Chính sách an sinh xã hội hướng tới sự toàn diện và bền vững

TS. Bùi Sỹ Lợi, nguyên Phó Chủ nhiệm Thường trực Ủy ban Về các vấn đề xã hội của Quốc hội, nhận định rằng Đảng và Nhà nước đã không ngừng chú trọng lĩnh vực này, kết hợp huy động nguồn lực từ doanh nghiệp, tổ chức xã hội và người dân để tạo nên mạng lưới hỗ trợ toàn diện.

Các chính sách nổi bật trong năm qua

Năm 2024 đánh dấu bước chuyển mình mạnh mẽ trong các chương trình an sinh xã hội tại Việt Nam. Báo cáo từ Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội cho thấy tỷ lệ hộ nghèo trên toàn quốc đã giảm xuống còn 1,93%, thấp hơn nhiều so với các năm trước đó. Thành quả này đạt được nhờ hàng loạt chính sách hỗ trợ thiết thực như cung cấp gần 21,8 nghìn tấn gạo cứu đói cho hàng trăm nghìn người dân gặp khó khăn, trong đó 10,4 nghìn tấn được Chính phủ cấp phát nhân dịp Tết Nguyên đán Giáp Thìn.

Bên cạnh đó, các chương trình dài hạn như xây dựng 1 triệu căn nhà ở xã hội cho người thu nhập thấp, hỗ trợ nhà ở an toàn cho 100.000 hộ nghèo cũng đang được triển khai đồng bộ. Đây không chỉ là những giải pháp cấp thiết mà còn thể hiện chiến lược dài hạn của Nhà nước trong việc cải thiện chất lượng cuộc sống cho các nhóm yếu thế.

Ngoài ra, nhiều chương trình quốc gia như Chiến lược quốc gia về bình đẳng giới giai đoạn 2021-2030, Chương trình hỗ trợ người khuyết tật và Chương trình hành động quốc gia vì trẻ em cũng đã tạo ra những tác động tích cực, giúp các nhóm dễ bị tổn thương tiếp cận tốt hơn với các thành tựu kinh tế – xã hội.

Ứng phó với thiên tai và biến đổi khí hậu

Năm 2024 cũng là năm Việt Nam phải đối mặt với những thách thức lớn từ thiên tai. Siêu bão Yagi, cơn bão mạnh nhất trong nhiều năm, đã gây ra mưa lũ tàn phá miền Bắc, khiến hàng trăm người thương vong và thiệt hại tài sản lên tới 40.000 tỷ đồng. Trong thời điểm khó khăn này, tinh thần tương thân tương ái của người Việt lại được khơi dậy mạnh mẽ.

Phong trào “lá lành đùm lá rách” do Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam phát động đã huy động được nguồn lực to lớn để hỗ trợ người dân vùng bão lũ. Tại Lào Cai, một trong những địa phương chịu ảnh hưởng nặng nề nhất, dự án tái thiết khu dân cư thôn Làng Nủ đã được hoàn thành và đưa vào sử dụng. Phát biểu tại lễ khánh thành, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh rằng Việt Nam không bao giờ hy sinh tiến bộ và công bằng xã hội để chạy theo tăng trưởng kinh tế đơn thuần.

Hoàn thiện hệ thống pháp luật về an sinh xã hội

Bên cạnh việc triển khai các chương trình hành động cụ thể, năm 2024 cũng là thời điểm Việt Nam đẩy mạnh hoàn thiện hệ thống pháp luật về an sinh xã hội. Các dự án luật quan trọng như Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi), Luật Bảo hiểm y tế (sửa đổi) đã được Quốc hội thông qua, trong khi Luật Việc làm (sửa đổi) cũng đang trong giai đoạn lấy ý kiến.

Theo các chuyên gia, việc hoàn thiện hệ thống pháp luật không chỉ cải thiện đời sống cho các nhóm yếu thế mà còn góp phần tạo nền tảng pháp lý vững chắc, phù hợp với thông lệ quốc tế. Qua đó, Việt Nam có thể đạt được mục tiêu bao phủ toàn dân trong mạng lưới an sinh xã hội, đảm bảo không ai bị bỏ lại phía sau.

Định hướng cho giai đoạn 2025 và những năm tiếp theo

Năm 2025, Việt Nam sẽ bước vào giai đoạn bản lề, không chỉ kỷ niệm 80 năm thành lập nước mà còn hiện thực hóa nhiều mục tiêu chiến lược về an sinh xã hội. Tuy nhiên, đây cũng là giai đoạn đầy thách thức khi dân số Việt Nam bước sang giai đoạn già hóa. Điều này đòi hỏi hệ thống an sinh xã hội phải mở rộng bao phủ, đảm bảo chăm sóc người cao tuổi, đồng thời duy trì mức chi tiêu hợp lý cho bảo hiểm xã hội và y tế.

Ngoài ra, tác động của CMCN 4.0 và biến đổi khí hậu cũng đặt ra những yêu cầu mới đối với thị trường lao động. Chính phủ cần tập trung phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, tạo việc làm bền vững và nâng cao phúc lợi xã hội. Việc cải thiện khả năng tiếp cận các dịch vụ xã hội cơ bản như y tế, giáo dục, và nhà ở cũng là nhiệm vụ trọng tâm trong giai đoạn tới.

Nâng cao nhận thức và hành động

Để đảm bảo các chính sách an sinh xã hội phát huy hiệu quả, các cơ quan quản lý cần có sự chuyển biến mạnh mẽ từ nhận thức đến hành động. Việc đưa các chủ trương, đường lối của Đảng và chính sách của Nhà nước vào chương trình hành động thực chất tại tất cả các cấp, từ trung ương đến địa phương, là điều kiện tiên quyết để xây dựng một mạng lưới an sinh xã hội toàn diện và bền vững.

Trong kỷ nguyên số, Việt Nam cần tiếp tục hoàn thiện hệ thống pháp luật để thích ứng với thực tiễn. Đây sẽ là nền tảng cho một mạng lưới an sinh xã hội đa dạng, phù hợp xu thế quốc tế, góp phần xây dựng một xã hội công bằng, văn minh và không để ai bị bỏ lại phía sau.

Với những bước tiến vững chắc trong thời gian qua, Việt Nam đang dần khẳng định vị thế là một quốc gia không chỉ phát triển kinh tế mà còn chú trọng đến sự thịnh vượng chung cho toàn dân. Hệ thống an sinh xã hội được kỳ vọng sẽ trở thành động lực quan trọng, giúp đất nước tiến xa hơn trên hành trình phát triển bền vững.

Thu Ngân

Nguồn tham khảo: Thời báo Ngân hàng.