Cạnh tranh khốc liệt trên sàn TMĐT, doanh nghiệp Việt tìm đường sống

Shopee, TikTok Shop chiếm lĩnh thị phần, doanh nghiệp Việt nhỏ lẻ loay hoay tìm chỗ đứng trước làn sóng hàng giá rẻ từ Trung Quốc.

Thị trường thương mại điện tử (TMĐT) Việt Nam đang chứng kiến cuộc cạnh tranh thị phần gay gắt giữa các “ông lớn” và sự xuất hiện của nhiều “tân binh” đầy tiềm năng. Điều này đặt ra không ít thách thức cho các doanh nghiệp sản xuất trong nước, buộc họ phải tìm ra hướng đi mới để tồn tại và phát triển.

Cạnh tranh khốc liệt, hàng giá rẻ “bủa vây” doanh nghiệp Việt

Báo cáo quý II/2024 của YouNet ECI cho thấy Shopee vẫn giữ vững ngôi vương với 71,4% thị phần, tiếp theo là TikTok Shop với 22%. Lazada và Tiki chiếm lần lượt 5,9% và 0,7% thị phần, trong khi Sendo không được xếp hạng do thị phần quá nhỏ. Cuộc đua này dự kiến sẽ càng khốc liệt hơn khi Temu, sàn TMĐT giá rẻ của Trung Quốc, sắp gia nhập thị trường Việt Nam và Brunei.

Thêm vào đó, sàn thương mại điện tử 1688 của Alibaba cũng đã ra mắt phiên bản tiếng Việt trên iOS, tạo điều kiện thuận lợi cho người dùng Việt Nam mua hàng. Không dừng lại ở đó, YouTube cũng đang lên kế hoạch triển khai hình thức tiếp thị liên kết, hứa hẹn tạo thêm sức ép cạnh tranh lên TikTok Shop.

Sự bành trướng của các sàn TMĐT lớn mang đến lợi ích cho người tiêu dùng với nhiều lựa chọn sản phẩm và giá cả cạnh tranh. Tuy nhiên, theo ông Nguyễn Bình Minh, Ủy viên Ban chấp hành Hiệp hội Thương mại điện tử Việt Nam (VECOM), làn sóng hàng giá rẻ, đặc biệt từ các nền tảng như Taobao và 1688, đặt ra thách thức lớn cho doanh nghiệp nội địa.

Doanh nghiệp Việt cần thay đổi để thích nghi

Ông Nguyễn Ngọc Luận, Tổng giám đốc Công ty Meet More, chia sẻ về khó khăn khi cạnh tranh với hàng Trung Quốc. Một sản phẩm cà phê của công ty ông có giá 105.000 đồng (bao gồm 85.000 đồng giá sản phẩm và 20.000 đồng phí vận hành). Trong khi đó, sản phẩm tương tự của Trung Quốc rẻ hơn và được miễn phí giao hàng. Để cạnh tranh, doanh nghiệp Việt buộc phải giảm giá, thậm chí chấp nhận giảm lợi nhuận.

Ông Luận cũng cho biết nhiều doanh nghiệp Việt nhận được lời mời hợp tác từ phía Trung Quốc để đưa hàng hóa Việt Nam sang Trung Quốc tiêu thụ. Tuy nhiên, sau khi trừ chi phí vận chuyển và chiết khấu, lợi nhuận gần như không còn, trong khi hàng Trung Quốc vào Việt Nam lại được trợ giá và hỗ trợ vận chuyển, giữ được mức giá rẻ. Nếu không có biện pháp thích ứng kịp thời, doanh nghiệp Việt có nguy cơ bị loại khỏi cuộc chơi.

Câu chuyện của anh Vũ Ngọc Vương, chủ cơ sở sản xuất đồ gia dụng tại Bắc Ninh, cũng phản ánh thực trạng khó khăn chung. Hàng giá rẻ tràn lan trên sàn TMĐT khiến giấc mơ mở rộng quy mô sản xuất và đưa sản phẩm Việt đến tay người tiêu dùng của anh thêm xa vời. Việc đưa sản phẩm lên sàn TMĐT không mang lại hiệu quả do không thể cạnh tranh về giá.

Vậy doanh nghiệp Việt cần làm gì để tồn tại và phát triển trong bối cảnh này? Ông Phạm Bảo Trung, cố vấn giải pháp tăng trưởng khách hàng của Metric, cho rằng doanh nghiệp Việt cần điều chỉnh chiến lược kinh doanh. Cụ thể, cần tập trung xây dựng thương hiệu, nâng cao giá trị sản phẩm và cải thiện dịch vụ khách hàng để tạo sự khác biệt. Đồng thời, cần tận dụng dữ liệu và công cụ phân tích để theo dõi xu hướng thị trường, nắm bắt nhu cầu khách hàng và phản ứng linh hoạt với những thay đổi của thị trường.

Ông Trần Tuấn Anh, Giám đốc Điều hành Shopee Việt Nam, nhấn mạnh việc doanh nghiệp Việt cần am hiểu về TMĐT, cách tiếp cận kênh phân phối này và nắm bắt xu hướng tiêu dùng.

Định hướng tương lai gắn TMĐT với chuỗi giá trị

Bà Lại Việt Anh, Phó Cục trưởng Cục Thương mại Điện tử và Kinh tế số (Bộ Công Thương), cho biết định hướng lớn nhất là gắn TMĐT với chuỗi giá trị để gia tăng hiệu quả của các mắt xích trong chuỗi cung ứng. Cục cũng đang phối hợp với các sàn TMĐT lớn trong và ngoài nước để thúc đẩy tiêu thụ hàng hóa sản xuất tại Việt Nam, đặc biệt là nông sản, nhất là trong mùa vụ cao điểm.

Cục cũng phối hợp với các sàn thương mại quốc tế để tổ chức gian hàng Việt và tuần lễ hàng Việt để hỗ trợ tiêu thụ hàng hóa. Về lâu dài, Cục đang nỗ lực xây dựng thương hiệu trực tuyến cho hàng hóa Việt Nam, hướng đến xuất khẩu.

Tóm lại, thị trường TMĐT Việt Nam đang ở giai đoạn cạnh tranh khốc liệt. Doanh nghiệp Việt cần chủ động thích ứng, đổi mới sáng tạo và tận dụng các giải pháp hỗ trợ từ cơ quan quản lý để vượt qua thách thức và nắm bắt cơ hội phát triển trong thời đại số.

Minh Thư

Nguồn tham khảo: Thời báo ngân hàng