Cạnh tranh vốn: Ngân hàng đua tăng lãi suất, phát hành trái phiếu

Nhu cầu vốn cuối năm tăng cao khiến các ngân hàng đẩy mạnh huy động bằng cả hai kênh: tăng lãi suất huy động và phát hành trái phiếu.

Thị trường tài chính Việt Nam đang chứng kiến cuộc đua huy động vốn sôi động giữa các ngân hàng trong bối cảnh nhu cầu vốn cuối năm tăng mạnh. Đặc biệt, nhu cầu về vốn trung và dài hạn tăng cao do sự phục hồi của tín dụng, khiến các ngân hàng phải tích cực tìm kiếm nguồn lực tài chính. Hai kênh huy động chính được các ngân hàng tập trung đẩy mạnh là tăng lãi suất huy động và phát hành trái phiếu.

Cuộc đua này không chỉ phản ánh sự cạnh tranh gay gắt trên thị trường tài chính mà còn đặt ra nhiều câu hỏi về triển vọng lãi suất, khả năng hấp thụ vốn của nền kinh tế và tác động đến hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp.

Lãi suất tiền gửi tăng tốc, cuộc đua thu hút người gửi tiền

Làn sóng tăng lãi suất huy động đang diễn ra mạnh mẽ, với 13 ngân hàng đã công bố điều chỉnh tăng lãi suất tại nhiều kỳ hạn khác nhau kể từ đầu tháng 11. Danh sách này bao gồm các ngân hàng lớn và nhỏ như BaoViet Bank, HDBank, GPBank, LPBank, Nam A Bank, Indovina Bank, Viet A Bank, VIB, MB, Agribank, Techcombank, ABBank và VietBank. Điều này trái ngược với sự chững lại của lãi suất trong tháng 10, khi chỉ có một số ít ngân hàng điều chỉnh tăng nhẹ lãi suất từ 0,1% đến 0,2%/năm.

Hiện nay, Nam A Bank đang áp dụng mức lãi suất huy động cao nhất cho kỳ hạn 3 tháng, ở mức 4,7%/năm. Kỳ hạn 6 tháng, Bắc Á Bank dẫn đầu thị trường với lãi suất 5,6%/năm. Ngân hàng PVcomBank gây ấn tượng với lãi suất huy động cao nhất cho kỳ hạn 12 tháng, lên tới 9,5%/năm. Trong khi đó, Bắc Á Bank tiếp tục duy trì vị trí dẫn đầu ở kỳ hạn 24 tháng với lãi suất 6,35%/năm.

Theo phân tích của chuyên gia từ Công ty Chứng khoán MB (MBS), xu hướng tăng lãi suất huy động sẽ còn tiếp diễn cho đến cuối năm nay, do tăng trưởng tín dụng đang tăng nhanh hơn gần gấp đôi so với tốc độ tăng trưởng của huy động vốn.

Phát hành trái phiếu: Kênh huy động vốn chiến lược của ngân hàng

Song song với việc tăng lãi suất huy động, các ngân hàng cũng đang đẩy mạnh phát hành trái phiếu để bổ sung nguồn vốn trung và dài hạn, đáp ứng nhu cầu tín dụng ngày càng tăng. Thống kê từ HNX cho thấy, kể từ đầu tháng 11, nhiều ngân hàng như LPBank, ACB, TPBank… đã liên tục phát hành các lô trái phiếu với lãi suất hấp dẫn, dao động từ 4,9% đến 7,58%/năm, thường cao hơn lãi suất huy động.

Cụ thể, LPBank đã phát hành lô trái phiếu trị giá 200 tỷ đồng, Eximbank 400 tỷ đồng, TPBank 1.412 tỷ đồng, MSB 1.000 tỷ đồng, HDBank 640 tỷ đồng, ACB 3.500 tỷ đồng và Bắc Á Bank 1.000 tỷ đồng. Đáng chú ý, Vietcombank đã phát hành lô trái phiếu xanh đầu tiên trị giá 2.000 tỷ đồng với lãi suất 4,9%/năm và kỳ hạn 2 năm.

Tính chung từ đầu năm đến hết tháng 10/2024, ngành ngân hàng dẫn đầu về giá trị phát hành trái phiếu với khoảng 263.000 tỷ đồng, chiếm tỷ trọng 72% tổng giá trị phát hành toàn thị trường và tăng trưởng ấn tượng 154% so với cùng kỳ năm 2023. Lãi suất bình quân gia quyền là 5,6%/năm và kỳ hạn bình quân là 5,2 năm.

Áp lực nợ xấu, nhu cầu vốn và triển vọng lãi suất

Theo các chuyên gia tại MBS, nguyên nhân chính khiến các ngân hàng đẩy mạnh huy động vốn là do nhu cầu cho vay tăng cao trong những tháng cuối năm, cùng với áp lực gia tăng nợ xấu. Tăng trưởng tín dụng toàn hệ thống đến cuối tháng 10 đã đạt 10,08%, cao hơn mức 7,4% của cùng kỳ năm ngoái.

Dự báo tín dụng sẽ tiếp tục tăng tốc trong 2 tháng cuối năm nhờ sự phục hồi mạnh mẽ của các lĩnh vực sản xuất, xuất khẩu và dịch vụ. Nợ xấu nội bảng của toàn hệ thống ngân hàng đến cuối tháng 9/2024 đã tăng 4,55% so với cuối năm 2023, gần bằng mức cuối năm 2021 và tăng gấp đôi so với mức 2% của năm 2022. Việc Thông tư 02 sắp hết hiệu lực cũng tạo thêm áp lực cho các ngân hàng trong việc xử lý nợ xấu và củng cố nguồn vốn.

Mặc dù lạm phát hiện đang ở mức thấp và FED đã hạ lãi suất, tạo dư địa cho việc nới lỏng chính sách tiền tệ tại Việt Nam, nhưng các chuyên gia MBS dự báo lãi suất huy động kỳ hạn 12 tháng của các ngân hàng thương mại lớn có thể sẽ tăng thêm khoảng 0,2 điểm phần trăm, dao động quanh mức 5,1% – 5,2% vào cuối năm 2024.

Bên cạnh đó, việc tăng cường phát hành trái phiếu cũng giúp các ngân hàng giảm bớt sự phụ thuộc vào kênh tiền gửi khách hàng, nơi lãi suất tiết kiệm biến động mạnh và có xu hướng tăng trong những tháng cuối năm. Chiến lược này giúp các ngân hàng đảm bảo nguồn vốn ổn định hơn cho hoạt động kinh doanh.

Minh Duy

Nguồn tham khảo: Vietnamfinance.vn