lược chuỗi cung ứng của Hoa Kỳ, Việt Nam đang đứng trước cơ hội lịch sử để chuyển mình từ gia công giá rẻ sang đối tác chiến lược trong chuỗi giá trị toàn cầu. Doanh nghiệp nào nhanh chóng xây dựng chuỗi cung ứng thích ứng, đa dạng và công nghệ hóa sẽ không chỉ chống chịu tốt hơn trước biến động, mà còn trở thành nhân tố không thể thiếu trong mạng lưới cung ứng Việt – Mỹ trong thập kỷ tới.

Chí Toàn 

Nguồn tham khảo: Tinnhanhchungkhoan.vn